Απαλλάσσονται από τις 12 Μαρτίου τα διοικητικά στελέχη των εταιρειών για φορολογικές παραβάσεις που έχουν υποπέσει στο παρελθόν, ή για χρέη που δημιουργήθηκαν σε χρόνο που δεν ήταν οι ίδιοι στη διοίκηση της εταιρείας.
Οι ευνοϊκές, για τα διοικητικά στελέχη, διατάξεις του νόμου 4646/2019, ισχύουν αναδρομικά καθώς καταλαμβάνουν και εκκρεμείς υποθέσεις, για τις οποίες μέλη της διοίκησης, μπορούν να απαλλαγούν, με την υποβολή ειδικής αίτησης στην αρμόδια αρχή εντός τριών μηνών από την 12η/12 2019 ήτοι δηλαδή, από τις 12 Μαρτίου 2020.
Με τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας που ίσχυε, προβλεπόταν ότι τα πρόσωπα που διοικούν ένα νομικό πρόσωπο, ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα, με το σύνολο της προσωπικής τους περιουσίας, παράλληλα με το νομικό πρόσωπο για τις φορολογικές και ασφαλιστικές εταιρικές οφειλές.
Στο πλαίσιο αυτό, οι διοικούντες νομικά πρόσωπα, δηλαδή οι πρόεδροι, διευθυντές, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι, εντεταλμένοι στη διοίκηση και εκκαθαριστές των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων κατά το χρόνο της διάλυσης ή συγχώνευσής τους, ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα για την πληρωμή τόκων, προστίμων και φόρων που οφείλονται από αυτά τα νομικά πρόσωπα, ανεξάρτητα μάλιστα από τον χρόνο βεβαίωσής τους ή την περίοδο που οι οφειλές αυτές αφορούν.
Παράδειγμα, αν σε φορολογικό ,έλεγχο που πραγματοποιηθεί το 2020, βεβαιωθούν πρόσθετοι φόροι και πρόστιμα που αφορούν στο φορολογικό έτος 2016, με το σύστημα που ίσχυε μέχρι τις 12 Δεκεμβρίου 2019, η οφειλή βεβαιώνονταν στο νομικό πρόσωπο, στον τελευταίο εν ενεργεία νόμιμο εκπρόσωπο, στον νόμιμο εκπρόσωπο κατά τον χρόνο (2016) που γεννήθηκε η οφειλή.
Επίσης, αν υπάρχει και εκκρεμής οφειλή ΦΠΑ τότε υπεύθυνοι για την αποπληρωμή του ήταν όλοι οι διοικούντες από την χρήση 2014 και εφεξής, ακόμα και αν η εταιρεία δεν υπέπεσε σε καμία παράβαση κατά τον χρόνο που συμμετείχαν οι ίδιοι στην διοίκηση.
Δηλαδή, η οφειλή του 2016 βεβαιώνονταν στην εταιρεία, στον νόμιμο εκπρόσωπο κατά τον χρόνο που γεννήθηκε η οφειλή (2016), στον τελευταίο εν ενεργεία νόμιμο εκπρόσωπο και σε όλους τους νόμιμους εκπρόσωπους που πέρασαν από τη διοίκηση της εταιρείας από το 2016 μέχρι και τον τελευταίο.
Αυτό σημαίνει ότι, το στέλεχος μιας εταιρείας που αναλαμβάνει το 2019 ευθυνόταν για τις παραβάσεις που είχαν διαπράξει και οι προκάτοχοί του.
Πλέον, ευθύνονται μόνοι οι παλιοί
Με την αλλαγή του νομικού πλαισίου για τις ευθύνες των διοικητικών στελεχών, που έγινε με τον ν. 4646/2019, τα διοικητικά στελέχη, απαλλάσσονται για τις φορολογικές παραβάσεις των προηγούμενων και η εφορία κυνηγάει τα πρόσωπα που ήταν στη διοίκηση της εταιρείας κατά την επίμαχη περίοδο.
Έτσι, η ευθύνη του μέλους της διοίκησης περιορίζεται σε φορολογικές οφειλές που ανάγονται στον χρόνο της θητείας του.
