Η δημόσια επιχείρηση CODELCO της Χιλής, που κατατάσσεται πρώτη παγκοσμίως στην παραγωγή χαλκού, και η ιδιωτική εταιρεία SQM, η οποία συγκαταλέγεται σε αυτές με τη μεγαλύτερη παραγωγή λιθίου στον κόσμο, υπέγραψαν χθες Παρασκευή συμφωνία για τη γέννηση γιγαντιαίου νέου ομίλου που θα αναλάβει την εκμετάλλευση των γιγαντιαίων κοιτασμάτων λιθίου στο κράτος της Λατινικής Αμερικής.
Η Χιλή κατατάσσεται δεύτερη παγκοσμίως στην παραγωγή αυτού του λευκού πολύτιμου μετάλλου, που χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο στις μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων και θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ στην προσπάθεια να μειωθεί η καύση ορυκτών καυσίμων, που ενοχοποιείται σε μεγάλο βαθμό για την κλιματική κρίση.
Η κοινοπραξία συμφωνήθηκε για να αναπτυχθεί η εξόρυξη λιθίου στην έρημο Ατακάμα, στο βόρειο τμήμα της χώρας, όπου υπάρχουν κοιτάσματα τα οποία συγκαταλέγονται στα μεγαλύτερα του πλανήτη. Η συμφωνία, με ισχύ ως το 2060, θα τεθεί σε εφαρμογή «τους πρώτους μήνες του 2025».
Χάρη στη συμμαχία, θα προστεθούν στην παραγωγή λιθίου της SQM 300.000 επιπλέον τόνοι ως το 2030 (ανήλθε σε 169.000 τόνους το 2023). Κατόπιν, η ετήσια παραγωγή του ομίλου αναμένεται να σταθεροποιηθεί μεταξύ των 280.000 και των 300.000 τόνων.
Σκοπός της συγχώνευσης: να αυξηθεί θεαματικά η παραγωγή λιθίου της Χιλής.
Το 2022 παρήχθησαν 243.000 τόνοι του μετάλλου, γνωστού επίσης με τον χαρακτηρισμό «λευκός χρυσός», στη χώρα της Λατινικής Αμερικής.
Ο κινεζικός όμιλος Tianqi, ο οποίος διακρατεί το 22% των μετοχών της SQM, κατέθεσε ωστόσο αίτημα στην επιτροπή κεφαλαιαγοράς της Χιλής ώστε η σύναψη της συμφωνίας να εγκριθεί από τη γενική συνέλευση των μετόχων της ιδιωτικής μεταλλευτικής εταιρείας.
Η κοινοπραξία αυτή αποτελεί κεντρικό στοιχείο της εθνικής στρατηγικής για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων του μετάλλου αυτού που ανακοίνωσε πριν από έναν χρόνο η κυβέρνηση του νεαρού προέδρου της αριστεράς Γκαμπριέλ Μπόριτς. Το κράτος θα διαχειριστεί την παραγωγή του, όπως ορίστηκε σε αυτήν.
Το Σαντιάγο θέλει να ανακτήσει την πρώτη θέση παγκοσμίως στην παραγωγή του μετάλλου αυτού, που έχει αποκτήσει πλέον τον χαρακτηρισμό «το πετρελαίου του 21ου αιώνα». Την έχασε από την Αυστραλία το 2016.
Κατέχει τα μεγαλύτερα αποθέματα λιθίου στον κόσμο, το 41% του συνόλου, ακολουθούμενη από την Αυστραλία (25,4%), την Αργεντινή (9,8%) και την Κίνα (6,7%), σύμφωνα με το αμερικανικό ινστιτούτο γεωλογικών μελετών (USGS).
Η εταιρεία SQM έχει «το μέγεθος, την τεχνική και ανθρώπινη εμπειρία, τους οικονομικούς πόρους και το εμπορικό δίκτυο που χρειαζόμαστε ώστε να χάσουμε τις ευκαιρίες που μας προσφέρονται σήμερα», εξήγησε ο πρόεδρος της CODELCO, ο Μάξιμο Πατσέκο, στο δελτίο Τύπου με το οποίο ανακοινώθηκε η κοινοπραξία.
Σύμφωνα με την εταιρεία, η συμφωνία αυτή θα επιτρέψει το κράτος της Χιλής να εξασφαλίζει ως το 2030 περίπου το 70% των κερδών εκμετάλλευσης της νέας εταιρείας και, από το 2031, πάνω από το 85% του περιθωρίου.
«Ποιος, όταν αναλάμβανε αυτή η κυβέρνηση, μπορούσε να προβλέψει ότι, προτού ολοκληρωθεί η θητεία της, η CODELCO θα ήταν εταιρεία με ηγετικό ρόλο στην παραγωγή λιθίου παγκοσμίως;», δήλωσε σε ΜΜΕ ο υπουργός Οικονομίας Νικολάς Γκράου.
Η CODELCO θα έχει στην κατοχή της το 50% συν μια μετοχή της νέα εταιρείας. Η SQM θα κατέχει την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου στο διοικητικό της συμβούλιο και θα αποφασίζει για την πορεία της ως το 2031, χρονιά μετά την οποία θα παραχωρήσει στην CODELCO τον τελευταίο λόγο στο ΔΣ.
Η SQM εκμεταλλεύεται αλυκές στην έρημο Ατακάμα από το 1993. Η ισχύς της σύμβασης που έχει υπογράψει με το δημόσιο της Χιλής θα εκπνεύσει το 2030.
Ωστόσο η συνεργασία προκάλεσε αντιδράσεις.
Επί των ημερών της στρατιωτικής δικτατορίας του Αουγούστο Πινοτσέτ (1973-1990), η SQM ιδιωτικοποιήθηκε και την απέκτησε ο γαμπρός του θανόντα στρατηγού, ο Χούλιο Πόνσε Λερού.
Στην εταιρεία επιβλήθηκαν χρόνια αργότερα κυρώσεις για παραβίαση όρων της παραχώρησης που της έγινε στην έρημο Ατακάμα και για παράνομη χρηματοδότηση προεκλογικών εκστρατειών.
Η συμφωνία που υπογράφτηκε χθες απαγορεύει στον κ. Πόνσε Λερού να είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου της νέας εταιρείας.
