Η Κρατική Δούμα (κάτω βουλή του ρωσικού Κοινοβουλίου) ενέκρινε νέο νόμο που προβλέπει την επιβολή προστίμων σε άτομα τα οποία αναζητούν ή διαβάζουν στο διαδίκτυο περιεχόμενο που οι αρχές χαρακτηρίζουν «εξτρεμιστικό». Το μέτρο αυτό ενισχύει σημαντικά το πλαίσιο λογοκρισίας στη χώρα, με σοβαρές συνέπειες για την ψηφιακή ιδιωτικότητα και τη λειτουργία πλατφορμών όπως το WhatsApp, που ενδέχεται να απαγορευτεί στη Ρωσία.
Ο νόμος, ο οποίος προβλέπει πρόστιμα έως 5.000 ρούβλια (περίπου 64 δολάρια), έχει προκαλέσει επικρίσεις ακόμη και από φιλοκυβερνητικούς κύκλους, καθώς εκφράζονται ανησυχίες ότι ανοίγει τον δρόμο για πιο αυστηρές διώξεις και ποινές.
Ο κατάλογος του ρωσικού υπουργείου Δικαιοσύνης με το περιεχόμενο που θεωρείται εξτρεμιστικό υπερβαίνει τις 500 σελίδες και περιλαμβάνει απαγορεύσεις σε οργανισμούς όπως το Ίδρυμα Καταπολέμησης της Διαφθοράς του εκλιπόντος Αλεξέι Ναβάλνι, το «διεθνές κίνημα ΛΟΑΤΚΙ» και τη Meta Platforms, μητρική εταιρεία του WhatsApp, του Facebook και του Instagram.
Την Παρασκευή, βουλευτές που χειρίζονται θέματα πληροφορικής (IT) δήλωσαν ότι η εφαρμογή WhatsApp θα πρέπει να προετοιμαστεί για αποχώρηση από τη ρωσική αγορά, καθώς πιθανότατα θα ενταχθεί στον κατάλογο των απαγορευμένων λογισμικών.
Ο νέος νόμος στοχεύει σε άτομα που «εν γνώσει τους» αναζητούν εξτρεμιστικό υλικό, ακόμη και μέσω Εικονικών Ιδιωτικών Δικτύων (VPN), τα οποία χρησιμοποιούν εκατομμύρια Ρώσοι για να παρακάμπτουν τη λογοκρισία. Ο Σεργκέι Μπογιάρσκι, επικεφαλής της επιτροπής πληροφορικής της Δούμας, υποστήριξε ότι η νομοθεσία αφορά «μια πολύ περιορισμένη ομάδα ανθρώπων που βρίσκονται ήδη ένα βήμα πριν τον εξτρεμισμό».
Ωστόσο, ο υπουργός Ψηφιακής Ανάπτυξης Μακσούτ Σαντάγεφ διευκρίνισε ότι οι αρχές θα πρέπει να αποδεικνύουν πρόθεση για αναζήτηση εξτρεμιστικού περιεχομένου, ώστε να μην τιμωρείται η απλή πρόσβαση σε διαδικτυακές πλατφόρμες. Παραμένει ωστόσο ασαφές πώς θα αποδεικνύεται η πρόθεση των χρηστών και πώς θα ελέγχεται η διαδικτυακή δραστηριότητα χωρίς να καταπατώνται τα προσωπικά δεδομένα
