Σε συνολικά 3,8 δισ. ευρώ θα ανέλθουν –σύμφωνα με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων– τα ποσά που θα έχουν πιστωθεί στους λογαριασμούς των αγροτών έως το τέλος του 2025. Παρά τις εντυπωσιακές ανακοινώσεις, το κλίμα στον αγροτικό κόσμο παραμένει τεταμένο, καθώς οι παραγωγοί επιμένουν ότι η καθημερινότητά τους δεν βελτιώνεται με λογιστικές καταγραφές, αλλά με πραγματικές λύσεις.
Μέχρι τώρα έχουν καταβληθεί 2,6 δισ. ευρώ, ενώ αναμένεται να δοθούν άλλα 1,2 δισ. μέχρι το τέλος του έτους. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ πραγματοποίησε πληρωμές από τον 1ο Πυλώνα ύψους 1,68 δισ. ευρώ και από τον 2ο Πυλώνα 1,53 δισ. ευρώ, μαζί με μικρότερα προγράμματα, όπως τα Μικρά Νησιά του Αιγαίου (30,17 εκατ.) και ενισχύσεις de minimis (72,25 εκατ.).
Παράλληλα, από τον Κρατικό Προϋπολογισμό έχουν αποδοθεί 93 εκατ. ευρώ για τις συνέπειες της ευλογιάς και τη στήριξη κτηνοτρόφων, με ακόμη 92 εκατ. να βρίσκονται «στον δρόμο». Στο πετρέλαιο κίνησης των αγροτών έχουν επιστραφεί 56 εκατ. ευρώ, ενώ αναμένεται επιπλέον πληρωμή 28 εκατ. μέχρι το τέλος του χρόνου, βάσει της πρόσφατης κυβερνητικής εξαγγελίας.
Ο ΕΛΓΑ έχει καταβάλει 175,5 εκατ. ευρώ και αναμένεται να δώσει ακόμη 155 εκατ. μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου, δηλαδή ποσά που στο μεγαλύτερο μέρος τους αποτελούν προκαταβολές για ζημιές που εκκρεμούν ήδη εδώ και χρόνια.
Συνολικά μέχρι τον Δεκέμβριο αναμένονται πληρωμές για Βασική Ενίσχυση, Αναδιανεμητική, Νέους Αγρότες, κτηνοτρόφους πέντε νομών, καθώς και πληρωμές για Βιολογικά, Εξισωτική, επενδύσεις υπαίθρου και εκκρεμότητες του Πυλώνα ΙΙ.
Εξαγγελίες… σε συνεχή ροή
Το υπουργείο παραθέτει επίσης έναν μακρύ κατάλογο μόνιμων ή «μόνιμα προσωρινών» μέτρων: μειώσεις ΦΠΑ σε ζωοτροφές, λιπάσματα και μηχανήματα, μειωμένο φόρο εισοδήματος για όσους συμμετέχουν σε συνεταιριστικά σχήματα, επιστροφή ΕΦΚ πετρελαίου με συνεχώς μεταβαλλόμενους συντελεστές, αναστολές τελών επιτηδεύματος, έκπτωση σε ασφαλιστικές εισφορές, μειώσεις ΕΝΦΙΑ και αλλαγές στη φορολογία των φυσικών προσώπων.
Στο ηλεκτρικό ρεύμα εφαρμόζεται το τιμολόγιο «ΓΑΙΑ», ένα σύστημα που –αν και παρουσιάστηκε ως μεγάλη τομή– περιλαμβάνει διαφορετικές χρεώσεις ανάλογα με χρέη, συμμετοχή σε συνεταιρισμούς και προγράμματα συμβολαιακής γεωργίας, ενώ στα επόμενα χρόνια θα καλύπτει μόλις το 1/3 της κατανάλωσης.
Τα νούμερα εντυπωσιακά, η πραγματικότητα πιο πικρή
Παρά τον καταιγισμό των κυβερνητικών ανακοινώσεων, οι αγρότες τονίζουν ότι τα πραγματικά προβλήματα –κόστος παραγωγής, αστάθεια εισοδημάτων, ελλείψεις υποδομών, καθυστερήσεις αποζημιώσεων και αδυναμία ουσιαστικού σχεδιασμού– παραμένουν άλυτα. Πολλοί κάνουν λόγο για μέτρα που μοιάζουν περισσότερο με αριθμητικές εξαγγελίες και λιγότερο με πολιτικές που αλλάζουν την καθημερινότητα στον κάμπο.
Ενώ η κυβέρνηση προβάλει το άθροισμα των πληρωμών ως απόδειξη στήριξης, οι παραγωγοί επισημαίνουν ότι χωρίς σταθερό πλαίσιο, χαμηλότερο κόστος εισροών, αξιόπιστο ΕΛΓΑ και πραγματικές ασφαλιστικές δικλείδες στο εισόδημα, τα δισ. ευρώ μπορεί να περνούν από τους λογαριασμούς τους — αλλά δεν μένουν.
Από τη μία πλευρά, λοιπόν, η κυβέρνηση καταγράφει δαπάνες. Από την άλλη, οι αγρότες καταγράφουν προβλήματα. Και η απόσταση ανάμεσα στις δύο καταγραφές παραμένει μεγάλη.
