Αμήχανα παρακολουθούν τα συναρμόδια υπουργεία Ανάπτυξης και Οικονομικών τον άγριο πόλεμο που μαίνεται στους κόλπους της Greek Mafia για τον έλεγχο στη... σκοτεινή πλευρά της αγοράς καυσίμων, παρότι επιβεβαιώνει και υπογραμμίζει την πλήρη αποτυχία των πολυσυζητημένων ηλεκτρονικών συστημάτων επιτήρησης της αγοράς, που εδώ και δεκαπέντε χρόνια -από την εποχή του Κωστή Χατζηδάκη στο υπουργείο Ανάπτυξης- προβάλλονται σαν πανάκεια για την πρόληψη και καταστολή της παραβατικότητας στην αγορά.
Όπως λένε πηγές με βαθιά γνώση της αγοράς καυσίμων, ο πόλεμος που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, με πληρωμένες δολοφονίες, βομβιστικές ενέργειες, «καρφώματα» στις αρχές για να επιτυγχάνονται πλήγματα σε αντίπαλες συμμορίες, δεν θα σταματήσει μέχρι να οριστικοποιηθεί η ανακατανομή της «χρυσής» αγοράς παραβατικής διακίνησης και εμπορίας καυσίμων, όπου τα περιθώρια κέρδους είναι πολλαπλάσια από τα αντίστοιχα της νόμιμης διακίνησης.
Η κυβέρνηση, λένε οι ίδιες πηγές, παρακολουθεί ασθμαίνοντας την αστυνομική πλευρά των εξελίξεων, χωρίς να έχει παρουσιάσει σοβαρές διωκτικές επιτυχίες, όμως παραμένει αθέατος ο... ελέφαντας στο δωμάτιο, δηλαδή ότι οι παρεμβάσεις που έχουν γίνει εδώ και δεκαπέντε χρόνια από διαδοχικές κυβερνήσεις έχουν αφήσει εντελώς ανοχύρωτη την αγορά στην παραβατικότητα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι άνθρωποι της ελληνικής μαφίας δεν διστάζουν να σκοτώσουν ή να εκτεθούν στον κίνδυνο να σκοτωθούν οι ίδιοι, για να αποσπάσουν μερίδια εις βάρος των αντιπάλων τους. Προφανώς, λένε οι ίδιες πηγές, δεν θα υπήρχε τέτοιος άγριος και αιματηρός ανταγωνισμός, αν τα συστήματα ηλεκτρονικής επιτήρησης της αγοράς είχαν εξαφανίσει, ή έστω είχαν δυσκολέψει τις παραβατικές πρακτικές, που σήμερα κυρίως αφορούν τη νόθευση βενζίνης με φθηνούς διαλύτες από τη Βουλγαρία.
Αυτή είναι η οξύμωρη κατάληξη μιας πολυετούς προσπάθειας των ελληνικών αρχών -με εισηγήσεις από τις εταιρείες χονδρικής εμπορίας πετρελαιοειδών- για την καθιέρωση ηλεκτρονικής εποπτείας της αγοράς, που υποτίθεται ότι θα εξαφάνιζε την παραβατικότητα, επειδή θα καταγράφονταν σε πραγματικό χρόνο όλες οι αγορές και πωλήσεις καυσίμων, μέσα από τα πολυσυζητημένα συστήματα εισροών - εκρόων, που τώρα επιχειρείται να διασυνδεθούν και με τα ηλεκτρονικά συστήματα του υπ. Οικονομικών:
- Ύστερα από δεκαπέντε χρόνια προσπαθειών να εμπεδωθεί ο ηλεκτρονικός έλεγχος και αφού το ΣΔΟΕ αποσύρθηκε πλήρως από τον έλεγχο πρατηρίων με τη μέθοδο της κλειστής αποθήκης, αποδεικνύεται ότι η παραβίαση των κανόνων είναι τόσο εύκολη, που οι επιτήδειοι της Greek Mafia ουσιαστικά έχουν πάρει τον έλεγχο της αγοράς και ανταγωνίζονται μεταξύ τους για μεγαλύτερα μερίδια όχι μέσω χαμηλών τιμών στην αντλία, αλλά με πιστόλια, αυτόματα και βόμβες κατά των αντιπάλων τους!
