Δεν βγήκαν από την παραγωγή ρεύματος υπερκέρδη το 2021: όπως φαίνεται από νεότερα στοιχεία που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η ΡΑΕ, η αλματώδης άνοδος της διεθνούς τιμής του φυσικού αερίου έδωσε την ευκαιρία και στις εταιρείες εμπορίας αερίου, με πρώτη την ημικρατική ΔΕΠΑ, να αυξήσουν περισσότερες από έξι φορές την κερδοφορία τους, προ φόρων, με τη ΔΕΠΑ να πετυχαίνει αύξηση σχεδόν κατά εννέα φορές.
Η κυβέρνηση έχει βγάλει εξαρχής από το στόχαστρο της έκτακτης φορολογίας στα υπερκέρδη της ενέργειας με συντελεστή 90% τις εταιρείες του φυσικού αερίου, παρότι σε άλλες χώρες, όπως η Μ. Βρετανία, οι έκτακτοι φόροι εστιάσθηκαν κυρίως σε αυτές τις εταιρείες και όχι στους παραγωγούς ρεύματος.
«Εκεί που θα διαπιστωθούν υπερκέρδη, οι εταιρείες θα κληθούν να συνεισφέρουν στην αντιμετώπιση των απωλειών που είχαν οι πολίτες. Οι υπερβάσεις θα επιστραφούν στους πολίτες», έχει τονίσει, μιλώντας στη Βουλή ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης. Ταυτόχρονα, όμως, διατύπωσε την άποψη ότι από την ενεργειακή κρίση θησαυρίζουν κυρίως οι παραγωγοί φυσικού αερίου και LNG και όχι οι μεταφορείς φυσικού αερίου και καυσίμων, εξαιρώντας με αυτό τον τρόπο τις εταιρείες εμπορίας φυσικού αερίου από το πεδίο επιβολής του έκτακτου φόρου.
Ωστόσο, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, στο πλαίσιο της μεγάλης έρευνας που έκανε για την κερδοφορία των ενεργειακών εταιρειών ενόψει της επιβολής του φόρου υπερκερδών, έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα ένα συμπληρωματικό ενημερωτικό σημείωμα για την κερδοφορία των μη καθετοποιημένων εταιρειών στις αγορές προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Από αυτή την έρευνα της ΡΑΕ προκύπτει ένα αποτέλεσμα ήδη γνωστό, δηλαδή ότι ο κλάδος εμπορίας ρεύματος ήταν βαθιά ζημιογόνος το 2021, με τις δύο μεγαλύτερες εταιρείες του τομέα, ΔΕΗ και Μυτιληναίος να «γράφουν» ζημιές προ φόρων ύψους 229,4 και 68,7 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα. Σημειώνεται, βέβαια, ότι οι τέσσερις καθετοποιημένες εταιρείες του κλάδου υπερκάλυψαν αυτές τις ζημιές μέσω της παραγωγής ρεύματος, γι' αυτό και θα επιβαρυνθούν με τον φόρο υπερκερδών.
Όμως, για πρώτη φορά η ΡΑΕ παρουσιάζει στο ίδιο σημείωμα και τα οικονομικά αποτελέσματα του τομέα εμπορίας φυσικού αερίου, στον οποίο κυρίαρχος παίκτης είναι η ημικρατική ΔΕΠΑ Εμπορίας. Τα στοιχεία δείχνουν ότι:
- Τα συγκεντρωτικά κέρδη προ φόρων από αυτή τη δραστηριότητα ανήλθαν το 2021 σε 404,5 εκατ. ευρώ, έναντι μόλις 65,5 εκατ. ευρώ το 2022, κάτι που σημαίνει ότι στη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης οι εταιρείες κατάφεραν να αυξήσουν τα κέρδη τους κατά 6,2 φορές.
- Η ΔΕΠΑ Εμπορίας απέσπασε, όπως είναι αναμενόμενο, τη μερίδα του λέοντος από αυτά τα κέρδη. Όπως δείχνουν τα στοιχεία της ΡΑΕ, τα κέρδη προ φόρων από την εμπορία αερίου ανήλθαν σε 334,957 εκατ. ευρώ το 2021, έναντι 37,770 εκατ. ευρώ το 2020, ήταν δηλαδή αυξημένα κατά 8,8 φορές.
Η ΡΑΕ, μάλιστα, υπολογίζει και έναν ενδιαφέροντα δείκτη, το Περιθώριο Συνεισφοράς, που σημειώνει ότι ορίζεται ως η διαφορά μεταξύ (εσόδων) πωλήσεων και των μεταβλητών δαπανών παραγωγής και/ή πώλησης του προϊόντος ή της υπηρεσίας. Δηλαδή είναι το χρηματικό ποσό το διαθέσιμο να καλύψει τα σταθερά κόστη και να συνεισφέρει/συμβάλλει στη δημιουργία κερδών, όπως σημειώνει η ΡΑΕ.
Τα Περιθώρια Συνεισφοράς, όπως φαίνεται σε ξεχωριστό πίνακα της ΡΑΕ, είναι αρκετά σημαντικά για τις εταιρείες φυσικού αερίου. Στην περίπτωση μάλιστα της ΔΕΠΑ Εμπορίας το ποσό ανέρχεται σε 252,3 εκατ. ευρώ. «Παρατηρούνται σημαντικές διαφορές μεταξύ των προμηθευτών στο περιθώριο συνεισφοράς (%), οι οποίες αποδίδονται στην διαφορετική καταγραφή λειτουργικών εσόδων και εξόδων, και ιδίως στον τρόπο ταξινόμησης των τελών χρήσης συστήματος και δικτύου», όπως τονίζει η ΡΑΕ.
