Ενώ η κυβέρνηση συνεχίζει να προβάλει σε όλους τους τόνους το αισιόδοξο σενάριο για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, εστιάζοντας στους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και στις –ομολογουμένως εξαιρετικές – δημοσιονομικές επιδόσεις, οι διεθνείς εξελίξεις προκαλούν προβληματισμό.
Αναλυτές, επιχειρηματικοί παράγοντες και τραπεζίτες οι οποίοι συμμερίζονταν έως πρόσφατα την εκπεμπόμενη κυβερνητική αισιοδοξία, εμφανίζονται τώρα περισσότερο επιφυλακτικοί. Εκτιμούν ότι η ελληνική οικονομία θα βρεθεί τους επόμενους μήνες αντιμέτωπη με τις επιπτώσεις των εν εξελίξει εμπορικών πολέμων και των μέτρων οικονομικού προστατευτισμού - που θα έχουν βέβαια συνέχεια, ακόμη κι αν ο Τραμπ «επιτύχει» ή «αποδεχθεί» κάποιους συμβιβασμούς που θα αποκλιμακώσουν πρόσκαιρα τις αντιπαραθέσεις.
Περίπου ταυτόσημες είναι οι εκτιμήσεις κυβερνητικών παραγόντων και συνεργατών του πρωθυπουργού, που διατηρούν κάποιο βαθμό αυτονομίας στη διατύπωση απόψεων, χωρίς να ευθυγραμμίζονται με την εκάστοτε επικοινωνιακή «γραμμή» του Μεγάρου.
Εξαγωγές, τουρισμός, επενδύσεις
Όπως επισημαίνουν, το πρόβλημα δεν είναι πλέον οι επιπτώσεις στις ελληνικές εξαγωγές από τους δασμούς που επέβαλε στα εισαγόμενα προϊόντα από ΕΕ. Αυτές είναι περιορισμένες, αντιμετωπίσιμες και έχουν ήδη προεξοφληθεί από την αγορά και από τις άμεσα θιγόμενες επιχειρήσεις.
Οι σημαντικότερες επιπτώσεις θα είναι έμμεσες για την ελληνική οικονομία και θα προέλθουν κυρίως από την επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης στην παγκόσμια οικονομία – και ιδιαίτερα στην Ευρωζώνη, που είναι ο βασικός εμπορικός μας εταίρος. Θα γίνουν ιδιαίτερα εμφανείς στις εξαγωγές και στον τομέα του τουρισμού
Η επιβράδυνση – και πολύ περισσότερο ενδεχόμενη ύφεση – στην Ευρωζώνη θα οδηγήσει σε μειωμένη ζήτηση των ελληνικών προϊόντων, σε κάμψη της εγχώριας παραγωγής και της απασχόλησης και σε διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος.
Αναπόφευκτη θα είναι και η επίδραση στον τουριστικό τομέα, με κάμψη του αριθμού ξένων επισκεπτών και της κατά κεφαλήν τουριστικής δαπάνης.
Οι αλυσιδωτές δυσμενείς επιπτώσεις θα φθάσουν μέχρι τα δημόσια φορολογικά έσοδα, στενεύοντας τα δημοσιονομικά περιθώρια για τις πρόσθετες αρχές και τα μέτρα κοινωνικής πολιτικής που έχει κατά νουν η κυβέρνηση.
Ο «σπόρος της αμφιβολίας»
Το σενάριο αυτό αρχίζει ήδη να μπαίνει στις αναλύσεις διεθνών οίκων που παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τα ελληνικά πράγματα και μέχρι πρόσφατα επιδίδονταν σε «πλειοδοσία» αισιόδοξων προβλέψεων για την πορεία της ελληνικής και της χρηματιστηριακής αγοράς. Πολλοί συνεχίζουν στην ίδια γραμμή, αλλά ο «σπόρος της αμφιβολίας» εμφανίζεται πλέον όλο και πιο συχνά στις αναλύσεις.
Οι ξένοι αναλυτές εκτιμούν ότι αν διατηρηθεί η τρέχουσα αβεβαιότητα στις αγορές λόγω δασμών και γεωπολιτικών εντάσεων, θα επιβραδυνθεί και θα περιοριστεί η ροή επενδυτικών κεφαλαίων προς χώρες της «δεύτερης γραμμής» όπως η Ελλάδα.
Η τάση αυτή θα γίνει περισσότερο εμφανής σε χρηματιστήρια όπως το ΧΑ, που εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από τις εισροές ξένου χρήματος.
Ανάλογες επιπτώσεις θα υπάρξουν και στον τομέα των άμεσων επενδύσεων, με καθυστερήσεις και ματαιώσεις μεγάλων projects που βρίσκονται σε φάση τελικού σχεδιασμού ή στα πρώτα στάδια υλοποίησης.
Θα ξαναδώσει "εξετάσεις"
Είναι μιά πληθώρα επιπτώσεων και παρενεργειών με τις οποίες θα κληθεί να "αναμετρηθεί" η ελληνική οικονομία, που θα χρειαστεί ίσως να ξαναδώσει "εξετάσεις" για να (ξανα)κερδίσει την εμπιστοσύνη της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας.
Οι επιλογές της κυβέρνησης και η πολιτική που θα ακολουθήσει μέσα στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται, θα είναι μιά εξαιρετικά κρίσιμη παράμετρος για την έκβαση αυτής της δοκιμασίας
