Σε καθεστώς πλήρους αβεβαιότητας παραμένει ο ελληνικός κινηματογραφικός κλάδος, ακόμη και μετά την ψήφιση του Κρατικού Προϋπολογισμού 2026, με την πρωτοβουλία «Σινεμά στην Ελλάδα – Ορατότης Μηδέν» να κάνει λόγο για έλλειψη ορατότητας, καθυστερήσεις και σοβαρά ερωτήματα γύρω από τη χρηματοδότηση, τα επιλεκτικά προγράμματα και τη λειτουργία του cash rebate, ζητώντας άμεσες απαντήσεις από τη διοίκηση του ΕΚΚΟΜΕΔ.
Οι άνθρωποι του κλάδου εκφράζουν έντονη ανησυχία για το μέλλον της ελληνικής κινηματογραφικής παραγωγής, επισημαίνοντας ότι, παρά την ψήφιση του Προϋπολογισμού 2026, δεν έχει υπάρξει καμία σαφής ανακοίνωση από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας (ΕΚΚΟΜΕΔ) για τα κρίσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία.
Η πρωτοβουλία χαιρετίζει μεν το γεγονός ότι ο οργανισμός ξεπέρασε τα 100 εκατ. ευρώ σε πληρωμές προς την οπτικοακουστική παραγωγή μέσα σε 16 μήνες, καθώς και την πρόσφατη ανακοίνωση χρηματοδοτήσεων των επιλεκτικών προγραμμάτων παραγωγής για το 2025, που ανεβάζουν το συνολικό ποσό στα περίπου 7,8 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, τονίζει ότι τα στοιχεία αυτά δεν αρκούν για να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη του κλάδου.
Τα τέσσερα κρίσιμα αιτήματα
Η πρωτοβουλία ζητά άμεσα από τη διοίκηση του ΕΚΚΟΜΕΔ συγκεκριμένες απαντήσεις σε τέσσερα κομβικά ζητήματα για το 2026:
- το ακριβές ποσό που θα διατεθεί για τα επιλεκτικά προγράμματα χρηματοδότησης της παραγωγής ελληνικών ταινιών, το οποίο εκτιμά ότι πρέπει να ανέλθει τουλάχιστον στα 15 εκατ. ευρώ,
- το ύψος της χρηματοδότησης για την προώθηση και διανομή του ελληνικού κινηματογράφου, με ελάχιστο αναμενόμενο ποσό το 1 εκατ. ευρώ,
- τα πραγματικά διαθέσιμα κονδύλια του cash rebate και στις δύο σχετικές δράσεις, καθώς –όπως επισημαίνεται– η Α΄ Δράση έχει σχεδόν μηδενιστεί, ενώ η Β΄ Δράση εμφανίζει αρνητικό υπόλοιπο,
- σαφείς οδηγίες για τα μελλοντικά αιτήματα καταβολής ενίσχυσης (αιτήματα ελέγχου), προσαρμοσμένες στις ανάγκες και τις πρακτικές του οπτικοακουστικού τομέα.
Παράλληλα, γίνεται λόγος για σοβαρές καθυστερήσεις στην υπογραφή συμβολαίων χρηματοδότησης, οι οποίες –σύμφωνα με την πρωτοβουλία– προκαλούν ανεπανόρθωτα προβλήματα στη ροή των παραγωγών και πλήττουν την αξιοπιστία του ίδιου του οργανισμού.
Ερωτήματα για τις πρόσφατες αποφάσεις
Ιδιαίτερη κριτική ασκείται σε μια σειρά πρόσφατων αποφάσεων και ανακοινώσεων στον ευρύτερο οπτικοακουστικό χώρο. Μεταξύ αυτών, η πρόσκληση ύψους 24,8 εκατ. ευρώ προς παρόχους τηλεοπτικής ευρυεκπομπής για παραγωγή πολιτιστικού περιεχομένου μέσω διαδικτύου, η οποία χαρακτηρίζεται «φωτογραφική» και ενδεικτική άνισης μεταχείρισης υπέρ των τηλεοπτικών φορέων, την ώρα που –όπως σημειώνεται– δεν έχουν εξασφαλιστεί οι αναγκαίοι πόροι για τους ανεξάρτητους κινηματογραφικούς παραγωγούς.
Επιπλέον, το Πρόγραμμα Εξωστρέφειας 2026 του ΕΚΚΟΜΕΔ, ύψους 1,8 εκατ. ευρώ, αν και θεωρείται θετικό ως προς τη διεθνή παρουσία του οργανισμού, δεν περιλαμβάνει δράσεις προώθησης και διανομής ελληνικών ταινιών, εστιάζοντας κυρίως σε φεστιβάλ, θεσμούς και δράσεις του ίδιου του οργανισμού.
Η υπόθεση Παπαχελά και το cash rebate
Στο επίκεντρο της κριτικής βρίσκεται και η ανάκληση της υπαγωγής στο cash rebate της ντοκιμαντέρ σειράς «17Ν, Άνοδος και Πτώση». Η πρωτοβουλία υποστηρίζει ότι η απόφαση αυτή κινείται εκτός του νομικού πλαισίου του μηχανισμού, ο οποίος αποτελεί αυτόματο εργαλείο χρηματοδότησης και δεν λειτουργεί με ποιοτικά ή πολιτικά κριτήρια, κάνοντας λόγο για επικίνδυνο προηγούμενο και έμμεση λογοκρισία.
Όπως σημειώνεται, ζητήματα που αφορούν τη συμμετοχή προσώπων σε ένα ντοκιμαντέρ θα έπρεπε να επιλύονται αποκλειστικά στο επίπεδο δημιουργών και παραγωγών και όχι μέσω παρεμβάσεων στο cash rebate.
Αίτημα για βιώσιμο πλαίσιο
Η πρωτοβουλία «Σινεμά στην Ελλάδα – Ορατότης Μηδέν», με τη στήριξη σημαντικών προσωπικοτήτων της διεθνούς κινηματογραφικής κοινότητας, ζητά άμεσες διορθωτικές κινήσεις και όχι γενικές διαβεβαιώσεις.
Κεντρικό αίτημα παραμένει η διαμόρφωση ενός σταθερού, προβλέψιμου και βιώσιμου πλαισίου χρηματοδότησης, με ανταγωνιστικούς πόρους, ώστε η Ελλάδα να πάψει να κατατάσσεται στην τελευταία θέση της Ευρώπης ως προς τη στήριξη του κινηματογράφου.
