Μέτρα περιορισμού των αγορών κατοικιών για Golden Visa, πριν δημιουργηθούν «φούσκες» σε φθηνές περιοχές της Αττικής που θα επιτείνουν τη στεγαστική κρίση, αναμένεται να ανακοινώσει αύριο από τη Βουλή ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ, Νίκου Ανδρουλάκη.
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, είχε προαναγγείλει πρόσφατα, μιλώντας στο συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ ότι θα εφαρμοσθούν μέτρα περιορισμού της Golden Visa και, ειδικότερα, ότι θα αυξηθούν τα όρια για να γίνονται ουσιαστικότερες επενδύσεις, ενώ θα υπάρξει μία εξαίρεση για τα διατηρητέα ακίνητα για τα οποία θα ισχύει χαμηλότερο ελάχιστο όριο επένδυσης, «ώστε να κατευθύνουμε κεφάλαια σε μια κατηγορία ακινήτων, η οποία τα έχει ιδιαιτέρως ανάγκη».
Ο πρωθυπουργός αναμένεται να ανακοινώσει την αύξηση των ελάχιστων ορίων επένδυσης, που ήδη έχουν ανεβεί από τα 250.000 στα 500.000 ευρώ στις περιοχές υψηλής ζήτησης, όπως είναι το κέντρο της Αθήνας, τα βόρεια και νότια προάστια της Αττικής, η Θεσσαλονίκη, η Μύκονος και η Σαντορίνη.
Το κυριότερο πρόβλημα που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης αφορά τον κίνδυνο «φούσκας» στις τιμές φθηνότερων περιοχών της Αττικής, όπως ο Πειραιάς και οι δυτικές περιοχές (Αιγάλεω, Ίλιον κ.α.), καθώς εκεί έχει διατηρηθεί το ελάχιστο όριο επένδυσης των 250.000 ευρώ και παρατηρείται μετατόπιση του επενδυτικού ενδιαφέροντος από ξένους, οι οποίοι ενδιαφέρονται για Golden Visa.
Εάν εστιάσουν εκεί τις αγορές τους οι ξένοι επενδυτές, κυρίως από την Κίνα, εκφράζονται φόβοι ότι θα αυξηθούν έντονα οι τιμές των κατοικιών και τα ενοίκια, δυσκολεύοντας ακόμη περισσότερο τις προσπάθειες νοικοκυριών χαμηλού και μέσου εισοδήματος να αποκτήσουν δικό τους σπίτι, ή να ενοικιάσουν ένα σπίτι με ένα «λογικό» ενοίκιο.
Για να μην μετατοπίζεται η ζήτηση από τους ξένους από περιοχές της Αττικής με υψηλά όρια επένδυσης σε αυτές με τα χαμηλότερα όρια και δημιουργούνται συνεχώς στρεβλώσεις στην αγορά, θα ήταν σκόπιμο να επεκταθεί το όριο των 500.000 ευρώ σε όλη την Αττική. Το σενάριο αυτό έχει εξετασθεί από το υπουργείο Οικονομικών, χωρίς πάντως να είναι σαφές ακόμη αν αυτό θα ανακοινωθεί αύριο από τον πρωθυπουργό.
«Να καταργηθεί το πρόγραμμα»
Από την πλευρά της αντιπολίτευσης, πάντως, ακούγονται φωνές υπέρ της κατάργησης του προγράμματος Golden Visa, το οποίο, σε συνδυασμό και με τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, έχουν δημιουργήσει ανισορροπίες στην αγορά κατοικιών και «ενοχοποιούνται» για τη στεγαστική κρίση που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
Όπως έχει τονίσει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ, Νίκος Ανδρουλάκης, πρέπει να «καταργηθεί η Golden Visa… χθες, όπως έκανε η Ιρλανδία. Η κυβέρνηση θεωρεί ότι αντιμετωπίζει το πρόβλημα αυξάνοντας το όριο της golden visa στα 500.000 ευρώ στην Αθήνα, αλλά αφήνοντας -για παράδειγμα- το όριο στις 250.000 ευρώ στον Πειραιά. Υπάρχει τίποτα στο κέντρο της Αθήνας που δεν έχει αγοραστεί;
Η Golden Visa ήταν μια πολιτική, που εφαρμόστηκε σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη λόγω της δεκαετούς οικονομικής κρίσης. Το μέτρο έφτασε στα όριά του, γι’ αυτό και το καταργούν ή το αναστέλλουν. Το έκαναν η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Ισπανία. Ο κ. Μητσοτάκης συνεχίζει την ανάπτυξη που αφελληνίζει την ελληνική οικονομία. Θα ξεκινήσω εκστρατεία για να οδηγήσω την κυβέρνηση να καταργήσει την Golden Visa».
