«Σοκ και δυσπιστία» ήταν η αντίδραση των παγκόσμιων διαχειριστών κεφαλαίων στην προσπάθεια του τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν να καθησυχάσει τους ξένους επενδυτές αναφορικά με την οικονομική διαχείρισή του την ώρα που η τουρκική λίρα σημειώνει κατακόρυφη πτώση.
Οι μάνατζερ των επενδυτικών ταμείων που συναντήθηκαν τη Δευτέρα στο Λονδίνο με τον Ερντογάν και την αντιπροσωπεία του στο πλαίσιο της τριήμερης επίσημης επίσκεψης που πραγματοποίησε στη Βρετανία, σάστισαν με το πώς σχεδιάζει να χαλιναγωγήσει τον αυξανόμενο πληθωρισμό και το νόμισμα, που βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση -- ενώ ταυτόχρονα επιδιώκει χαμηλότερα επιτόκια.
Μερικοί λένε πως ενώ ο Ερντογάν συνέτριψε τους εσωτερικούς εχθρούς του, θα δυσκολευθεί πολύ περισσότερο να αντιμετωπίσει τις διεθνείς οικονομικές αγορές υιοθετώντας πολιτικές που αψηφούν την οικονομική ορθοδοξία.
Η ανάκαμψη του δολαρίου, η αύξηση των τιμών του πετρελαίου και το άλμα στα κόστη δανεισμού έχουν προκαλέσει τις τελευταίες εβδομάδες χάος στις αναδυόμενες αγορές. Η Τουρκία ήταν μεταξύ αυτών που επλήγησαν περισσότερο εξαιτίας του μεγάλου ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της και της αυξανόμενης αβεβαιότητας για το ποιος ακριβώς έχει τα ηνία της νομισματικής πολιτικής.
Τα σχόλια του Ερντογάν ότι σχεδιάζει να ελέγξει περισσότερο την οικονομία μετά τις πρόωρες βουλευτικές και προεδρικές εκλογές του ερχόμενου μήνα αύξησαν τις ανησυχίες των επενδυτών σχετικά με την ικανότητα της κεντρικής τράπεζας να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό και βοήθησαν ώστε η ισοτιμία της τουρκικής λίρας να καταγράψει χθες χαμηλό ρεκόρ.
Ο καλπάζων πληθωρισμός μάστιζε επί δεκαετίες την Τουρκία πριν από το 2000 και επέστρεψε με διψήφιους αριθμούς από την αρχή του 2017. Όμως ο Ερντογάν εμφανίζεται ως εχθρός των υψηλών επιτοκίων, αψηφώντας την ορθόδοξη νομισματική πολιτική που συνιστά υψηλά επιτόκια για να κρατηθούν χαμηλά οι τιμές.
Επενδυτές, οι οποίοι ζήτησαν να μην κατονομασθούν λόγω της πολιτικής ευαισθησίας των συναντήσεων, είπαν στο Reuters , όπως μεταδίδει το ΑΜΠΕ, πως εξεπλάγησαν από τη στάση του και την προθυμία του να πάει σε μάχη με τις παγκόσμιες αγορές σε τόσο ευαίσθητους καιρούς. Ένας επενδυτής επισήμανε τον μακροσκελή κατάλογο των εχθρών του Ερντογάν, στους οποίους περιλαμβάνεται ο μουσουλμάνος ιεροκήρυκας Φετουλάχ Γκιουλέν που έχει την έδρα του στις ΗΠΑ και τον οποίο κατηγορεί ότι ενορχήστρωσε την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016.
«Ξεκινάει μάχες με όλους ... δίνει μάχη με την αντιπολίτευση, δίνει μάχη με τον Γκιουλέν, δίνει μάχη με τους εξτρεμιστές, δίνει μάχη μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα-- τώρα δίνει μάχη με τις αγορές και αυτό είναι επικίνδυνο», δήλωσε ένας διαχειριστής κεφαλαίων σε μεγάλη επενδυτική εταιρεία.
«Μπορείς να βρίσκεις όσους εσωτερικούς αντιπάλους θέλεις, όμως όταν προσπαθείς να επιτεθείς σε μια χρηματοπιστωτική αγορά, αυτή είναι μια μάχη που δεν μπορείς πραγματικά να κερδίσεις», λέει ο μάνατζερ αυτός, η εταιρεία του οποίου συμμετείχε σε κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση επενδυτών με τον αντιπρόεδρο της τουρκικής κυβέρνησης Μεχμέτ Σιμσέκ.
Ένα άλλος διαχειριστής επενδυτικών κεφαλαίων, ο οποίος συμμετείχε σε συνάντηση με τον Ερντογάν, δήλωσε πως ο πρόεδρος ήταν «πολύ ειλικρινής» και σαφής για το πού περιμένει να πάνε τα επιτόκια, αν κερδίσει τις εκλογές στις 24 Ιουνίου.
«Ο Ερντογάν είπε πως, όταν επανεκλεγεί πρόεδρος, θα εξασφαλίσει ότι τα επιτόκια θα είναι χαμηλά, όχι υψηλά», είπε αυτός ο διαχειριστής επενδυτικών κεφαλαίων. «Η άποψή του είναι πως τα υψηλά επιτόκια οδηγούν σε υψηλό πληθωρισμό, δεν είμαι σίγουρος ότι συμφωνώ μ' αυτή την άποψη».
Άλλοτε αγαπημένη των επενδυτών που επενδύουν σε αναδυόμενες αγορές, η Τουρκία είδε τα τελευταία χρόνια είδε το άστρο της να θαμπώνει δραματικά, καθώς επλήγη από βραδεία ανάπτυξη και τις ανησυχίες για την υπερμεγέθη επιρροή του Ερντογάν στη νομισματική και τη δημοσιονομική πολιτική.
Με την ισοτιμία της ήδη να πέφτει επί πέντε διαδοχικά χρόνια, η τουρκική λίρα οδεύει προς πτώση κατά 15% από την αρχή της χρονιάς έναντι του δολαρίου, έχει δηλαδή τη χειρότερη επίδοση μεταξύ των νομισμάτων των αναδυόμενων αγορών.
«Πιστεύει πως η αγορά είναι ένα μάτσο κερδοσκόποι και πως δεν είναι το κοινό του, το κοινό του είναι οι απλοί άνθρωποι στην Τουρκία και αυτοί χρειάζονται χαμηλότερα επιτόκια», λέει ένας τρίτος διαχειριστής επενδυτικών κεφαλαίων, η εταιρεία του οποίου συμμετείχε επίσης στη συνάντηση με τον Ερντογάν.