Τα συναρμόδια υπουργεία σιωπούν αμήχανα μπροστά σε αυτές τις εξελίξεις, περιμένοντας απλώς να καταλαγιάσει ο θόρυβος, καθώς θα αποτελούσε μνημειώδη αποτυχία διαδοχικών κυβερνήσεων εάν αναγνώριζαν την προφανή αλήθεια, δηλαδή ότι τα συστήματα εισροών - εκροών είναι διάτρητα και άχρηστα για τον έλεγχο της αγοράς, τη στιγμή που έχουν δαπανηθεί τεράστια ποσά για την εγκατάστασή τους και τη διασύνδεσή τους με το υπουργείο Οικονομικών.
Φιάσκο με τα ηλεκτρονικά συστήματα
Τα συστήματα εισροών - εκροών, όπως αναφέρουν πηγές με καλή γνώση του θέματος, θα έπρεπε κανονικά, βάσει των προδιαγραφών τους, να μην αφήνουν το παραμικρό περιθώριο για νοθεία και λαθρεμπορία. Θεωρητικά, με αυτά τα συστήματα οι αποθήκες καυσίμων των πρατηρίων έπρεπε να λειτουργούν σαν να ήταν σφραγισμένες, με κάθε εισερχόμενη ποσότητα καυσίμου να καταγράφεται ηλεκτρονικά σε πραγματικό χρόνο, ενώ και οι πωλήσεις θα έπρεπε να καταγράφονται σε πραγματικό χρόνο με αξιοπιστία, ώστε όπου εντοπίζονται διαφορές να διώκεται αμέσως ένας πρατηριούχος για λαθρεμπορία.
Όλα αυτά ισχύουν μόνο στη θεωρία, όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς από το γεγονός ότι στα πρατήρια που ελέγχουν οι μαφιόζοι «ρίχνονται» αφειδώς ποσότητες διαλυτών για να νοθεύονται τα καύσιμα, χωρίς την παραμικρή καταγραφή από τα συστήματα εισροών - εκροών. Αυτό είναι συνέπεια της εντελώς αναξιόπιστης δομής των συστημάτων, τα οποία βασίζονται σε απλούς υπολογιστές και δεν αποτελούν επίσημα μετρητικά συστήματα ακριβείας (όπως π.χ. είναι οι αντλίες, που έχουν περιθώρια σφάλματος +-0,5%: τα συστήματα εισροών εκροών έχουν περιθώριο σφάλματος +-1,5%!).
Είναι γνωστό σε όλους τους ασχολούμενους με τα καύσιμα ότι τα συστήματα εισροών - εκροών μπορούν να παρακάμπτονται πολύ εύκολα με ειδικά στικάκια που συνδέονται στους υπολογιστές τους και παραβιάζουν τις καταγραφές για να εμφανίζει τελικά ο επιτήδειος απόλυτη ισορροπία αγορών - πωλήσεων, ακόμη και αν έχει «ρίξει» στις δεξαμενές τόνους διαλυτών!
Ακόμη χειρότερα, η αναξιοπιστία των συστημάτων εισροών - εκροών στις καταγραφές, με πολύ μεγάλα περιθώρια σφάλματος, ουσιαστικά δεν επιτρέπει να διωχθούν με βάση τις καταγραφές των συστημάτων λαθρέμποροι, αφού μένουν πολλές αμφιβολίες για την αξιοπιστία των μετρήσεων και πάντα οι αμφιβολίες λειτουργούν υπέρ του κατηγορούμενου. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι από τότε που εγκαταστάθηκαν τα συστήματα εισροών - εκροών δεν υπάρχει ούτε μία (1) δίωξη και καταδίκη για λαθρεμπορία που να βασίσθηκε στις καταγραφές των συστημάτων!
