Το πάγωμα των τριετιών στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα προβλέπει το πλήρες κείμενο της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, ικανοποιώντας πλήρως το αίτημα του ΣΕΒ.
Θέμα επιδομάτων επί του κατώτατου μισθού και καταβολή προσαύξησης λόγω τριετών, μπορεί να ανοίξει μόνο αν η ανεργία υποχωρήσει κάτω από το 10%, όπως προβλέπει ο μνημονιακός νόμος 4093/2012.
Σε αντίθεση με τις πληροφορίες που βγήκαν από την περίληψη της απόφασης του ΣτΕ, οι οποίες έδιναν κάποιες ελπίδες στους εργαζόμενους για τη διεκδίκηση των τριετιών, το πλήρες κείμενο της απόφασης διαψεύδει κάθε προσδοκία και πλέον, δεν ισχύουν τριετίες μετά το 2012.
Όπως προκύπτει από το πλήρες κείμενο της υπ. αρ.148/2022 απόφασης, το ανώτατο δικαστήριο αποδέχεται το αίτημα του ΣΕΒ, κατάργηση όλων ανεξαιρέτως των επιδομάτων στον κατώτατο μισθό για παλαιούς και νέους εργαζόμενους μετά την 14η Φεβρουαρίου 2012.
Επίσης, αναστέλλονται οι τριετίες για παλιούς και νέους εργαζόμενους για προϋπηρεσία μετά την 14-2-2012. Ακόμη, αφήνει ανοιχτή τη διεκδίκηση τριετιών και άλλων επιδομάτων επί του κατώτατου μισθού, αλλά μόνο για όσους προϋπηρεσία μέχρι την 14η Φεβρουαρίου 2012.
Η λάθος ερμηνεία για την τύχη των τριετιών είχε ως αφετηρία την απόρριψη «ως απαράδεκτης» της προσφυγής του ΣΕΒ κατά της πρώην υπουργού Εργασίας Έφης Αχτσιόγλου.
Ωστόσο, επρόκειτο για τυπικό ζήτημα και όχι ουσίας καθώς, το Δ΄ Τμήμα του ΣτΕ απέρριψε ως απαράδεκτη την αίτηση του ΣΕΒ εξηγώντας ότι η εν λόγω εγκύκλιος «δεν είναι εκτελεστή διότι έχει χαρακτήρα ερμηνευτικής εγκυκλίου» και προσθέτοντας ότι με την επίμαχη εγκύκλιο το υπουργείο Εργασίας παρέχει υποδείξεις για την ορθή εφαρμογή και συμμόρφωση του ισχύοντος νομικού πλαισίου, που όμως οι υποδείξεις αυτές «δεν είναι καθ΄ εαυτές δεσμευτικές για τους αποδέκτες και δεν αποτελούν νομική δέσμευση γι΄ αυτούς».
Το επίδομα προϋπηρεσίας, ισούται με 10% επί του κατώτατου μισθού, για κάθε τριετία που συμπληρώνει ο εργαζόμενος και μέχρι τρεις τριετίες κατ’ ανώτατο όριο.
Το 2012, με την 6η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου υποχώρησε ο κατώτατος μισθός στα 586 ευρώ μικτά και ειδικά για νέους έως 25 ετών, στα 511 ευρώ. Υπήρχε μάλιστα και όρος ότι για οποιαδήποτε άλλη μεταβολή, θα έπρεπε η ανεργία να υποχωρήσει σε μονοψήφιο ποσοστό, κάτω από το 10%. Σήμερα το ποσοστό της ανεργίας βρίσκεται στο 13%.
Η γκάφα της ΓΣΕΕ
Από την πρώτη ερμηνεία της περίληψης της απόφασης του ΣτΕ, εκτέθηκε και η ΓΣΕΕ, η οποία στις 16 Φεβρουαρίου, εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία μιλούσε για «δικαίωση».
Εκτιμούσε, δε, στη συγκεκριμένη ανακοίνωση πως, με βάση την απόφαση του ΣτΕ: «οι τριετίες είναι δεσμευτικές για όλους τους εργοδότες και όσοι από αυτούς τυχόν αρνηθούν να τις προσθέσουν στον κατώτατο μισθό και να τις καταβάλουν παραβιάζουν την ισχύουσα εργατική νομοθεσία», κάτι που δεν ισχύει, σύμφωνα με το πλήρες κείμενο της απόφασης.
Η απόφαση του ΣτΕ
Το επίμαχο τμήμα της απόφασης του ΣτΕ είναι το ακόλουθο:
«Επειδή, με το περιεχόμενο αυτό, η προσβαλλόμενη πράξη κατά το μέρος που παρέχει οδηγίες για την εφαρμογή της 4241/127/30.1.2019 υπουργικής απόφασης περί κατωτάτου μισθού επαναλαμβάνοντας τις ρυθμίσεις αυτής, δεν είναι εκτελεστή διότι έχει το χαρακτήρα ερμηνευτικής εγκυκλίου. Περαιτέρω, η ίδια πράξη, κατά το δεύτερο και προσβαλλόμενο μέρος της αναφέρεται στο ύψος των καταβλητέων στους εργαζομένους αποδοχών βάσει του εν λόγω κατωτάτου μισθού, ο οποίος συνιστά κατά νόμον μία μοναδική αξία (ποσό) αναφοράς. Το ύψος αυτό των αποδοχών, σύμφωνα με την ερμηνεία που δίδει η Διοίκηση στις διατάξεις του προγενέστερου νόμου 4093/2012, διαμορφώνεται, κατά τις απευθυνόμενες με την προσβαλλομένη πράξη υποδείξεις, με τις προσαυξήσεις προϋπηρεσίας που ο ανωτέρω νόμος αναγνώριζε. Με τα δεδομένα αυτά, η επίμαχη πράξη περιέχει υποδείξεις με αντικείμενο ζήτημα που ρυθμίζεται με την ευθεία εφαρμογή των κειμένων διατάξεων, οι οποίες δεν προβλέπουν την έκδοση διοικητικής πράξεως για τον προσδιορισμό του ύψους (και των παραμέτρων διαμορφώσεως αυτού) των εκάστοτε καταβλητέων στους εργαζομένους αποδοχών. Η έννοια όμως που δίδει η Διοίκηση στις διατάξεις του ανωτέρω νόμου και οι υποδείξεις που απευθύνει προς ορθή εφαρμογή και συμμόρφωση προς τις διατάξεις αυτές δεν είναι καθ’ εαυτές δεσμευτικές για τους αποδέκτες και δεν δημιουργούν νομική δέσμευση γι’ αυτούς. Συνακόλουθα, δεν παράγονται δεσμευτικές έννομες συνέπειες από τις υποδείξεις της Διοικήσεως σχετικά με το ύψος των καταβλητέων αποδοχών, η δε προσβαλλόμενη πράξη δεν αποτελεί, κατόπιν τούτων, εκτελεστή διοικητική πράξη. Τα πρόσωπα δε στα οποία απευθύνεται η επίμαχη εγκύκλιος μπορούν να μη συμμορφωθούν αναλαμβάνοντας την ευθύνη για τις προβλεπόμενες τυχόν από το νόμο κυρώσεις, στην περίπτωση που οι ενέργειες τους δεν θα είναι πράγματι νόμιμες (ΣτΕ 3594/1987, 539/1987,2779/1989). Εξάλλου αμφισβητήσεις ως προς την έννοια και την ισχύ των ρυθμίσεων του ως άνω ν. 4093/2012, μπορούν να αχθούν προς δικαστική κρίση επ΄ ευκαιρία προσβολής ατομικών πράξεων ή παραλείψεων».
