Η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει να διπλασιάσει τους δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα στο 50%, σε μια προσπάθεια να προστατεύσει την ευρωπαϊκή βιομηχανία από τον αθέμιτο ανταγωνισμό και τις χαμηλές τιμές που προκαλούνται από την υπερπαραγωγή σε τρίτες χώρες. Το μέτρο έρχεται ως απάντηση στις πιέσεις που δέχεται η χαλυβουργία στην Ευρώπη, αλλά και σε ευρύτερες γεωοικονομικές εξελίξεις.
Σύμφωνα με το σχέδιο, το ισχύον καθεστώς που επιβάλλει δασμούς 25% για τις εισαγωγές πέραν συγκεκριμένων ποσοστώσεων θα αντικατασταθεί από ένα μόνιμο πλαίσιο. Ο νέος δασμός θα φτάνει το 50% όταν ξεπερνιούνται οι καθορισμένες ποσότητες, ενώ εξετάζεται και η επιβολή ποσοστώσεων ανά χώρα. Η εφαρμογή του μέτρου θα επανεξετάζεται ανά πενταετία, με στόχο να προσαρμόζεται στις συνθήκες της διεθνούς αγοράς.
Η κίνηση αυτή εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και εναρμόνισης με την πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες ήδη εφαρμόζουν υψηλούς δασμούς στα μέταλλα. Οι Βρυξέλλες θεωρούν ότι οι προηγούμενοι μηχανισμοί δεν επαρκούν πλέον για να προστατεύσουν την ευρωπαϊκή παραγωγή και θέλουν να προλάβουν την περαιτέρω διάβρωση της βιομηχανικής βάσης.
Ωστόσο, η απόφαση αυτή δεν είναι χωρίς συνέπειες. Η αύξηση των δασμών ενδέχεται να προκαλέσει σημαντική άνοδο του κόστους για τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες που χρησιμοποιούν χάλυβα ως πρώτη ύλη, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, οι κατασκευές και η μηχανουργία. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση τιμών στα τελικά προϊόντα και σε μείωση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών εξαγωγών.
Παράλληλα, το μέτρο είναι πιθανό να προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από μεγάλους εμπορικούς εταίρους, οι οποίοι ήδη χαρακτηρίζουν τα ευρωπαϊκά σχέδια αδικαιολόγητα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, αναμένεται να ασκηθούν πιέσεις στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου ή να ληφθούν αντίμετρα.
Η στρατηγική αυτή δείχνει ότι η Ε.Ε. υιοθετεί πιο προστατευτική στάση στην εμπορική της πολιτική, επιδιώκοντας ταυτόχρονα να θωρακίσει την παραγωγή της και να αποφύγει την πλήρη εξάρτηση από εισαγωγές. Το ζητούμενο θα είναι να βρεθεί η ισορροπία ανάμεσα στην προστασία της βιομηχανίας και στη διατήρηση ανταγωνιστικών τιμών για την υπόλοιπη οικονομία.