Συγκεκριμένα, τα πρόσωπα, που είναι πρόεδροι, διευθυντές, γενικοί διευθυντές, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι, εντεταλμένοι στη διοίκηση και εκκαθαριστές των νομικών προσώπων, καθώς και τα πρόσωπα που ασκούν εν τοις πράγμασι τη διαχείριση ή διοίκηση νομικού προσώπου, ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα για την πληρωμή των φόρων (εισοδήματος ΦΠΑ, παρακρατούμενων, ΕΝΦΙΑ, κλπ.), τόκων και προστίμων, που οφείλονται από αυτά τα νομικά πρόσωπα, ανεξάρτητα από τον χρόνο βεβαίωσής τους.
Επίσης, για την γένεση της αλληλέγγυας ευθύνης θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι κατωτέρω προϋποθέσεις:
- Τα ανωτέρω πρόσωπα να είχαν μια από τις ανωτέρω ιδιότητες είτε κατά τη διάρκεια λειτουργίας του νομικού προσώπου, είτε κατά τον χρόνο λύσης, διάλυσης ή συγχώνευσής του, είτε κατά τη διάρκεια της εκκαθάρισής του,
- Οι οφειλές να κατέστησαν ληξιπρόθεσμες κατά τη διάρκεια της θητείας τους.
- Οι εν λόγω οφειλές να μην καταβλήθηκαν ή να μην αποδόθηκαν στο Δημόσιο από υπαιτιότητα των ανωτέρω προσώπων.
- Τα πρόσωπα αυτά έχουν το δικαίωμα, αλλά και το βάρος απόδειξης, για την μη ύπαρξη της υπαιτιότητάς τους.
Σχετικά με το χρόνο που κατέστησαν οι οφειλές ληξιπρόθεσμες και τη θητεία τους, ο νέος νόμος προβλέπει τα ακόλουθα:
- Στην περίπτωση που οι οφειλές διαπιστώνονται μετά από έλεγχο, ως αλληλεγγύως υπεύθυνα πρόσωπα νοούνται μόνο τα πρόσωπα τα οποία ήταν στη διοίκηση της εταιρείας κατά το φορολογικό έτος ή την περίοδο στην οποία ανάγονται οι οφειλές αυτές και οι οφειλές κατέστησαν ληξιπρόθεσμες κατά τη διάρκεια της θητείας τους.
- Εάν οι φορολογικές οφειλές έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, η αλληλέγγυα ευθύνη βαραίνει και τα πρόσωπα, στα οποία συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις κατά τον χρόνο που κάθε δόση της ρύθμισης κατέστη ληξιπρόθεσμη ή η ρύθμιση απωλέσθηκε.
- Για τα ποσά των τόκων, των προσαυξήσεων, των προστίμων και των λοιπών χρηματικών κυρώσεων, η αλληλέγγυα ευθύνη βαραίνει τα πρόσωπα που είναι αλληλεγγύως υπεύθυνα για την κύρια οφειλή επί της οποίας υπολογίζονται και επιβάλλονται τα ποσά αυτά.
- Στα νομικά πρόσωπα που συγχωνεύονται, ευθύνεται αλληλεγγύως με τα ανωτέρω πρόσωπα για την πληρωμή των οφειλομένων φόρων, τόκων, προστίμων, προσαυξήσεων και οποιωνδήποτε χρηματικών κυρώσεων του διαλυόμενου νομικού προσώπου και εκείνο που το απορρόφησε ή το νέο νομικό πρόσωπο που συστήθηκε, ανεξάρτητα από τον χρόνο βεβαίωσής τους.
Οι νέες διατάξεις ισχύουν και αναδρομικά. Έτσι, σε ότι αφορά στις εκκρεμείς υποθέσεις, τα πρόσωπα που δεν ήταν μέλη των διοικήσεων, κατά την επίμαχη περίοδο της βεβαίωσης των χρεών μπορούν να ζητήσουν την απαλλαγή τους από την ΑΑΔΕ, από τις 12 Μαρτίου 2020.
