Έπεσαν οι υπογραφές στο πρώτο μεγάλο ενεργειακό deal για τη μεταφορά του αμερικανικού LNG στην Ανατολική Ευρώπη, όπου πρωταγωνιστούν δύο ελληνικοί επιχειρηματικοί όμιλοι. Η Atlantic-See LNG Trade Α.Ε. – κοινοπραξία των AKTOR και ΔΕΠΑ – προχώρησε σε συμφωνία με την αμερικανική Venture Global για την προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και τη διανομή του στην Ανατολική Ευρώπη.
Η εν λόγω συμφωνία επιβεβαιώνει τον σημαίνοντα ρόλο της Ελλάδας ως διαμετακομιστικό ενεργειακό κόμβο για το αμερικανικό LNG και ταυτόχρονα προσδίδει νέα διάσταση στον Κάθετο Διάδρομο (Vertical Corridor).
Το νέο επιχειρηματικό σχήμα (ATLANTIC – SEE LNG TRADE Α.Ε) θα επικεντρωθεί στη διακίνηση φορτίων υγροποιημένου αερίου εκτός ελληνικής αγοράς, με βασική στόχευση την μεταφορά αμερικανικού LNG στην Ουκρανία - και σε άλλες χώρες της περιοχής όπως η Μολδαβία, που ήταν εξαρτημένες μέχρι πρόσφατα από το ρωσικό αέριο. Στην κοινοπραξία ΑΚΤΟR-ΔΕΠΑ εισέρχεται και η Development Finance Corporation (DFC), η κρατική αναπτυξιακή τράπεζα των ΗΠΑ.
Πρόκειται για μια στρατηγική συμφωνία με ορίζοντα 20ετίας, η οποία ανοίγει και επίσημα το παιχνίδι των ελληνοαμερικανικών συνεργασιών, στο πλαίσιο του νέου ρόλου που βλέπουν οι ΗΠΑ για την Ελλάδα.
Το σημαντικό deal υπεγράφη στο πλαίσιο της Διακυβερνητικής Διατλαντικής Συνόδου για την Ενέργεια (P-TEC), παρουσία του Aμερικανού υπερυπουργού Ενέργειας, Νταγκ Μπέργκαμ και του Eλληνα υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρου Παπασταύρου.
Τι προβλέπει η συμφωνία
Την προμήθεια 0,5 έως 1,5 εκατ. τόνων υγροποιημένου φυσικού αερίου ετησίως από τις ΗΠΑ για 20 χρόνια αρχής γενομένης από το 2030 προβλέπει η συμφωνία που υπέγραψε σήμερα η εταιρεία ATLANTIC - SEE LNG TRADE (κοινή εταιρεία του ομίλου AKTOR και της ΔΕΠΑ Εμπορίας) με την αμερικανική Venture Global, με έδρα τη Λουϊζιάνα, έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς LNG στις ΗΠΑ.
Όπως ανακοινώθηκε από την ελληνική εταιρεία οι ποσότητες αυτές θα μεταφέρονται στην Ελλάδα από την ATLANTIC - SEE LNG TRADE με σκοπό την πώλησή τους σε αγορές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης ενώ προβλέπεται η δυνατότητα, με κοινή συμφωνία των μερών, οι ποσότητες να αυξηθούν περαιτέρω. Σημειώνεται ακόμα ότι πρόκειται για την πρώτη μακροχρόνια συμφωνία προμήθειας LNG με προμηθευτή από τις Ηνωμένες Πολιτείες στα ενεργειακά χρονικά της Ελλάδας, σε μια συγκυρία που σηματοδοτεί τη δυναμική ενίσχυση της ενεργειακής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.
Παράλληλα, η ελληνική εταιρεία υπέγραψε Μνημόνια Κατανόησης (MoU) με κρατικούς φορείς της Ρουμανίας και της Ουκρανίας για την πώληση σημαντικών ποσοτήτων LNG, που σηματοδοτούν το επόμενο βήμα στη στρατηγική της για τη διάθεση LNG από την Ελλάδα προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Ειδικότερα:
-Υπεγράφη Συμφωνία Εκδήλωσης Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (Joint Statement of Mutual Intent) με την κρατική ουκρανική εταιρεία Naftogaz of Ukraine, βάσει της οποίας η Naftogaz εκδήλωσε ενδιαφέρον για τη σύναψη σύμβασης αγοραπωλησίας LNG έως περίπου 0,7 εκατομμυρίων τόνων ετησίως (MTPA), μετά την επαναεριοποίηση για διάρκεια είκοσι ετών, με έναρξη από την 1η Ιανουαρίου 2030.