Παράταση για μεταβιβάσεις
Σημειώνεται ότι το πρόγραμμα για την Golden Visa βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο έντονης κινητικότητας, καθώς η κυβέρνηση έδωσε, με πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση, τη δυνατότητα στους ξένους επενδυτές να ολοκληρώσουν συναλλαγές έως τις 30 Απριλίου με βάση το όριο επένδυσης των 250.000 ευρώ στις ακριβές περιοχές, όπου έχει εφαρμοσθεί το όριο των 500.000 ευρώ.
Η σχετική διάταξη προβλέπει ότι:
- Πολίτες τρίτων χωρών δύνανται να ολοκληρώσουν την επένδυσή τους σε ένα ή περισσότερα ακίνητα στις περιοχές της περ. α’ της υποπαρ. 2 της παρ. Β’ του άρθρου 20 του ν. 4251/2014 (Α’ 80), έως την 30ή Απριλίου 2024, με ελάχιστη αξία επένδυσης τις διακόσιες πενήντα χιλιάδες (250.000) ευρώ, υπό την προϋπόθεση πληρωμής προκαταβολής ύψους δέκα τοις εκατό (10%) επί του τιμήματος αγοράς ή μίσθωσης ξενοδοχειακών καταλυμάτων ή τουριστικών κατοικιών του παρόντος μέχρι την 31η Ιουλίου 2023, είτε όπως προβλέπεται στο 72 πρώτο εδάφιο της υποπαρ. 5 της παρ. Β’ του άρθρου 20 του ν. 4251/2014 μέχρι την 31η Ιουλίου 2023, είτε με υπογραφή συμβολαιογραφικού προσυμφώνου, είτε με υπογραφή ιδιωτικού συμφωνητικού βεβαίας χρονολογίας και σχετική απόδειξη πίστωσης της τράπεζας του αγοραστή ως προς την αποστολή του ποσού της προκαταβολής σε λογαριασμό του πωλητή μέχρι την 31η Ιουλίου 2023.
- Αν δεν ολοκληρωθεί η αγορά του ακίνητου ή των ακινήτων του προηγουμένου εδαφίου, ο πολίτης τρίτης χώρας δύναται να ολοκληρώσει την επένδυσή του σε έτερο ή έτερα ακίνητα, με ελάχιστη αξία επένδυσης διακόσιες πενήντα χιλιάδες (250.000) ευρώ και πάντως όχι πέραν της 30ής Απριλίου 2024».
Ενόψει της καθιέρωσης του νέου, ελάχιστου ορίου είχε καταγραφεί «έκρηξη» επενδύσεων σε ακίνητα από επενδυτές που ήθελαν να κάνουν αγορές ακινήτων αξίας μέχρι 250.000 ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσό που επενδύθηκε συνολικά το 2022 στα ακίνητα για «Χρυσή Βίζα» ανήλθε στα 692 εκατ. ευρώ και αποτέλεσε, όπως έχει επισημάνει η Τράπεζα της Ελλάδος, μία από τις σημαντικότερες προωθητικές δυνάμεις που έφεραν αύξηση στις τιμές των κατοικιών.
Το πρόγραμμα Golden Visa είχε σχεδόν «παγώσει» στα χρόνια της πανδημίας, λόγω των δυσκολιών πρόσβασης των Κινέζων επενδυτών, με τις αιτήσεις να περιορίζονται το 2021 σε 1.997, από τις οποίες εγκρίθηκαν οι 1.826. Το 2022, οι αιτήσεις υπερδιπλασιάσθηκαν και έφθασαν τις 4.362 (εγκρίθηκαν οι 3.759), ενώ το 2023 το πρόγραμμα επανήλθε σε κανονικούς ρυθμούς, με τις αιτήσεις να αυξάνονται σε 8.516.
