Η πανίσχυρη αυτοκρατορία αναζήτησης της Google αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη απειλή στην ιστορία της, καθώς ο Ομοσπονδιακός Δικαστής Amit Mehta ετοιμάζεται να αποφανθεί για το εάν η εταιρεία θα πρέπει να διασπαστεί, στο πλαίσιο της αντιμονοπωλιακής δίκης, που βρίσκεται πλέον στη φάση των κυρώσεων.
Ο Mehta άκουσε τις καταληκτικές αγορεύσεις τόσο της Google, όσο και του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ (DOJ), με την κυβέρνηση να προτείνει δραστικά διαρθρωτικά μέτρα και τη Google να τα απορρίπτει ως υπερβολικά και επιζήμια για την αγορά.
Το Υπουργείο έχει ήδη επικρατήσει στο πρώτο σκέλος της δίκης, καθώς ο δικαστής έκρινε ότι η Google παραβίασε τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού στις αγορές της «γενικής αναζήτησης» και της «γενικής διαφήμισης αναζήτησης μέσω κειμένου», δηλαδή στις διαφημίσεις που εμφανίζονται στην κορυφή των αποτελεσμάτων αναζήτησης.
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης πρότεινε:
- Πώληση του Chrome, του πιο δημοφιλούς browser παγκοσμίως, ο οποίος ενισχύει την κυριαρχία της Google μέσω του ρόλου του ως προεπιλεγμένη μηχανή αναζήτησης.
- Υποχρεωτική κοινοχρησία δεδομένων αναζήτησης με ανταγωνιστές.
- Κατάργηση των αποκλειστικών συμφωνιών, μέσω των οποίων η Google εξασφαλίζει τη θέση της ως προεπιλεγμένη μηχανή αναζήτησης σε συσκευές και προγράμματα περιήγησης τρίτων.
Αν ο δικαστής υιοθετήσει τις προτάσεις της κυβέρνησης, η Google θα αναγκαστεί να αναδιαμορφώσει εκ βάθρων το πιο προσοδοφόρο σκέλος της δραστηριότητάς της.
Η Google έχει ήδη δηλώσει ότι θα ασκήσει έφεση στην αρχική απόφαση περί μονοπωλίου, μια διαδικασία που ενδέχεται να διαρκέσει χρόνια.
Και δεύτερη δίκη, για την online διαφήμιση
Παράλληλα, η εταιρεία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια δεύτερη αντιμονοπωλιακή υπόθεση, αυτή τη φορά για την κυριαρχία της στην αγορά ψηφιακής διαφήμισης. Στη σχετική δίκη, η δικαστής Leonie Brinkema αποφάνθηκε ότι η Google κατείχε και καταχράστηκε δεσπόζουσα θέση στις αγορές των διακομιστών διαφημίσεων για εκδότες (publisher ad servers) και των ανταλλακτηρίων διαφημίσεων (ad exchanges), αλλά δεν τεκμηριώθηκε παρόμοια κυριαρχία στα διαφημιστικά δίκτυα.
Κεντρικό στοιχείο της υπόθεσης είναι και η πολυετής συμφωνία της Google με την Apple, μέσω της οποίας η Google φέρεται να πληρώνει 20 δισ. δολάρια ετησίως, ώστε να διατηρείται ως προεπιλεγμένη μηχανή αναζήτησης στο Safari.
Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε περισσότερο από το 20% των συνολικών εσόδων της Apple από υπηρεσίες (Services), τα οποία ανήλθαν στα 96,1 δισ. δολάρια το 2024.
Η Google υποστηρίζει ότι οι κυρώσεις που προτείνει το Υπουργείο είναι υπερβολικές και θα ωφελήσουν μόνο ανταγωνιστές όπως η Microsoft (Bing), πλήττοντας τους κατασκευαστές συσκευών, οι οποίοι θα αναγκαστούν να αυξήσουν τιμές προς τους καταναλωτές.
Το χαρτί της τεχνητής νοημοσύνης και ο μεταβαλλόμενος χάρτης αναζήτησης
Η υπόθεση εξελίσσεται την ώρα που η αγορά της online αναζήτησης μετασχηματίζεται ριζικά υπό την πίεση της γενετικής τεχνητής νοημοσύνης (AI). Όταν το Υπουργέιο κατέθεσε την αγωγή το 2020, η τεχνητή νοημοσύνη δεν είχε ακόμα αναδειχθεί ως ανταγωνιστικός παράγοντας. Σήμερα, εφαρμογές όπως το ChatGPT Search, το Perplexity, αλλά και ο Claude της Anthropic, διεκδικούν μερίδιο από την κυριαρχία της Google.
Κατά τη διάρκεια της δίκης, ο αντιπρόεδρος Υπηρεσιών της Apple, Eddy Cue, αποκάλυψε ότι τον Απρίλιο οι αναζητήσεις μέσω Safari κατέγραψαν πτώση για πρώτη φορά, αποδίδοντας το φαινόμενο στη στροφή των χρηστών προς εφαρμογές AI.
Η Google απάντησε ότι συνεχίζει να σημειώνει αύξηση χρηστών σε όλες τις πλατφόρμες της, περιλαμβανομένων των iOS συσκευών και παρουσίασε τις δικές της AI λύσεις:
- AI Overviews, που εμφανίζονται πάνω από τα αποτελέσματα αναζήτησης
- AI Mode, μια λειτουργία συνομιλίας τύπου ChatGPT για διαδραστικές αναζητήσεις
Η ετυμηγορία του δικαστή Mehta για τη φάση των κυρώσεων αναμένεται τον Αύγουστο. Παράλληλα, η Google προετοιμάζεται και για τη δεύτερη δίκη της, σχετικά με την κυριαρχία της στην online διαφήμιση, η οποία επίσης έχει εισέλθει στη φάση των πιθανών διαρθρωτικών παρεμβάσεων.