-Υπεγράφη Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) με τις ρουμανικές εταιρείες NOVA POWER & GAS S.R.L. και S.N.T.G.N. Transgaz S.A., βάσει του οποίου οι δύο εταιρείες εκδήλωσαν ενδιαφέρον για σύναψη σύμβασης αγοραπωλησίας LNG έως περίπου 1,4 εκατομμυρίων τόνων ετησίως (MTPA), για περίοδο είκοσι ετών, επίσης από το 2030.
Νέα deals μέσω του «Κάθετου Διαδρόμου»
Οι υποδομές που δημιουργήθηκαν για τη διοχέτευση ρωσικού αερίου στα Βαλκάνια και στην κεντροανατολική Ευρώπη, γίνονται τώρα "μπούμερανγκ" για τη Ρωσία: Αξιοποιούνται για την προώθηση αμερικανικού LNG στις χώρες της περιοχής, που θα υποκαταστήσει το ρωσικό.
Βασικός άξονας θα είναι ο "Κάθετος Διάδρομος", δηλαδή το δίκτυο ρωσικών αγωγών που ενώνει την Ελλάδα με την Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Μολδαβία και την Ουκρανία, αλλά και με την Σλοβακία και Ουγγαρία. Αυτός μετατρέπεται τώρα σε βασική ενεργειακή αρτηρία, από όπου το αμερικανικό LNG που θα περνά από την Ελλάδα, θα πλημμυρίσει την κεντρική και ανατολική Ευρώπη.
Τα LNG Carriers θα ξεφορτώνουν το αμερικανικό αέριο στους σταθμούς επαναεριοποίησης της Ρεβυθούσας και στα FSRU της Αλεξανδρούπολης, όπου σχεδιάζεται να δημιουργηθεί δεύτερο terminal. Από εκεί το αέριο θα διοχετεύεται προς Βουλγαρία-Ρουμανία-Νολδαβία-Ουκρανία.
Στα νέα deals που αναμένεται να ανακοινωθούν, συμμετέχουν μεγάλες ελληνικές εταιρείες του ενεργειακού και του ναυτιλιακού τομέα, που θα πρωταγωνιστήσουν στη μεταφορά-εμπορία αμερικανικού LNG.
Τι δήλωσαν Εξάρχου και Ξιφαράς
O πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου AKTOR Αλέξανδρος Εξάρχου, χαρακτήρισε τη σημερινή ημέρα «ιστορική για την Ελλάδα: «Σήμερα ολοκληρώνουμε ένα παγκόσμιο εμπορικό εγχείρημα για την απόκτηση σημαντικών ποσοτήτων LNG από τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Παράλληλα, γνωστοποίησε ότι υπογράφονται Μνημόνια Κατανόησης (MoUs) με την Ουκρανία και τη Ρουμανία, τα οποία αφορούν την «περαιτέρω διάθεση ποσοτήτων φυσικού αερίου που θα εξασφαλιστούν από διεθνείς συμφωνίες σε αυτές τις χώρες».
Ο Κωνσταντίνος Ξιφαράς, Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ Εμπορίας, χαρακτήρισε επίσης τη σημερινή μέρα «ιστορική στιγμή για την Ελλάδα και ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη», καθώς σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας εποχής ενεργειακής συνεργασίας και ασφάλειας. «Σήμερα δεν μιλώ μόνο ως CEO της ΔΕΠΑ — γιατί στη ΔΕΠΑ αυτή είναι η δουλειά μας: να διασφαλίζουμε την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας — αλλά και για να τονίσω ότι στόχος μας είναι να εξασφαλίσουμε την ανεξαρτησία μας και, στο τέλος, να προσφέρουμε προσιτή ενέργεια στους καταναλωτές», είπε.
Μιλώντας για τη συμφωνία με τη Venture Global, επεσήμανε ότι «υπογράφουμε το πρώτο μακροπρόθεσμο συμβόλαιο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη», σημειώνοντας ότι «δεν είναι σημαντικό μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για πολλές άλλες χώρες της περιοχής».