Η ΡΑΕ αποφεύγει να κάνει οποιαδήποτε τοποθέτηση σχετικά με το αν θα πρέπει να επιβληθεί φόρος υπερκερδών σε εταιρείες φυσικού αερίου, κάτι που αποτελεί απόφαση της κυβέρνησης. Σημειώνει, πάντως, ότι
- «Η εξαγωγή συμπερασμάτων στην λιανική αγορά του φυσικού αερίου είναι εξαιρετικά δυσχερής, καθώς παρατηρούνται σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των εταιρειών ως προς το περιθώριο κέρδους.
- Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται κατά κύριο λόγο στην χονδρεμπορική αγορά του φυσικού αερίου έχουν θετικό περιθώριο κέρδους.
- Αξίζει να σημειωθεί η σημαντική αύξηση του περιθωρίου κέρδους της ΔΕΠΑ Εμπορίας Α.Ε. από 7% το 2019 σε 24% το 2021».
Σχετικά με τη ΔΕΠΑ, όμως, η ΡΑΕ σπεύδει να προσθέσει ότι, σύμφωνα με ενημέρωση της εταιρείας:
- Στα «Λοιπά Έσοδα» της εταιρείας περιλαμβάνεται πρόβλεψη ποσού € 83.236.209, το οποίο προέρχεται από απόφαση Διαιτησίας με την Botas προηγούμενων ετών.
- Εντός του 2022 κατέβαλε στον προμηθευτή της Botas το ποσό των USD 50.530.727,23, για χρεώσεις Take-or-Pay του έτους 2021, ενώ εκκρεμεί η πληρωμή του Take-or-Pay για το έτος 2020 στην Gazprom, εκτιμώμενου ύψους 40.000.000€.
- Δυνάμει του άρθρου 30 ν. 2579/1998, η ΔΕΠΑ ΑΕ διανέμει υποχρεωτικά στους Μετόχους της το 35% των κερδών της, δηλαδή εν προκειμένω ποσό € 90.613.502.
Πώς απαντά το ΥΠΕΝ για τα υπερκέρδη των εταιρειών προμήθειας φυσικού αερίου
Λίγες ώρες μετά τη "διαρροή" της έρευνας και τη δημοσιοποίησή της από το Sin, το υπουργείο Ενέργειας εξέδωσε ανακοίνωση, όπου απαντά μεταξύ άλλων και στις επικρίσεις που δέχτηκε από την αντιπολίτευση.Το ΥΠΕΝ υποστηρίζει ότι τα αυξημένα κέρδη των εταιρειών προμήθειας φυσικού αερίου, θα φορολογηθούν με συντελεστή 90%.
Η ανακοίνωση έχει ως εξής:
«Η ΡΑΕ προχώρησε στη σύνταξη του ενημερωτικού σημειώματος έπειτα από αίτημα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Με νομοθετική ρύθμιση που θα υποβάλει στη Βουλή το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η θετική μεταβολή στο περιθώριο κέρδους των εταιρειών προμήθειας φυσικού αερίου μεταξύ του 2020 και του 2021 θα φορολογηθεί με συντελεστή 90%, όπως συνέβη και με την αυξημένη κερδοφορία των εταιρειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Τα έσοδα από την επιβολή του έκτακτου τέλους θα δεσμευθούν υπέρ του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) και θα αξιοποιηθούν για την επιδότηση των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου επαγγελματικών καταναλωτών και νοικοκυριών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, έρμαιο της καταστροφολογίας και του ανύπαρκτου προγραμματικού λόγου, ενοχλείται κάθε φορά που η κυβέρνηση λαμβάνει μέτρα στήριξης της κοινωνίας γιατί χάνει το μόνο πεδίο που διακρίνεται αυτό του λαϊκισμού και της εξαπάτησης. Καταλαβαίνουμε την ενόχληση της αξιωματικής αντιπολίτευσης για το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη που φορολογεί με τόσο υψηλό συντελεστή τα αυξημένα έσοδα των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας και των εταιρειών προμήθειας φυσικού αερίου.
Αντιλαμβανόμαστε, επίσης, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ενοχλείται από το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει λάβει τα σημαντικότερα μέτρα στήριξης της κοινωνίας από τις επιπτώσεις της διεθνούς ενεργειακής κρίσης, όπως άλλωστε επισημαίνουν και διεθνείς φορείς. Ενδεικτική είναι η πρόσφατη έκθεση του Ινστιτούτου Bruegel, σύμφωνα με την οποία η χώρα μας έχει κάνει τις μεγαλύτερες δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ (3,5%) μεταξύ των 27 κρατών - μελών για την ενίσχυση νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Όπως έχει δεσμευθεί ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, η Κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει την κοινωνική συνοχή για όσο χρειαστεί εξαντλώντας όλα τα δημοσιονομικά περιθώρια που έχει στη διάθεσή της. Βασικό μας μέλημα είναι η προστασία των πιο ευάλωτων κοινωνικών στρωμάτων και για τον λόγο αυτόν σε όλα τα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας, όπως στο «Εξοικονομώ 2021» και στο «Ανακυκλώνω - Αλλάζω Συσκευή» λαμβάνεται ειδική μέριμνα για τους πιο αδύναμους συμπολίτες μας».
