Ενώ η ενεργειακή κρίση σαρώνει την Ευρώπη, έχοντας απλώσει τα «πλοκάμια» της και στην Ελλάδα, με τις τιμές στα τιμολόγια ρεύματος να έχουν πάρει την ανιούσα, η ΔΕΗ προχωρά σε ιδιωτικοποίηση, μέσω της ΑΜΚ 750 εκατ.ευρώ.
Με δεδομένες τις άκρως δυσμενείς συνθήκες γεννώνται ερωτηματικά για το τάιμινγκ των ανακοινώσεων, όπως και για την παντελή απουσία σχετικής ενημέρωσης εκ μέρους της κυβέρνησης, αναφορικά με την εν λόγω ιστορική-από κάθε άποψη- απόφαση.
Προσφάτως, στη ΔΕΘ, ο πρωθυπουργός δεν έκανε την παραμικρή νύξη για τη ΔΕΗ, ενώ και οι αρμόδιοι υπουργοί απέφυγαν να πουν το ελάχιστο, για ένα σχέδιο που ασφαλώς δεν προέκυψε εν μια νυκτί, αλλά είναι «προϊόν» πολύμηνης επεξεργασίας.
Παράλληλα, άξια αναφοράς και ανάλυσης είναι η σπουδή που επιδεικνύει η κυβέρνηση στην πώληση όλων των δημόσιων ενεργειακών δικτύων της χώρας. Διότι περί αυτού πρόκειται, καθώς μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, πουλήθηκε η ΔΕΠΑ Υποδομών, το 49% του ΔΕΔΔΗΕ και δρομολογείται η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ με συνοπτικές διαδικασίες.
Καταποντίζεται η μετοχή της ΔΕΗ
Οι πρώτες αντιδράσεις για την ΑΜΚ, είναι αρνητικές, με την μετοχή της ΔΕΗ να καταποντίζεται, υποχωρώντας κατά 12%. Μικροεπενδυτές αλλά και funds προχωρούν σε πωλήσεις, αναμένοντας, ως είθισται σε αντίστοιχες ανακοινώσεις ΑΜΚ από επιχειρήσεις, το ύψος της έκδοσης νέων μετοχών και προσδοκώντας πως δεν θα είναι σημαντικά χαμηλότερη της τρέχουσας.
Γιατί όμως επιλέχθηκε το συγκεκριμένο τάιμινγκ και προκρίθηκε η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, για να υποστηρίξει το mega επενδυτικό πλάνο της ΔΕΗ;
«Χτίζει» success story
Το business plan, σύμφωνα με την ΔΕΗ, με προμετωπίδα την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου ύψους 750 εκατ.ευρώ, «τροχοδρομεί» την επιχείρηση σε μια νέα εποχή. «Υπόσχεται» θεαματική αύξηση της κερδοφορίας, μεγάλες επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και διανομή μερίσματος στους μετόχους. Η επιχείρηση που πριν μερικά χρόνια βρισκόταν αντιμέτωπη με το «φάντασμα» της άτακτης χρεωκοπίας, γυρίζει σελίδα, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να «χτίσει» success story, αναβαθμίζοντας συνολικά το brand name και σε διεθνές επίπεδο.
Η εν λόγω απεικόνιση, εξόχως κολακευτική για τη ΔΕΗ και την ιστορική απόφασή που έλαβε χθες, «φιλτράρει» χωρίς βεβαίως να παραμορφώνει τη νέα πραγματικότητα. Η αύξηση του ΑΜΚ με μείωση του ποσοστού που κατέχουν το Υπερταμείο και το ΤΑΙΠΕΔ, αποτελούν έμμεση ιδιωτικοποίηση. Πρόκειται για ένα «κεκαλυμμένο» τρόπο προκειμένου η επιχείρηση να κάνει ένα σημαντικό βήμα-για άλλους άλμα- προς τη νέα εποχή- όπου οι ιδιώτες θα κατέχουν άνω του 50% του πακέτου των μετοχών.
Το πολιτικό κόστος και τα κεφάλαια για επενδύσεις
Προτιμήθηκε η ΑΜΚ αντί πώλησης του 17% των μετοχών που κατείχε το ΤΑΙΠΕΔ για πολλούς λόγους:
- Προς αποφυγή αντιδράσεων και πολιτικού κόστους που θα προκαλούσε μιά απροκάλυπτη ιδιωτικοποίηση
- Για να εισρεύσουν κεφάλαια στην εταιρεία, προκειμένου να προχωρήσει σε επενδύσεις με έμφαση στις ΑΠΕ
Θεωρείται σχεδόν βέβαιο, ότι αν η κυβέρνηση αποφάσιζε να πουλήσει σε ιδιώτες στρατηγικό ποσοστό της ΔΕΗ, θα ξεσπούσε θύελλα σφοδρών αντιδράσεων. Αυτές θα προέρχονταν τόσο από τον πολιτικό κόσμο, όσο βεβαίως από τα εργατικά συνδικάτα και τους συνδικαλιστικούς φορείς, με προεξάρχουσα τη ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ η οποία έχει δυναμική και «εκτόπισμα» εντός της επιχείρησης.
