Εκρηκτικό είναι το μείγμα της ακρίβειας που πλήττει τα νοικοκυριά και παρότι η κυβέρνηση διατυμπανίζει την αύξηση 7% στο διαθέσιμο εισόδημα το β΄τρίμηνο γνωρίζει καλά ότι οι ανατιμήσεις σε μια σειρά βασικών αγαθών και υπηρεσιών θα πλήξουν σημαντικά τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Να σημειωθεί ότι ο πληθωρισμός Οκτωβρίου (3%) είναι στο πιο υψηλό σημείο από τον Ιούλιο του 2008, ενώ ο ρυθμός με τον οποίο κινούνται οι αυξητικές τάσεις στις τιμές είναι ο πιο γρήγορος από τότε που ξεκίνησαν να διατηρούνται στοιχεία για τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή το 1997.
Σύμφωνα με ΤΑ ΝΕΑ, στο ντόμινο των αυξήσεων περιλαμβάνονται τα ενοίκια, η κάλυψη των ενεργειακών αναγκών, οι αυξήσεις σε βασικά αγαθά και οι πληθωριστικές πιέσεις. Μόνον στα μισθώματα κατοικίας, σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας η μέση αύξηση έφτασε το 23,8% από το 2007.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat το 2019, το 13,7% των ιδιοκτητών ακινήτων της χώρα μας με δανεισμό, δαπανούν άνω του 50% του διαθέσιμου εισοδήματός τους για την κάλυψη του κόστους στέγασης, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό ιδιοκτητών χωρίς δανεισμό αγγίζει το 15,6%.
Σύμφωνα με την ΑΥΓΗ τα νούμερα είναι αμείλικτα και προοιωνίζονται τη δυσμενή εξέλιξη του φαινομένου αφού ο πληθωρισμός καλπάζει στο 3%, 30% αναμένεται το καπέλο στα προϊόντα, 20% η αύξηση του κόστους παραγωγής στη βιομηχανία.
Όπως διαπιστώνουν ΤΑ ΝΕΑ η μέση επιβάρυνση των νοικοκυριών αγγίζει ήδη τα 166 ευρώ μηνιαίως.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα για τετραμελή οικογένεια (δύο παιδιά) με εισόδημα 2.244, 42 ευρώ τον μήνα:
- Το κόστος πριν τις ανατιμήσεις ήταν 1.305,77 ευρώ
- Το κόστος μετά τις ανατιμήσεις ανέρχεται σε 1.470,90 ευρώ
Στα ύψη το ενεργειακό κόστος
Όπως επισημαίνει σε πρόσφατη έκθεσή της η Eurobank τους επόμενους μήνες οι τρέχουσες αυξήσεις των τιμών ενέργειας αναμένεται να επηρεάσουν αρνητικά το εμπορικό ισοζύγιο, καθώς οι αποφάσεις των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων για τις ποσότητες που θα καταναλώσουν δεν θα προσαρμοστούν άμεσα στα νέα επίπεδα τιμών.
Όπως προκύπτει από τα παραδείγματα των νοικοκυριών που επεξεργάστηκαν «ΤΑ ΝΕΑ», η δαπάνη για τη θέρμανση με πετρέλαιο είναι υψηλότερη από πέρυσι κατά 45%, ενώ για την ηλεκτρική ενέργεια ανέρχεται στο 13% με 13,5%.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας οδηγός για γέμισμα ρεζερβουάρ χρειάζεται πλέον 105,90 ευρώ και για να το γεμίσει τρεις φορές μέσα στον μήνα θα χρειαστεί 317 ευρώ δηλαδή 62,28 ευρώ επιπλέον από όσα έδινε.
Στα ύψη και το πετρέλαιο κίνησης με το γέμισμα ενός 60λιτρου να ανέρχεται στα 89,94, μια αύξηση της τάξεως των 66 ευρώ το μήνα και των 792 ευρώ μέχρι το τέλος του χρόνου.
Σε ό,τι αφορά το πετρέλαιο θέρμανσης, με βάση τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Τιμών του υπουργείου Ανάπτυξης, η μέση πανελλαδική τιμή για τις 15 Οκτωβρίου – οπότε και ξεκίνησε η διάθεση του καυσίμου για τη χειμερινή σεζόν (έως και τον Απρίλιο), ήταν στο 1,16 ευρώ το λίτρο. Πέρυσι η τιμή εκκίνησης ήταν στα 0,798 ευρώ το λίτρο. Σύμφωνα με υπολογισμούς ειδικών ένα νοικοκυριό που μένει σε διαμέρισμα 40 – 50 τ.μ. θα χρειαστεί να κάψει 760 λίτρα για να ζεσταθεί.
Φέτος το κόστος θα είναι στα 881,6 ευρώ όταν τον περσινό χειμώνα δαπάνησε 606,48 ευρώ. Δηλαδή θα ξοδέψει επιπλέον 275,12 ευρώ. Ενα τετραμελές νοικοκυριό που μένει σε περισσότερα τετραγωνικά μέτρα για να ζεσταθεί θα πρέπει να καταναλώσει τη φετινή χειμερινή σεζόν 2.213 λίτρα και η συνολική δαπάνη θα ανέλθει στα 2.567,08 ευρώ. Πέρυσι πλήρωσε 1.765 ευρώ. Το πρόσθετο κόστος εκτινάσσεται στα 802,08 ευρώ.
