Δεν ήταν εντελώς «αναίμακτη» τελικά η πλήρης άρση των capital controls, τον περασμένο Αύγουστο, παρότι δεν εμφανίσθηκαν αξιοσημείωτες πιέσεις στις τραπεζικές καταθέσεις. Στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι στο πρώτο τετράμηνο της άρσης των περιορισμών, δηλαδή μέχρι το τέλος Νοεμβρίου, υπήρξε μαζική εκροή κεφαλαίων 23,3 δισ. ευρώ, τα οποία κατευθύνθηκαν σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια στο εξωτερικό.
Ειδικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2019, δηλαδή πριν αρθούν και οι τελευταίοι περιορισμοί στην εξαγωγή κεφαλαίων, ο λογαριασμός Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου, που παρακολουθεί η Τράπεζα της Ελλάδος, έδειχνε περιορισμένη κινητικότητα, όσον αφορά το κονδύλι των απαιτήσεων, όπου καταγράφονται οι επενδύσεις χαρτοφυλακίου κατοίκων της Ελλάδας στο εξωτερικό. Το συνολικό ποσό αυτών των τοποθετήσεων ήταν 3,16 δισ. ευρώ (βλ. πίνακα).
| 2017 | 2018 | 2019 | |
| ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ | 460,7 | -4.546,0 | -1.041,6 |
| Απαιτήσεις | -3.698,9 | -1.822,2 | 3.160,6 |
| Υποχρεώσεις | -4.159,6 | 2.723,8 | 4.202,2 |
Όμως, τα στοιχεία που έδωσε σήμερα η Τράπεζα της Ελλάδος, για την περίοδο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου, δείχνουν καθαρά ότι υπήρξε μαζική έξοδος κεφαλαίων για επενδύσεις χαρτοφυλακίου στο εξωτερικό. Περίπου 25 δισ.πήγαν σε ξένα ομόλογα και έντοκα γραμμάτια. Η εκροή αυτή αποτυπώνεται στη μεταβολή του κονδυλίου "απαιτήσεων", που εκτινάχθηκε στα 26,42 δισ. ευρώ (βλέπε πίνακα)
Μέσα σε ένα τετράμηνο οι καθαρές εκροές για επενδύσεις στο εξωτερικό έφθασαν τα 23,26 δισ. ευρώ, ενώ μεταβλήθηκε θεαματικά η συνολική θέση: ενώ ως το τέλος Ιουλίου οι επενδύσεις ξένων στην Ελλάδα ήταν κατά 1,04 δισ. ευρώ μεγαλύτερες από τις επενδύσεις ημεδαπών (φυσικών και νομικών προσώπων) στο εξωτερικό, στο τέλος Νοεμβρίου οι επενδύσεις Ελλήνων στο εξωτερικό ήταν κατά 24,13 δισ. ευρώ μεγαλύτερες.
| 2017 | 2018 | 2019 | |
| ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ | -9.741,8 | -824,7 | 24.138,2 |
| Απαιτήσεις | -9.930,4 | 659,2 | 26.420,1 |
| Υποχρεώσεις | -188,6 | 1.484,0 | 2.282,0 |
Όπως εξηγεί η Τράπεζα της Ελλάδος, την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019, σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, «η καθαρή αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στην αύξηση (κατά 25,8 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η καθαρή αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στην αύξηση (κατά 2,4 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου».
Φαίνεται, λοιπόν, ότι παρά το γεγονός ότι έχουν εξασθενήσει οι φόβοι για έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη, που αποτελούσαν στο παρελθόν τη βασική αιτία για έξοδο κεφαλαίων από τη χώρα, αμέσως μόλις άρθηκαν οι περιορισμοί στην εξαγωγή κεφαλαίων πολλές επιχειρήσεις, ιδιώτες επενδυτές και αποταμιευτές προτίμησαν να μην αφήσουν όλα τα... αυγά στο ίδιο καλάθι. Πήραν τα χρήματα από ελληνικές τράπεζες, από κρατικά ομόλογα και από το... σεντούκι και τα τοποθέτησαν σε τίτλους σταθερού εισοδήματος του εξωτερικού.
Το Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Η ευρύτερη εικόνα του Ισοζυγίου Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών, όπως παρουσιάζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, δείχνει τα εξής:
- Το Νοέμβριο του 2019, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι καθαρές απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν αύξηση 130 εκατ. ευρώ, με σημαντικότερη συναλλαγή τη συμμετοχή του Οργανισμού Προγνωστικών Αγώνων Ποδοσφαίρου Α.Ε. στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της OPAP Investment Limited (Κύπρος). Οι καθαρές υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού (οι οποίες αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα) κατέγραψαν αύξηση κατά 261 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
- Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η καθαρή αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην αύξηση (κατά 660 εκατ. ευρώ) των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η καθαρή μείωση των υποχρεώσεών τους οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στη μείωση (κατά 892 εκατ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
- Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η καθαρή μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στη μείωση (κατά 970 εκατ. ευρώ) των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από την αύξηση της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους (κατά 283 εκατ. ευρώ). Η καθαρή αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά την αύξηση (κατά 4,4 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), η οποία αντισταθμίστηκε από την αποπληρωμή δανείων (2,9 δισεκ. ευρώ) κατοίκων στο εξωτερικό (περιλαμβάνεται και η πρόωρη αποπληρωμή δόσεων δανείου από τη Γενική Κυβέρνηση προς το ΔΝΤ).
- Στο τέλος Νοεμβρίου του 2019, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 7,3 δισεκ. ευρώ, έναντι 6,5 δισεκ. ευρώ στο τέλος Νοεμβρίου του 2018, κυρίως λόγω μεταβολής στην αποτίμησή τους.
