Τα τελευταία στοιχεία της Eurostat για την αγοραστική δύναμη και την κοινωνική θέση των πολιτών της ΕΕ είναι απογοητευτικά, αποκαλύπτοντας μια εικόνα δύο ταχυτήτων στην ήπειρο.
Περίπου 27,5 εκατομμύρια Ευρωπαίοι ζουν σε συνθήκες σοβαρής στέρησης, κοινωνικής είτε υλικής. Η κοινωνική και υλική στέρηση αναφέρεται στην αδυναμία αγοράς βασικών αγαθών ή υπηρεσιών που θεωρούνται επιθυμητά ή ακόμη και απαραίτητα για μια αξιοπρεπή ζωή.
Τα υψηλότερα ποσοστά καταγράφονται στην Ανατολική Ευρώπη. Η Ρουμανία βρίσκεται στην πρώτη θέση: το 17,2% των πολιτών της δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα. Ακολουθούν η Βουλγαρία (16,5%) και η Ελλάδα (14%, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 1,5 εκατομμύρια άτομα).
Οι τρεις αυτές χώρες βρίσκονταν στην κορυφή της λίστας και πέρυσι. Ωστόσο, η Ρουμανία και η Βουλγαρία σημείωσαν σημαντική βελτίωση, σύμφωνα με την Eurostat. Στη Ρουμανία το ποσοστό μειώθηκε κατά 2,6%, ενώ στη Βουλγαρία κατά 1,5%.
Αντίθετα, το ποσοστό των πολιτών που δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα αυξήθηκε κατά 0,9% στη Φινλανδία, 0,6% στην Εσθονία και τη Σλοβακία και 0,5% στη Σουηδία και την Ελλάδα.
Στον αντίποδα, τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στη Σλοβενία (1,8%), την Κροατία (2,0%), την Πολωνία και το Λουξεμβούργο (2,3%) και την Κύπρο (2,5%). Στις περισσότερες περιοχές των σκανδιναβικών χωρών τα ποσοστά ήταν κάτω από 5%.
Η κοινωνική και υλική στέρηση δεν ταυτίζεται απόλυτα με τη φτώχεια, αλλά αποτυπώνει μια παρόμοια εικόνα.
Σύμφωνα με την Eurostat, τα άτομα που εντάσσονται σε αυτή την κατηγορία δεν μπορούν να καλύψουν οικονομικά βασικές ανέσεις της καθημερινότητας, όπως μια εβδομαδιαία διακοπές τον χρόνο, σύνδεση στο διαδίκτυο, γεύμα με κρέας ή ψάρι κάθε δεύτερη μέρα ή μια έξοδο για ποτό μία φορά τον μήνα.
Συνεπάγεται επίσης χαμηλότερο επίπεδο άνεσης, για παράδειγμα την αδυναμία κάλυψης έκτακτων εξόδων, την αντικατάσταση φθαρμένων ρούχων και επίπλων ή τη διατήρηση του σπιτιού σε επαρκή θέρμανση.
Η εικόνα ανά περιφέρεια
Σε περιφερειακό επίπεδο, τα στοιχεία είναι ακόμη πιο ανησυχητικά.
Στη χειρότερη θέση βρίσκονται τα ελληνικά Ιόνια Νησιά, όπου το 28% των πολιτών αντιμετωπίζουν κοινωνική και υλική στέρηση. Ακολουθούν η νοτιοανατολική Ρουμανία με πάνω από 26% και η Καλαβρία στην Ιταλία μεσχεδόν 25%. Αυτό σημαίνει ότι περίπου ένας στους τέσσερις πολίτες σε αυτές τις περιοχές δεν μπορεί να αντέξει αγαθά ή υπηρεσίες που θεωρούνται απαραίτητα για μια αξιοπρεπή ζωή.
Η Ιταλία εμφανίζει τη μεγαλύτερη ανισότητα στην ΕΕ μεταξύ των πλουσιότερων και των φτωχότερων περιοχών της, με διαφορά 24,8 ποσοστιαίων μονάδων. Σημαντικά χάσματα έχουν καταγραφεί και στην Ελλάδα (20,3%) και τη Ρουμανία (16%).
Η κατάσταση στη Δυτική Ευρώπη
Στη Γαλλία, οι περιοχές με τα υψηλότερα ποσοστά στέρησης είναι όλες υπερπόντια εδάφη: η Γαλλική Γουιάνα (19,8%), η Γουαδελούπη και η Ρεϊνιόν (αμφότερες 12,9%).
Στην Δυτική Ευρώπη η Καλαβρία είναι η πιό προβληματική περιοχή, με το υψηλότερο ποσοστό στέρησης. Ακολουθούν η περιοχή των Βρυξελλών (13,6%) και η βελγική επαρχία Ενό (13,2%).
Ποιοι πλήττονται περισσότερο
Από δημογραφικής άποψης, η πιο ευάλωτη ομάδα είναι οι άνδρες κάτω των 18 ετών: συνολικά το 8,1% των ανηλίκων αγοριών στην ΕΕ ζουν σε συνθήκες σοβαρής κοινωνικής και υλικής στέρησης.
Οι συνταξιούχοι και γενικότερα οι πολίτες άνω των 65 ετών φαίνεται να κινδυνεύουν λιγότερο, με ποσοστό 5,1%.