Το μόνο που έγινε με την εγκατάσταση των συστημάτων ήταν να φύγει εντελώς από τον έλεγχο της αγοράς το ΣΔΟΕ, που στο παρελθόν αποτελούσε φόβητρο, με καλό και κακό τρόπο, αφού εκτός από τους θεμιτούς ελέγχους υπήρχαν πολλές πληροφορίες πάντα για εκβιαστικές πρακτικές από επίορκους ανθρώπους του ΣΔΟΕ. Το γεγονός είναι, όμως, ότι σήμερα κάθε λαθρέμπορος γνωρίζει ότι δεν χρειάζεται να ανησυχεί πολύ για ελέγχους, ενώ παραβιάζει με μεγάλη ευχέρεια το σύστημα εισροών - εκροών που υποτίθεται ότι θα αποτελούσε το άγρυπνο μάτι της πολιτείας.
Αγορά δύο ταχυτήτων
Έτσι, ακόμη και οι εταιρείες εμπορίας καυσίμων αναγνωρίζουν πλέον ανοικτά ότι η αγορά έχει χωριστεί σε δύο ταχύτητες:
- Από τη μια, οι εταιρείες εμπορίας και τα πρατήρια που λειτουργούν σε πλαίσιο νομιμότητας, βρίσκουν απέναντί τους επιτήδειους που μπορούν να πωλούν καύσιμα πολύ φθηνότερα και χάνουν μερίδια αγοράς, ή υποχρεώνονται να πωλούν σε «χτυπημένες» τιμές, περιορίζοντας σε οριακό σημείο τα περιθώρια κέρδους τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι πρόσφατη ανάλυση των ισολογισμών 2022 των 12 εταιρειών μελών του ΣΕΕΠΕ από το ΙΟΒΕ έδειξε ότι σχεδόν το σύνολο των κερδών τους προήλθαν από τη διακίνηση αεροπορικών καυσίμων και τις διεθνείς πωλήσεις (δύο δραστηριότητες που αφορούν κυρίως τους μεγάλους της αγοράς), ενώ από τις δραστηριότητες στη λιανική στην Ελλάδα είχαν συνολικά κέρδη χαμηλότερα από 2 εκατ. ευρώ! Στην εσωτερική αγορά, το προ φόρων περιθώριο κέρδους ήταν μηδενικό, ενώ στα αεροπορικά καύσιμα έφθασε το 1,8%.
- Στην άλλη πλευρά του ανταγωνισμού, βρίσκονται πρατήρια που υπολογίζεται ότι μπορεί να φθάνουν και στο ένα πέμπτο του συνολικού αριθμού πρατηρίων της ελληνικής αγοράς, τα οποία βρίσκονται υπό τη διαχείριση των κυκλωμάτων του οργανωμένου εγκλήματος. Όπως έχει γράψει το Σin από τα τέλη του 2020, αυτά τα πρατήρια καυσίμων έχουν μετατραπεί σε χρυσωρυχεία, μέσα από δύο παραβατικές δραστηριότητες: Τεράστιες εισαγωγές διαλυτών από τη Βουλγαρία «εμπλουτίζουν» τη βενζίνη που πωλούν τα πρατήρια αυτά, με κόστος μόλις 10 σεντς το λίτρο, με τα ποσοστά νόθευσης να ξεπερνούν ακόμη και το 50% σε ακραίες περιπτώσεις. Η δεύτερη «παρέμβαση» που φέρνει μεγάλα κέρδη στους επιτήδειους, είναι το «πείραγμα» των αντλιών, ώστε να γίνονται ελλειμματικές παραδόσεις στους καταναλωτές, σε ποσοστά που ξεπερνούν και το 10%.