Ασφαλώς, η Διοίκηση της ΔΕΗ, που επεξεργάζεται εδώ και καιρό το εν λόγω σχέδιο, στάθμισε και τον παράγοντα των αντιδράσεων, ο οποίος θα δημιουργούσε σημαντικά προβλήματα σε μια μελλοντική διαγωνιστική διαδικασία, αλλά και θα λειτουργούσε ως φραγμός στην αναπτυξιακή στρατηγική της επιχείρησης, δημιουργώντας και συνθήκες εσωστρέφειας.
Πέραν αυτού, υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που συνεκτιμήθηκαν και διαδραμάτισαν καίριο ρόλο στην λήψη της απόφασης για ΑΜΚ. Με δεδομένο το άλμα που έχει πετύχει η μετοχή της ΔΕΗ στο Χρηματιστήριο, οι ιθύνοντες της επιχείρησης έκριναν ότι τώρα είναι το κατάλληλο τάιμινγκ, προκειμένου να κεφαλαιοποιήσει τα οφέλη της, προχωρώντας τάχιστα στον ριζικό μετασχηματισμό της, όπου πρώτιστη προτεραιότητα αναδεικνύονται οι επενδύσεις σε φυσικό αέριο και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).
Πρέπει να τονιστεί, πάντως, το εξής σημαντικό: το ελληνικό Δημόσιο, μέσω του Υπερταμείου, θα κατέχει, πλέον ποσοστό καταστατικής μειοψηφίας (33,4%, block minority). Αυτό σημαίνει ότι θα μπορεί να παρεμβαίνει, να θέτει βέτο και να αποφασίσει σε θέματα δημοσίου συμφέροντος και στρατηγικής σημασίας
Μega επενδυτικό project 8,4 δισ.ευρώ
Για την πραγματοποίηση του mega project των επενδύσεων, η ΔΕΗ χρειάζεται ρευστότητα αλλά και την στρατηγική ώθηση που της δίνει η ΑΜΚ, καθώς και η πρόσφατη πετυχημένη πώληση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ. Το αναθεωρημένο επιχειρηματικό σχέδιο, που καταρτίστηκε με βάση τα νέα δεδομένα, προβλέπει επενδύσεις ύψους 8,4 δισεκατομμυρίων ευρώ στην πενταετία 2022-2026. Ο κύριος όγκος των επενδύσεων κατευθύνεται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και το δίκτυο διανομής ενώ στο μικροσκόπιο της διοίκησης έχουν τεθεί και επενδυτικές προτάσεις στη Νοτιονατολική Ευρώπη, στον τομέα των ΑΠΕ.
Το προηγούμενο business plan προέβλεπε επενδύσεις ύψους 3,4 δισεκ. ευρώ για την περίοδο 2020 - 2023. Τα έσοδα από την πώληση του «πακέτου» του ΔΕΔΔΗΕ (1,3 δισεκ. χωρίς να υπολογίζεται το χρέος που αναλαμβάνει ο επενδυτής) και η αύξηση κεφαλαίου κατά 750 εκατ. ευρώ δημιουργούν ένα σημαντικό «πορτοφόλι» στο οποίο προστίθενται τα λειτουργικά κέρδη και οι προσεχείς ομολογιακές εκδόσεις της ΔΕΗ προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το επενδυτικό πλάνο.
Τόσο η αύξηση κεφαλαίου όσο και η πώληση των μετοχών του ΔΕΔΔΗΕ θα «κλείσουν» σε έκτακτη γενική συνέλευση που πρόκειται να συνεδριάσει στις 19 Οκτωβρίου για να επικυρώσει τις αποφάσεις της διοίκησης αναφορικά αφενός με την κατακύρωση του διαγωνισμού για τον ΔΕΔΔΗΕ στην Spear WTE Investments Sarl, μέλος του Macquarie Infrastructure and Real Assets Group και αφετέρου με την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Η οποία σύμφωνα με την επίσημη τοποθέτηση του Υπερταμείου θα οδηγήσει το ποσοστό του Δημοσίου, από 51 % σήμερα σε «μειοψηφικό ποσοστό καθοριστικής σημασίας».