Η αιμορροϊδοπάθεια είναι μια πολύ συχνή πάθηση που εμφανίζεται και στα δύο φύλα, προκαλώντας τους δυσφορία, κνησμό και συχνά αιμορραγία. Έχει υπολογιστεί ότι τουλάχιστον το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού θα αντιμετωπίσει κάποιο σχετικό πρόβλημα με τις αιμορροΐδες μέχρι την ηλικία των 50 ετών. Παρόλη τη συχνότητα της πάθησης επικρατούν ακόμα πολλές λανθασμένες αντιλήψεις σχετικά με τα αίτια και την αντιμετώπισή τους.
Συχνά ως λόγοι πρόκλησής τους αναφέρονται καθημερινές συνήθειες, όπως η κατανάλωση πικάντικων τροφών ή το κάθισμα σε κρύα επιφάνεια. Η ανάπτυξη αιμορροΐδων, όμως, είναι πιο περίπλοκη και καλό είναι όλοι να γνωρίζουμε την αλήθεια.
«Η γνώση μπορεί να μας προστατεύσει, αλλά και να μας απελευθερώσει από αντιλήψεις που μας περιορίζουν να απολαύσουμε αυτό που πραγματικά επιθυμούμε», επισημαίνει ο γενικός χειρουργός, Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος, ο οποίος μας αναφέρει ποιες από τις αντιλήψεις που επικρατούν για τις αιμορροΐδες αποτελούν τελικά μύθο.
1ος Μύθος: Οι αιμορροΐδες μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο του παχέος εντέρου
Οι αιμορροΐδες παρότι στην πλειοψηφία τους είναι ακίνδυνες, μπορεί να εξελιχθούν σε σοβαρό πρόβλημα, αυτό όμως δεν είναι ο καρκίνος. Πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικές παθήσεις: οι αιμορροΐδες είναι διογκωμένες φλέβες, ενώ ο καρκίνος προκαλείται από ανώμαλη διαίρεση και μετάλλαξη των κυττάρων. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι οι αιμορροΐδες πρέπει να αντιμετωπίζονται επιπόλαια, τόσο γιατί μερικοί ασθενείς με καρκίνο είναι επιρρεπείς σε αιμορροΐδες (λόγω της πίεσης που μπορεί να ασκεί ο όγκος), όσο και γιατί ορισμένα συμπτώματα των αιμορροΐδων είναι κοινά με αυτά του καρκίνου του παχέος εντέρου. Οπότε πάντα θα πρέπει να αναζητούμε ιατρική συμβουλή, προκειμένου να αποκλειστούν σοβαρότερες καταστάσεις.
2ος Μύθος: Οι πικάντικες τροφές προκαλούν αιμορροΐδες
Το πολύ πιπέρι, τα ανατολίτικα φαγητά που περιέχουν πολλά μπαχαρικά, και γενικότερα οι πικάντικες τροφές μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στο πεπτικό σύστημα, επειδή διαταράσσουν την ισορροπία του στομάχου. Άμεσα, δεν μπορούν να προκαλέσουν αιμορροΐδες, διότι δεν επηρεάζουν τις φλέβες στην περιοχή του ορθού. Αυτό για το οποίο μπορεί να κατηγορηθούν είναι η πρόκληση ερεθισμού και κνησμού στην περιοχή του ορθού και όχι σπάνια δυσκοιλιότητας, η οποία είναι η κύρια αιτία των αιμορροΐδων.
3ος Μύθος: Η κατανάλωση φυτικών ινών αποκλείει την εμφάνιση αιμορροΐδων
Αν και η κατανάλωση φυτικών ινών αποτελεί σημαντικό παράγοντα πρόληψης της αιμορροϊδοπάθειας, δεν είναι ούτε ο μοναδικός ούτε αρκετός. Τα φρούτα και τα λαχανικά δηλαδή δεν μας καθιστούν απρόσβλητους, απλώς μειώνουν τις πιθανότητες εμφάνισης αιμορροΐδων ή πιο σωστά καθυστερούν την εξέλιξη της νόσου.