Επιπλέον, σύμφωνα με το ρεπορτάζ στα ΝΕΑ, εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας θέλουν το κύμα των ανατιμήσεων στο ρεύμα να συνεχίζεται και το πρώτο τρίμηνο του νέου έτους.
Ο φόβος για τις γιορτές των Χριστουγέννων
Ο μεγάλος φόβος πλέον είναι η ακρίβεια να περάσει και στα είδη διατροφής και πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν ότι ο Νοέμβριος θα είναι ο μήνας εκείνος που θα φέρει ακρίβεια στα βασικά καταναλωτικά προϊόντα και αυτό διότι πλησιάζει η εορταστική περίοδος των Χριστουγέννων που αυξάνει η ζήτηση.
Σε ποια προϊόντα εντοπίζονται οι μεγαλύτερες αυξήσεις
Σύμφωνα μάλιστα με ανάλυση του ΙΕΛΚΑ, οι μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών εντοπίζονται σε οπωροκηπευτικά, φρούτα και λαχανικά, αλλά και στο κρέας (αρνί/κατσίκι). Είναι ενδεικτικό πως η τιμή στο κρέας δεν έχει μειωθεί από το περασμένο Πάσχα. «Τσιμπημένες» είναι οι τιμές και στα φυτικά έλαια, τα οποία είναι κυρίως εισαγόμενα.
Σύμφωνα με την ίδια μελέτη η πορεία των τιμών στην Ελλάδα είναι αυξητική τους τελευταίους μήνες, ωστόσο, εμφανίζεται καλύτερη του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Συγκριτικά με τις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης η Ελλάδα έχει την 8η μικρότερη αύξηση των τιμών τροφίμων, ωστόσο, η χώρα μας έχει από τους υψηλότερους συντελεστές ΦΠΑ (13% και 24%) στα τρόφιμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Συγκεκριμένα, καταλαμβάνει την 6η θέση με τον υψηλότερο ΦΠΑ στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ανάλογη μελέτη από το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο της Αθήνας, αναφέρει ότι η εκτόξευση του ενεργειακού κόστους αναμένεται να οδηγήσει σε κατακόρυφη αύξηση του κόστους παραγωγής για τη συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων.
Συγκεκριμένα, το 68% των ΜΜΕ εκτιμούν ότι οι διεθνείς αυξήσεις θα επηρεάσουν πολύ και πάρα πολύ το κόστος παραγωγής, καθώς όσο περισσότερο εξαρτημένες είναι οι επιχειρήσεις από το ενεργειακό κόστος, τόσο μεγαλύτερες επιπτώσεις αναμένουν από τις διεθνείς αυξήσεις. Ως εκ τούτου, σχεδόν οι μισές επιχειρήσεις εκτιμούν, ότι οι τιμές των προϊόντων / υπηρεσιών τους θα αυξηθούν γύρω στο 10% εξαιτίας των ανατιμήσεων στην ενέργεια, ενώ ένα 15% εκτιμούν ότι η αύξηση θα ξεπεράσει ακόμη και το 30%.
Κυβέρνηση: Αν εξαιρεθεί η ενέργεια, σε όλα τα άλλα αγαθά έχουν πέσει οι τιμές
Στο ζήτημα του πληθωρισμού αλλά και τη διαχείριση της πανδημίας αναφέρθηκε ο υπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, μιλώντας σήμερα το πρωί στον τηλεοπτικό σταθμό ”Σκάι”.
Όπως είπε ο υπουργός παρατηρείται έκρηξη του πληθωρισμού στην ενέργεια παγκοσμίως, με την Ελλάδα να καθίσταται αδύνατο να εξαιρεθεί. Ωστόσο, ο κ. Γεωργιάδης τόνισε πως η κυβέρνηση βρίσκεται πάνω από το πρόβλημα και αν χρειαστεί να παρέμβει θα το πράξει.
Η πληθωριστική φάση στην οποία βρισκόμαστε είναι ακραία υποστήριξε ο υπουργός, παράλληλα όμως παρέθεσε δύο θετικά στοιχεία για την ελληνική οικονομία: Η Ελλάδα είναι η 3η χαμηλότερη σε πληθωρισμό χώρα στην ΕΕ, ενώ κατέγραψε την 2η χαμηλότερη αύξηση στην ενέργεια.
«Τα μέτρα που λαμβάνουμε μέχρι τώρα κρατάνε την οικονομία στις ράγες» επισήμανε ο υπουργός, τονίζοντας ότι αν εξαιρεθεί η ενέργεια, σε όλα τα άλλα αγαθά έχουν πέσει οι τιμές.
Πυρά από την αντιπολίτευση
Το κύμα ανατιμήσεων, επισημαίνει η Έφη Αχτσιόγλου, «αφορά πλέον, εκτός από την ενέργεια, τρόφιμα και βασικά αγαθά πρώτης ανάγκης» και «επικάθεται στις δυσκολίες που δημιούργησε σε νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις η περίοδος της πανδημίας, λόγω μείωσης εισοδημάτων, τζίρου και σώρευσης χρεών», με αποτέλεσμα 1 στα 3 νοικοκυριά να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις βασικές δαπάνες διαβίωσης, ενώ «μέσα στη δίνη της ενεργειακής κρίσης η κυβέρνηση εκχωρεί τη ΔΕΗ σε ιδιώτες, αφήνοντας απροστάτευτους τους πολίτες».
