Σε κατάσταση συναγερμού βρίσκονται οι φαρμακευτικές εταιρείες στις ΗΠΑ, έπειτα από το νέο τελεσίγραφο του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ζητά «δεσμευτικές κινήσεις» για τη μείωση των τιμών φαρμάκων στην αμερικανική αγορά, απειλώντας με αδιευκρίνιστα αλλά «δραστικά μέτρα» σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Λευκού Οίκου την Πέμπτη, επιστολές στάλθηκαν σε 17 κορυφαίες φαρμακοβιομηχανίες —μεταξύ αυτών οι Pfizer, Johnson & Johnson, Merck, Sanofi και GSK— ζητώντας έως τις 29 Σεπτεμβρίου να προχωρήσουν σε συγκεκριμένες ενέργειες, ώστε οι τιμές των φαρμάκων στις ΗΠΑ να ευθυγραμμιστούν με τα επίπεδα της πολιτικής "Most Favored Nation" (MFN), δηλαδή τις χαμηλότερες τιμές που προσφέρονται σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες.
Οι εταιρείες καλούνται, μεταξύ άλλων:
- να προσφέρουν "MFN τιμές" σε όλους τους ασθενείς του προγράμματος Medicaid,
- να μη δίνουν σε άλλες χώρες χαμηλότερες τιμές απ’ ό,τι στις ΗΠΑ,
- να εξετάσουν άμεση διάθεση φαρμάκων στους ασθενείς, παρακάμπτοντας τους pharmacy benefit managers (PBMs), δηλαδή τους μεσάζοντες μεταξύ φαρμακευτικών και ασφαλιστικών.
Η κίνηση αυτή εντάσσεται στο ευρύτερο πλάνο του προέδρου Τραμπ για δραστική μείωση των τιμών των συνταγογραφούμενων φαρμάκων στις ΗΠΑ — στόχος που έχει ορίσει σε μείωση έως και 80%. Ήδη από τον Μάιο είχε υπογράψει σχετικό εκτελεστικό διάταγμα που συνδέει τις τιμές φαρμάκων με τις χαμηλότερες τιμές που ισχύουν διεθνώς, μέσω του μηχανισμού MFN.
Πιέσεις στις αγορές, αναταράξεις στον κλάδο
Η ανακοίνωση είχε άμεσες επιπτώσεις στις αγορές: οι μετοχές φαρμακευτικών εταιρειών καταγράφουν πτώση, εν μέσω ευρύτερης μεταβλητότητας λόγω τροποποιήσεων στους δασμούς. Η μετοχή της Novo Nordisk, παραδείγματος χάριν, βρέθηκε στο -5% πριν περιορίσει τις απώλειες στο -1,3%.
Παράλληλα, οι εταιρείες καλούνται να τοποθετηθούν και στο θέμα πιθανών δασμών ύψους έως 200%, που είχε προαναγγείλει ο Αμερικανός πρόεδρος, δημιουργώντας περαιτέρω αβεβαιότητα στον κλάδο.
Οι πρώτες αντιδράσεις από τον κλάδο
Αρκετοί εκπρόσωποι της φαρμακοβιομηχανίας φάνηκαν πρόθυμοι να συνεργαστούν με την κυβέρνηση. Ο CEO της AstraZeneca, Πασκάλ Σοριό, δήλωσε πως η εταιρεία βρίσκεται σε στενή συνεργασία με την αμερικανική κυβέρνηση και συμφωνεί επί της αρχής με την ανάγκη εξισορρόπησης των τιμών.
«Υπάρχει πρόβλημα με τις τιμές. Προσωπικά θεωρώ σωστό το αίτημα του προέδρου για εξομοίωση τιμών», ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι η AstraZeneca ανακοίνωσε πρόσφατα επένδυση 50 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑ.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο CEO της Novartis, Βας Ναρασίμχαν, σημείωσε τον προηγούμενο μήνα ότι η εταιρεία εφαρμόζει ήδη πολιτική MFN για τη μείωση των τιμών.
Αναλυτές της JPMorgan σχολίασαν ότι, παρά το έντονο ύφος της ανακοίνωσης, είναι πιθανό να πρόκειται για διαπραγματευτική τακτική που αφήνει περιθώριο διαλόγου. Όπως αναφέρουν:
«Δεν περιμένουμε άμεσες εξελίξεις που θα έχουν σημαντικά αρνητικές επιπτώσεις στις φαρμακευτικές, αλλά μάλλον πρόκειται για πίεση, ώστε να προκύψουν δεσμεύσεις σε βάθος χρόνου».