Σημαντικό ρόλο στη δημιουργία και εξέλιξη των αιμορροΐδων, διαδραματίζουν παράγοντες όπως η καθιστική ζωή και η παρατεταμένη παραμονή στη λεκάνη της τουαλέτας. Το καλύτερο για όσους ανησυχούν μήπως εμφανίσουν αιμορροΐδες είναι να λειτουργήσουν προληπτικά: να πίνουν τουλάχιστον 8 ποτήρια νερό ημερησίως, να ακολουθούν μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες (και όταν αυτό δεν είναι εφικτό να λαμβάνουν συμπληρώματα φυτικών ινών) και να ασκούνται καθημερινά.
4ος Μύθος: Οι αιμορροΐδες μπορεί να προκληθούν από το πρωκτικό σεξ
Το πρωκτικό σεξ δεν είναι η κύρια αιτία των αιμορροΐδων. Παρά το γεγονός ότι με την πρωκτική επαφή μπορεί να επιδεινωθούν, δεν υπάρχει μελέτη που να παρέχει επαρκείς αποδείξεις ότι προκαλεί αιμορροΐδες, όταν ακολουθούνται ορισμένοι κανόνες σωστής πρακτικής.
5ος Μύθος : Το κάθισμα σε κρύο πεζοδρόμιο μπορεί να προκαλέσει αιμορροΐδες
Αυτός ο μύθος είναι αστείος, αλλά επικρατεί κυρίως σε άτομα ανατολικής καταγωγής. Η καθιστή στάση για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να προκαλέσει αιμορροΐδες λόγω της πίεσης που ασκείται στον ορθό, σε καμία όμως περίπτωση δεν είναι αίτιο εμφάνισής τους η ξεκούραση στο πεζοδρόμιο.
6ος Μύθος: Οι αιμορροΐδες είναι πάθηση των ηλικιωμένων
Εδώ υπάρχει ένα ποσοστό αλήθειας: οι ηλικιωμένοι άνθρωποι έχουν περισσότερες πιθανότητες να υποφέρουν απ’ αυτές, λόγω της εξασθένησης των τοιχωμάτων του ορθού με την πάροδο της ηλικίας. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι νεώτεροι αποκλείονται, καθώς οποιοδήποτε άτομο οποιασδήποτε ηλικίας μπορεί να εμφανίσει αιμορροΐδες. Εκτός από τη γήρανση, άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι η εγκυμοσύνη και η χρόνια δυσκοιλιότητα.
7ος Μύθος: Οι αιμορροΐδες είναι μόνιμες και δε θεραπεύονται
Οι αιμορροΐδες είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από υποτροπές και όπως συμβαίνει με τα περισσότερα προβλήματα υγείας, δεν είναι απαραίτητα μόνιμες και σε κάθε περίπτωση αντιμετωπίζονται. Είναι διογκωμένες φλέβες που δύνανται να αλλάζουν, ιδιαίτερα όταν το αίτιο πρόκλησής τους είναι προσωρινό, όπως π.χ. ένας τοκετός. Υπάρχουν πολλοί τρόποι θεραπείας τους, που γίνονται είτε στο σπίτι, είτε σε επίπεδο εξωτερικού ιατρείου, είτε σε χειρουργικές αίθουσες.
«Όλες οι θεραπείες είναι σχετικά απλές και ανώδυνες. Με τις σύγχρονες χειρουργικές τεχνικές το ενοχλητικό πρόβλημα των αιμορροΐδων μπορεί να βρει οριστική λύση, σε ελάχιστο χρόνο. Τα μόνιμα αποτελέσματα εξαρτώνται από την καλή λειτουργία του εντέρου, που σημαίνει επιμονή σε μια πλούσια σε φυτικές ίνες διατροφή, επαρκή ενυδάτωση και άσκηση», συμβουλεύει ο Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος.
*Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος, Γενικός Χειρουργός, Πρόεδρος της Επιστημονικής Εταιρείας Ορθοπρωκτικής Χειρουργικής, Διευθυντής της χειρουργικής κλινικής του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών - Ιατρικού Περιστερίου