Στον διαχωρισμό των χρεών προς τον ΕΦΚΑ σε εισπράξιμα και μη εισπράξιμα προχωρεί το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών, εντείνοντας το κυνήγι των οφειλετών, οι οποίοι μπορούν να πληρώσουν ή έχουν περιουσιακά στοιχεία προς κατάσχεση.
Η διαδικασία του διαχωρισμού των οφειλών προϋποθέτει ενδελεχή έλεγχο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες Κ.Ε.Α.Ο. για εντοπισμό όλων των πηγών αποπληρωμής της οφειλής και εξάντληση κάθε εισπρακτικού μέσου σε βάρος του οφειλέτη, ώστε να μπορούν τα αρμόδια όργανα να προτείνουν και να εισηγηθούν με ασφάλεια τον χαρακτηρισμό μιας οφειλής ως πολύ χαμηλής εισπραξιμότητας/ανεπίδεκτη είσπραξης.
Ενδεικτικά, σύμφωνα με την έκθεση του ΚΕΑΟ, στην κατηγορία των οφειλών χαμηλής εισπραξιμότητας εντάσσονται οφειλές για την είσπραξη των οποίων έχουν ληφθεί επανειλημμένα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης χωρίς αποτέλεσμα, οφειλές προσώπων που έχουν αποβιώσει και οι κληρονόμοι αποποιήθηκαν την κληρονομιά, οφειλές επιχειρήσεων που έχουν πτωχεύσει ή βρίσκονται σε αδράνεια, κ.α.
Τα στάδια της διεκδίκησης των χρεών από το ΚΕΑΟ είναι κλιμακούμενα και ανάλογα με τις πληροφορίες που έχει το ΚΕΑΟ για τον οφειλέτη, αλλά και την ανταπόκριση του οφειλέτη. Ειδικότερα οι ενέργειες είσπραξης είναι οι ακόλουθες:
- Ενημέρωση του οφειλέτη. Στον οφειλέτη που εντάσσεται στο Κ.Ε.Α.Ο. αποστέλλεται η «Ατομική Ειδοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών» με την οποία ενημερώνεται ότι η οφειλή του έχει μεταφερθεί στο Κ.Ε.Α.Ο. και ότι αν δεν ανταποκριθεί εντός 20 ημερών με εξόφληση ή διακανονισμό θα ξεκινήσει η διαδικασία της αναγκαστικής είσπραξης.
- Για τις περιπτώσεις που οι οφειλέτες είναι εγγεγραμμένοι χρήστες στις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Κ.Ε.Α.Ο. οι προσκλήσεις και οι Ατομικές Ειδοποιήσεις αποστέλλονται ηλεκτρονικά μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και είναι προσβάσιμες στην ιστοσελίδα του e-Ε.Φ.Κ.Α.
- Η αποστολή των ειδοποιήσεων γίνεται και μέσω ταχυδρομείου με συστημένη επιστολή.
- Από την έναρξη του Κ.Ε.Α.Ο. μέχρι τον Μάρτιο 2022 έχουν αποσταλεί συνολικά 1.600.419 Ατομικές Ειδοποιήσεις σε οφειλέτες.
Αναγκαστικά μέτρα
Η διαδικασία λήψης αναγκαστικών μέτρων ξεκινά με τον εντοπισμό οφειλετών σε βάρος των οποίων μπορούν να ληφθούν μέτρα.
Οι Υπηρεσίες του Κ.Ε.Α.Ο., εντοπίζουν τους οφειλέτες που δεν ανταποκρίθηκαν εντός 20 ημερών από την παραλαβή της Ατομικής Ειδοποίησης για την τακτοποίηση της οφειλής τους.
Πριν τη λήψη των αναγκαστικών μέτρων οι οφειλέτες αξιολογούνται και δημιουργείται το προφίλ του καθενός με πληροφορίες από το ηλεκτρονικό σύστημα του Κ.Ε.Α.Ο., τη διασύνδεση με το Μητρώο της Γ.Γ.Π.Σ., τα στοιχεία του Γ.Ε.ΜΗ. κλπ. Στη συνέχεια με κριτήρια καθορίζεται ο βαθμός εισπραξιμότητας και επισφάλειας κάθε οφειλής. Μεταξύ των κριτηρίων που λαμβάνονται υπόψη είναι:
- Το ύψος της οφειλής: ανάλογα με το ύψος της οφειλής επιλέγεται και το κατάλληλο είδος μέτρου.
- Η συμπεριφορά του οφειλέτη: Αξιολογείται η στάση του οφειλέτη σε σχέση με την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του π.χ. η καταβολή των τρεχουσών εισφορών και η παράλληλη καταβολή ανελλιπώς κάθε μήνα εύλογου ποσού «έναντι» της οφειλής ενισχύουν το προφίλ της αξιοπιστίας του οφειλέτη, κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη υπέρ του οφειλέτη για όσο χρόνο διαρκεί η συμπεριφορά αυτή.
- Η παλαιότητα της οφειλής: στο πλαίσιο της αξιολόγησης του οφειλέτη, εξετάζεται το χρονικό σημείο δημιουργίας των οφειλών, προκειμένου να εκτιμηθεί αν οφείλονται στην οικονομική κρίση ή την εκ συστήματος αφερεγγυότητα του οφειλέτη.