Βιώσιμο κρίνεται το ασφαλιστικό μας σύστημα έως το 2060, σύμφωνα με τη νέα αναλογιστική μελέτη που καταρτίστηκε και έχει παραδοθεί στην ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Η μελέτη θα δοθεί στη δημοσιότητα μέχρι τις αρχές Ιουνίου και θα επιβεβαιώσει την «υγεία» του ασφαλιστικού, η οποία όμως στηρίζεται σε αιματηρές περικοπές των συντάξεων που διενεργήθηκαν από το 2010, με την εφαρμογή των τριών μνημονίων.
Η νέα αναλογιστική μελέτη, με προβολές έως και το 2060 διενεργήθηκε σχεδόν δύο χρόνια μετά την εφαρμογή του Νόμου Κατρούγκαλου που άλλαξε εντελώς τον χάρτη του ασφαλιστικού, με θεσμικές αλλαγές όπως είναι οι συγχωνεύσεις ταμείων, με αυξομειώσεις των ασφαλιστικών εισφορών, αλλά και με περικοπές των συντάξιμων αποδοχών. Στο πλαίσιο, αυτό έχει σημασία η αποτίμηση της της πρώτης διετίας από την εφαρμογή του νέου πλαισίου καθώς και το αποτύπωμά του στη βιωσιμότητα του συστήματος.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Σin η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού, έως το 2060 διασφαλίζεται από τις ακόλουθες παραδοχές:
- 1. Τη συνεχή μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης ως ποσοστού του ΑΕΠ. Από το 14,3% του ΑΕΠ που θα διαμορφωθεί το 2020, λόγω και της υλοποίησης των προγραμματισμένων περικοπών από την 1-1-2019, σταδιακά, μακροπρόθεσμα θα υποχωρεί και θα συγκλίνει με το μέσο ποσοστό στην ΕΕ που είναι 11,3% του ΑΕΠ.
- 2. Την αύξηση του ΑΕΠ που ξεκίνησε από το 2017 και θα συνεχιστεί, σύμφωνα με τις προβλέψεις και στα επόμενα χρόνια. Η εξέλιξη αυτή θα συμβάλει στην αποκλιμάκωση της δαπάνης ως ποσοστού του ΑΕΠ. Η πτώση του ΑΕΠ από το 2008 έως και το 2016 ανήλθε σε 65 δισ. ευρώ. Κατά την ίδια περίοδο η συνταξιοδοτική δαπάνη μειώθηκε αλλά επειδή η μείωση του ΑΕΠ ήταν πιο βίαιη, ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξήθηκε.
- 3. Την αύξηση της απασχόλησης, που θα σημάνει νέους ασφαλισμένους και νέες εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία. Υπολογίζεται ότι η απασχόληση μεσοπρόθεσμα, μέχρι το 2022 θα αυξηθεί κατά 295.000 άτομα, σε σχέση με το έτος 2017.
- 4. Τη μείωση της ανεργίας η οποία θα υποχωρήσει σε εθνικολογιστική βάση (είναι διαφορετική μέτρηση από εκείνη της ΕΛΣΤΑΤ) το 2022 στο 13% από το 19,7% το 2017 και ο αριθμός των ανέργων θα μειωθεί κατά 367.000 άτομα κατά την ίδια σύγκριση. Μάλιστα ο αριθμός των ανέργων το 2022 υπολογίζεται να μειωθεί σε Σε 655.500 άτομα από 1.022.800 που ήταν το 2017.
- 5. Την καλή πορεία των οικονομικών του ΕΦΚΑ. Το 2017, αντί για προβλεπόμενο έλλειμμα 765 εκ ευρώ, τελικά έκλεισε το 2017 με πλεόνασμα 777,32 εκ ευρώ!. Φέτος, τα αυξημένα έσοδα του πρώτου διμήνου, τα οποία οφείλονται στην αύξηση της απασχόλησης δημιουργούν την βεβαιότητα ότι και φέτος θα υπάρξει πλεόνασμα κατά 1 δις. ευρώ, πάνω από τον στόχο που είχε τεθεί.
Επισημαίνεται ότι η απασχόληση στο πρώτο τετράμηνο του 2017 αυξήθηκε κατά 155.826 νέες θέσεις εξασφαλίζοντας πρόσθετα έσοδα από εισφορές ενώ εφόσον συνεχιστεί η ανοδική πορεία, αντίστοιχα θα αυξηθούν και τα έσοδα του ΕΦΚΑ.
Ο γρίφος των συντάξεων του 2019
Η μελέτη καταρτίστηκε με δεδομένο ότι οι συντάξεις από την 1-1-2019 θα μειωθούν έως 18%, λόγω του επανυπολογισμού τους με τον ν. Κατρούγκαλου.
Η μείωση των συντάξεων έχει νομοθετηθεί, αλλά κυβερνητικά στελέχη συστήνουν «περιμένετε να δούμε» αφήνοντας να εννοηθεί ότι ίσως η περικοπή δεν ισχύσει, ή νομοθετηθεί κάτι «άλλο» ως αντισταθμιστικό όφελος.
Γύρω από αυτό το θέμα έχει αναπτυχθεί μια πολιτική συζήτηση, με την αντιπολίτευση να ζητεί από την κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει εάν θα υλοποιήσει την διάταξη για την περικοπή των συντάξεων. Ωστόσο μόλις χθες ανώτατο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών ξεκαθάρισε ότι θα εφαρμοστούν όσα έχουν νομοθετηθεί.
Αυτό ισχύει τώρα, που η χώρα είναι ακόμη στο μνημόνιο. Μετά την 20ή Αυγούστου, με την έξοδο από το μνημόνιο, τα πράγματα αλλάζουν. Η κυβέρνηση δεν μπορεί να πεί από τώρα που ακόμη καίει η διαπραγμάτευση για το κλείσιμο της 4ης αξιολόγησης τι θα πράξει και είναι απόλυτα λογικό να διαβεβαιώνει ότι θα εφαρμοστούν τα συμφωνηθέντα.
Εάν έπραττε το αντίθετο, δεν θα μιλούσαμε σήμερα για προετοιμασία εξόδου από το μνημόνιο με ελάφρυνση του χρέους.
