Βαθύ σοκ και πολλά δύσκολα ερωτήματα έχει προκαλέσει η συντριβή της πτήσης AI171 της Air India σήμερα έξω από το Αχμενταμπάντ, λίγα μόλις λεπτά μετά την απογείωση, με 242 επιβαίνοντες. Το αεροσκάφος, ένα Boeing 787-8 Dreamliner, είχε απογειωθεί με προορισμό το αεροδρόμιο Gatwick του Λονδίνου, μεταφέροντας 230 επιβάτες και 12 μέλη πληρώματος.
Η συντριβή σημειώθηκε στην περιοχή Meghani, κοντά στο αεροδρόμιο, και συνοδεύτηκε από γιγαντιαία έκρηξη, καθώς το αεροσκάφος ήταν φορτωμένο με καύσιμα για τη μακρινή πτήση. Το τραγικό δυστύχημα, το οποίο στοίχισε τη ζωή σε όλους τους επιβαίνοντες εκτός από έναν, σηματοδοτεί το πρώτο δυστύχημα στην ιστορία του συγκεκριμένου τύπου αεροσκάφους, γεγονός που κλονίζει την έως τώρα αψεγάδιαστη φήμη του Dreamliner.
Λίγο μετά την τραγωδία, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατακλύστηκαν από ερωτήματα και αγανάκτηση για την αξιοπιστία των αεροσκαφών της Boeing, με πολλούς χρήστες να παραπέμπουν σε προηγούμενα ατυχήματα και τεχνικές δυσλειτουργίες. Η μετοχή της Boeing κατέγραψε πτώση άνω του 8%, αντικατοπτρίζοντας την ανησυχία των επενδυτών.
Dreamliner: Από υπόδειγμα καινοτομίας σε αντικείμενο ελέγχου
Το Boeing 787 Dreamliner σχεδιάστηκε με στόχο την χαμηλή κατανάλωση καυσίμου και την τεχνολογική καινοτομία. Μπήκε σε υπηρεσία το 2011 με την ιαπωνική ANA και συμπεριέλαβε ριζοσπαστικές αλλαγές, όπως ευρεία χρήση συνθετικών υλικών, αθόρυβους κινητήρες και ηλεκτρονικά συστήματα ελέγχου.
Η Air India απέκτησε 27 Dreamliner 787-8 στο πλαίσιο μεγάλης συμφωνίας με την Boeing το 2006, συνολικής αξίας περίπου 4 δισ. δολαρίων. Το συγκεκριμένο αεροσκάφος που ενεπλάκη στο δυστύχημα είχε πραγματοποιήσει την πρώτη του πτήση τον Δεκέμβριο του 2013 και εντάχθηκε στον στόλο της Air India τον Ιανουάριο του 2014. Μέχρι σήμερα δεν είχε ιστορικό σοβαρών προβλημάτων, κάτι που καθιστά το δυστύχημα ακόμη πιο σοκαριστικό.
Ωστόσο, το Dreamliner δεν ήταν εντελώς αψεγάδιαστο: το 2013, προβλήματα με μπαταρίες ιόντων λιθίου είχαν προκαλέσει φωτιές και την παγκόσμια καθήλωση του τύπου. Πιο πρόσφατα, καταγράφηκαν υδραυλικές διαρροές, βλάβες στα πτερύγια και αναγκαστικές προσγειώσεις, όπως στο αεροσκάφος με νηολόγιο N819AN, νωρίτερα μέσα στο 2025.
Μηχανικός είχε προειδοποιήσει
Τον Απρίλιο του 2024, ο μηχανικός της Boeing, Sam Salehpour, κατήγγειλε δημοσίως ότι η εταιρεία είχε προβεί σε επικίνδυνες παραβιάσεις ποιότητας κατά την κατασκευή των 777 και 787 Dreamliner. Σύμφωνα με την καταγγελία του, που υπεβλήθη στην Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αεροπορίας των ΗΠΑ (FAA), η Boeing αγνόησε τις προειδοποιήσεις του για ελαττωματικές διαδικασίες διάτρησης και ο ίδιος μετατέθηκε εκτός του προγράμματος 787.
Ο Salehpour προειδοποίησε ότι δύο κρίσιμα προβλήματα ποιότητας θα μπορούσαν να μειώσουν δραματικά τη διάρκεια ζωής των αεροσκαφών – ακόμα και σε λιγότερο από 25 χρόνια, αντί για τα 50 που ισχυριζόταν η Boeing. Αν επιβεβαιωθούν οι ισχυρισμοί του, τότε το Dreamliner ενδέχεται να κρύβει βαθύτερα προβλήματα δομικής αντοχής.
Προϊστορία ατυχημάτων: Ένα μοτίβο;
Το δυστύχημα σημειώνεται στον απόηχο πολλαπλών κρίσεων για την Boeing. Οι δύο συντριβές 737 MAX (Lion Air 2018 και Ethiopian Airlines 2019) κόστισαν τη ζωή σε 346 ανθρώπους και οδήγησαν σε παγκόσμια καθήλωση του μοντέλου.
Επιπλέον, τον Ιανουάριο του 2024, ένα door plug αποκολλήθηκε εν πτήσει από αεροσκάφος 737 MAX 9 της Alaska Airlines, εκθέτοντας τους επιβάτες σε ισχυρούς ανέμους. Το περιστατικό αυτό επανέφερε στο προσκήνιο σοβαρές αμφιβολίες για τις διαδικασίες ποιοτικού ελέγχου στην Boeing.
Η επόμενη μέρα για τον ουρανό της Ινδίας
Η Air India διαθέτει 27 Dreamliners (μέχρι πριν την τραγωδία), τα οποία εξυπηρετούν βασικά διεθνή δρομολόγια προς Λονδίνο, Βόρεια Αμερική και Μέση Ανατολή. Χάρη στην αυτονομία και την κατανάλωσή τους, το 787 αποτέλεσε στρατηγικό εργαλείο για το νέο προφίλ της Air India.
Όμως η καταστροφή της πτήσης AI171 σηματοδοτεί ένα κομβικό σημείο. Η εικόνα του 787 ως ασφαλούς και καινοτόμου αεροσκάφους έχει πλέον ραγίσει – και η εξέλιξη της έρευνας θα κρίνει αν πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό ή για βαθύτερη κρίση αξιοπιστίας.
Προς το παρόν, η επιτροπή διερεύνησης δυστυχημάτων συνεχίζει την έρευνα, με επίκεντρο τα μαύρα κουτιά του αεροσκάφους και τις πρόσφατες επιθεωρήσεις συντήρησης.
Η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, τόσο για την Boeing όσο και για την Air India, θα είναι μακρά και επίπονη διαδικασία.