Σε επίπεδο ρεκόρ δεκαετίας έχουν εκτιναχθεί οι καταθέσεις στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αλλά η… βελόνα των επιτοκίων παραμένει «κολλημένη» στο μηδέν. Η Τράπεζα της Ελλάδος προβλέπει μικρές αυξήσεις το επόμενο διάστημα, καθώς οι τράπεζες θα προσαρμόζονται στα αυξημένα επιτόκια της ΕΚΤ.
Η ισχυρή ανάπτυξη της οικονομίας το 2022, σε συνδυασμό και με την αύξηση των χορηγήσεων δανείων από τις τράπεζες έχουν αυξήσει σημαντικά τις καταθέσεις. Όπως σημειώνει η Τράπεζα της Ελλάδος στην τελευταία Έκθεση για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα,
- Οι συνολικές καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων ανήλθαν σε 185,5 δισεκ. ευρώ το Σεπτέμβριο (Δεκέμβριος 2021: 180 δισεκ. ευρώ), σημειώνοντας νέο ιστορικό υψηλό δεκαετίας.
- Η αύξηση προήλθε κυρίως από τις καταθέσεις ταμιευτηρίου και συνδέεται τόσο με τη σημαντική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας όσο και με την αύξηση των τραπεζικών χορηγήσεων, εξελίξεις οι οποίες συνέβαλαν στην ενίσχυση της αποταμιευτικής ικανότητας των καταθετών.
- Οι καταθέσεις επιχειρήσεων διαμορφώθηκαν σε 41,9 δισεκ. ευρώ το Σεπτέμβριο, παρουσιάζοντας επιβράδυνση στο ρυθμό ανόδου του από την αρχή του χρόνου, καθώς η μεγάλη αύξηση των τιμών ενέργειας και του κόστους λειτουργίας των επιχειρήσεων συνετέλεσε και στη μερική χρήση των καταθετικών αποθεμάτων τους.
Οι τράπεζες βλέπουν τις καταθέσεις να «φουσκώνουν» χάρη στη θετική πορεία της οικονομίας, χωρίς οι ίδιες να ασκούν πολιτική προσέλκυσης καταθετών. Αντίθετα, εξακολουθούν να διατηρούν τα επιτόκια λίγα… κλικ πάνω από το απόλυτο μηδέν.
Όπως αναφέρει η ΤτΕ, «τα επιτόκια καταθέσεων παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητα και το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο καταθέσεων/repos διαμορφώθηκε σε 0,04% το Σεπτέμβριο 2022 (Δεκέμβριος 2021:0,04%, Ιούνιος 2022: 0,03%). Αντίστοιχα, το προσφερόμενο μέσο επιτόκιο στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις διαμορφώθηκε τον Σεπτέμβριο σε 0,05% και 0,02% αντίστοιχα, ενώ τον Δεκέμβριος 2021:ήταν 0,05% και 0,01% αντίστοιχα και τον Ιούνιος 2022: 0,04% και 0,00%).
Η Τράπεζα της Ελλάδος προβλέπει ότι το επόμενο διάστημα οι τράπεζες θα προχωρήσουν σε αυξήσεις και στα επιτόκια καταθέσεων, προσαρμόζοντας την πολιτική τους στα αυξημένα επιτόκια της ΕΚΤ, που σωρευτικά έχουν ενισχυθεί κατά 2% τους τελευταίους μήνες. Όμως, αυτές οι αυξήσεις δεν αναμένεται να είναι σημαντικές.
Όπως σημειώνει η ΤτΕ, από την αύξηση των ευρωπαϊκών επιτοκίων «θετική επίδραση αναμένεται να υπάρξει στις αποδόσεις των καταθέσεων, καθώς σταδιακά η άνοδος του επιτοκιακού περιβάλλοντος θα μετακυλιστεί σε κάποιο βαθμό και στους καταθετικούς λογαριασμούς».
«Πνίγονται» στη ρευστότητα
Πάντως, οι τράπεζες, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της έκθεσης, «πνίγονται» από ρευστότητα, καθώς το σύνολο των χρηματοδοτήσεων που έχουν λάβει από καταθέσεις και άλλες πηγές έχει πλησιάσει τα 292 δισ. ευρώ στα τέλη Σεπτεμβρίου, με αύξηση περίπου κατά 8,5 δισ. από το τέλος του 2021 και κατά 22 δισ. από το τέλος του 2020.
Ειδικότερα, η κύρια πηγή χρηματοδότησης, οι καταθέσεις και τα ρέπος από τη διατραπεζική, ξεπέρασαν τα 226 δισ., κυρίως λόγω της αύξησης των καταθέσεων, από 217,7 δισ. στο τέλος του 2021. Κοντά στα 51 δισ. ευρώ διατηρούνται οι χρηματοδοτήσεις που έχουν λάβει οι τράπεζες με αρνητικά επιτόκια από την ΕΚΤ, για τις οποίες όμως ήδη αποφασίσθηκε ότι το επιτόκιο θα αναπροσαρμοσθεί στο 1,75% μετά τις 23 Νοεμβρίου και σταδιακά θα πρέπει να τις επιστρέψουν το 2023 και 2024.
Πηγές χρηματοδότησης των τραπεζών
