Στη δημοσιότητα δόθηκε απόσπασμα από το νέο βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα, με τίτλο «Ιθάκη», που αναμένεται να κυκλοφορήσει τις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις Gutenberg και θα είναι διαθέσιμο και σε μορφή audiobook μέσω της Bookvoice.
Το απόσπασμα, προερχόμενο από το κεφάλαιο «Ώρα αποφάσεων», αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές της κρίσιμης περιόδου που οδήγησε στο δημοψήφισμα του 2015 – μια απόφαση που, όπως γράφει, ανήκε αποκλειστικά στον ίδιο.
«The game is over»: Η σπίθα που άναψε την οργή
Ο πρώην πρωθυπουργός περιγράφει μια κρίσιμη στιγμή στη Σύνοδο Κορυφής, όταν ο τότε πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ ξεκίνησε τη συνεδρίαση λέγοντας με στόμφο: «The game is over». Μια φράση που, όπως σημειώνει ο Τσίπρας, τον εξόργισε βαθιά, θεωρώντας ότι προσέβαλε τον ελληνικό λαό και μετέτρεπε τη δραματική του κατάσταση σε «παιχνίδι».
Ο Τσίπρας απάντησε σε υψηλούς τόνους, τονίζοντας ότι «μια ολόκληρη χώρα κρέμεται από μια κλωστή» και ότι δεν υπήρχε καμία συμφωνία, παρά μόνο ένα τελεσίγραφο το οποίο η Ελλάδα καλούνταν να αποδεχτεί.
Το δημοψήφισμα ως «ασπίδα» για τη σωτηρία της χώρας
Στο απόσπασμα, ο Τσίπρας εξηγεί ότι εκείνη τη στιγμή συνειδητοποίησε πως το δημοψήφισμα δεν ήταν ένα απλό εργαλείο πολιτικής νομιμοποίησης, αλλά:
-
η μόνη διέξοδος απέναντι στις πιέσεις των δανειστών,
-
η ασπίδα δημοκρατικής άμυνας της χώρας,
-
και ο τρόπος να δείξει ότι απέναντι στους ευρωπαϊκούς θεσμούς δεν βρισκόταν μια αποδυναμωμένη κυβέρνηση, αλλά ένας ολόκληρος λαός.
«Το δημοψήφισμα ήταν δική μου απόφαση. Προσωπική, βαθιά επεξεργασμένη και ψυχικά δύσκολη», γράφει, περιγράφοντας πόσο επίπονα ζύγισε τις συνέπειες.
«Δεν μας ζητούσαν λύση, αλλά ταπείνωση»
Ο Τσίπρας αναφέρει ότι οι θεσμοί αρνούνταν να κάνουν οποιαδήποτε νύξη για το χρέος και επέλεγαν μια στάση που στόχευε, όπως υποστηρίζει, όχι στην εξεύρεση συμφωνίας, αλλά στην πολιτική και οικονομική εξόντωση της ελληνικής κυβέρνησης.
Στη δραματική σύσκεψη που συγκάλεσε το πρωί της 26ης Ιουνίου στο ξενοδοχείο The Hotel στις Βρυξέλλες, ανακοίνωσε στους συνεργάτες του: «Προτείνω να πάμε για δημοψήφισμα. Δεν υπάρχει άλλη λύση… Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να φέρουμε το τελεσίγραφο στην κρίση του ελληνικού λαού.»
Η αντίδραση ήταν αρχικά παγωμάρα και σιωπή. Στα ερωτήματα που τέθηκαν, τόνισε ότι ο στόχος ήταν ξεκάθαρα η επικράτηση στο δημοψήφισμα, ώστε «να αναγκαστούν οι εταίροι υπό το βάρος της διεθνούς κοινής γνώμης να κάνουν πίσω».
«Δεν είχαμε πια διαπραγματευτικά όπλα. Το μόνο που απέμενε ήταν το ηθικό πλεονέκτημα», αναφέρει.
Η ανθρώπινη πλευρά: Η μέρα που ξέχασε τα γενέθλια του γιου του
Το απόσπασμα αποκαλύπτει και την προσωπική, ανθρώπινη διάσταση εκείνων των ημερών. Ο Τσίπρας γράφει ότι ζούσε «σε έναν άλλο κόσμο, σκληρό, απαιτητικό, απομονωμένο», τόσο απορροφημένος από τις εξελίξεις που ξέχασε ακόμη και τα γενέθλια του μικρότερου γιου του, Ορφέα.
Η σύζυγός του, Μπέττυ Μπαζιάνα, εμφανίστηκε στο Μέγαρο Μαξίμου λίγο πριν την κρίσιμη συνεδρίαση, κρατώντας ένα μικρό σακουλάκι με τρία κεράκια γενεθλίων για να του το θυμίσει. Μια στιγμή που, όπως ομολογεί, τον έκανε να «δαγκωθεί» και να νιώσει έντονα την πίεση και το βάρος των επιλογών του.
Το παρασκήνιο μιας ιστορικής απόφασης
Το απόσπασμα από την «Ιθάκη» φωτίζει το έντονο πολιτικό και συναισθηματικό φορτίο που περιέβαλε την απόφαση του δημοψηφίσματος του 2015, παρουσιάζοντας τον τρόπο με τον οποίο ο Αλέξης Τσίπρας αντιλήφθηκε τη σύγκρουση με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τις συνέπειες που αναλάμβανε για τη χώρα – αλλά και για τον ίδιο.
Αναμένεται πλέον το πλήρες βιβλίο, που υπόσχεται να ανοίξει και άλλες σελίδες της πιο καθοριστικής περιόδου της σύγχρονης ελληνικής πολιτικής ιστορίας.
