Μαύρες είναι οι προβλέψεις διεθνών οίκων και οργανισμών για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2020, λόγω των σοβαρότατων επιπτώσεων της πανδημίας, με τη συνισταμένη τους να τοποθετείται, προς το παρόν, σε βαθιά ύφεση 9%!
Μετά την πρόβλεψη του ΔΝΤ για ύφεση 10% στην Ελλάδα φέτος - τη μεγαλύτερη στην Ευρώπη- ακολούθησαν τις τελευταίες δύο ημέρες οι εκτιμήσεις των οίκων Standard and Poor's και Fitch για μείωση του ΑΕΠ της χώρας μας κατά 9% και 8,1%, αντίστοιχα. Είχε προηγηθεί, στα τέλη Μαρτίου η εκτίμηση της διεθνούς επενδυτικής τράπεζας Goldman Sachs, την οποία αποκάλυψε το «Σin», προκαλώντας αίσθηση, για ύφεση 9%.
Οι εκτιμήσεις διεθνών οίκων και οργανισμών αναγάγουν σε βασικό παράγοντα της βαθιάς ύφεσης στην Ελλάδα την αναμενόμενη μεγάλη πτώση του τουρισμού, ο οποίος συμβάλλει περίπου κατά 10% στο ΑΕΠ, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ταξιδιών και Τουρισμού.
Υπενθυμίζεται, ότι προημερών ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας εκτίμησε ότι το ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 4% στο καλό σενάριο και κατά 8% στο κακό.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι η ελληνική κοινωνία έχει ήδη βιώσει τη μεγάλη μείωση του ΑΕΠ κατά 25% συνολικά, κατά τη μνημονιακή περίοδο, οπότε καταγράφηκε (το 2012) και το αρνητικό ρεκόρ ύφεσης (8,9%) σε ετήσια βάση για την Ελλάδα.
S&P: Προβλέψεις με μεγάλη αβεβαιότητα
O οίκος Standard & Poor΄s (S&P) επιβεβαίωσε χθες βράδυ (24/4) το μακροπρόθεσμο αξιόχρεο της Ελλάδας στη βαθμίδα ‘BB-‘ αλλά υποβάθμισε την προοπτική του (outlook) σε σταθερή από θετική, λόγω των δυσμενών συνεπειών του κορονοϊού, υπογραμμίζοντας ότι η εξάπλωση του κορονοϊού και οι επιπτώσεις στην οικονομική δραστηριότητα θα οδηγήσουν σε ύφεση, με το ΑΕΠ να υποχωρεί περίπου 9% φέτος. Αναφέρει δε, ότι οι προβλέψεις του συνοδεύονται από ασυνήθιστη αβεβαιότητα καθώς εξαρτώνται από την εξέλιξη της πανδημίας.
Η ύφεση στην Ελλάδα θα προκληθεί από επιδείνωση σε όλες τις συνιστώσες της ζήτησης στην Ελλάδα, δεδομένης της ταυτόχρονης επίπτωσης της πανδημίας στην εξωγενή όσο και στην εγχώρια ζήτηση. Στις προβλέψεις της η S&P εκτιμά μεγάλο πλήγμα στις επενδύσεις και τις εξαγωγές, ενώ ιδιαίτερα ισχυρές αρνητικές επιπτώσεις αναμένονται και για τον σημαντικότατο κλάδο του τουρισμού.
Το πακέτο μέτρων στήριξης που έχει ανακοινώσει η Αθήνα εκτιμάται περίπου στα 15 δισ. ευρώ (7,5% του ΑΕΠ του 2019) ενώ εξετάζει πρόσθετα προσωρινά μέτρα, που θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν μείωση του ΦΠΑ και της προκαταβολής φόρου. Απουσία τέτοιας δημοσιονομικής αντίδρασης θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική περαιτέρω υποχώρηση του ΑΕΠ, με φερέγγυες εταιρίες να βάζουν λουκέτο, επιδεινώνοντας την παραγωγική βάση της ελληνικής οικονομίας, υπογραμμίζει.
Για το 2021, ο οίκος προβλέπει ανάκαμψη, το ύψος της οποίας θα εξαρτηθεί μεταξύ άλλων και από την πιθανή λήξη της υγειονομικής κρίσης και την αποκατάσταση των τουριστικών ροών.
Μετά την υποχώρηση του 2020 λόγω του παγώματος της οικονομικής δραστηριότητας, αναμένεται αύξηση και των επενδύσεων, με έμφαση στις άμεσες ξένες επενδύσεις, καθώς η ελληνική κυβέρνηση εμμένει στο πλάνο ιδιωτικοποιήσεων.
Ωστόσο, το κλειδί για ταχύτερη οικονομική ανάκαμψη, εκτιμά ο οίκος, είναι η μείωση των τραπεζικών μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (ΝΡΕ) που μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των χορηγήσεων στον ιδιωτικό τομέα. Οι θετικές επιπτώσεις προηγούμενων μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών δεν μπορούν να αποδώσουν σε περιβάλλον ύφεσης ή χαμηλής ανάπτυξης. Χωρίς πρόσβαση σε κεφάλαια κίνησης, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις - ο μεγαλύτερος εργοδότης της χώρας- παραμένουν υπό πίεση.
Το χρέος στο 197% του ΑΕΠ
Ο οίκος προβλέπει ότι το έλλειμμα του προϋπολογισμού αναμένεται να ανέλθει περίπου στο 7,7% του ΑΕΠ το 2020, έναντι πλεονάσματος το 2019, με το πρωτογενές έλλειμμα να διαμορφώνεται σχεδόν στο 5% του ΑΕΠ, πολύ χαμηλότερα από το στόχο του πλεονάσματος 3,5% λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας.
Η έντονη επιδείνωση στο ισοζύγιο γενικής κυβέρνησης αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση του χρέους περίπου στο 197% του ΑΕΠ φέτος από 177% το 2019, προτού υποχωρήσει εκ νέου το 2021.
Οι ελληνικές τράπεζες έχουν σημειώσει πρόοδο στη μείωση των ΝΡΕ, που στα τέλη του 2019 διαμορφώνονταν περίπου στα 68 δισ. ευρώ, έναντι 107,2 δισ. το Μάρτιο του 2016. Λόγω της πανδημίας, ο οίκος αναμένει αντιστροφή της θετικής τάσης στη διαμόρφωση νέων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. Επίσης, θεωρεί ότι στο τρέχον περιβάλλον, το πρόγραμμα «Ηρακλής» δεν αναμένεται να επιταχύνει την αναμενόμενη μείωση των προβληματικών στοιχείων ενεργητικού.
Ωστόσο, η απόφαση του SSM να δώσει στις τράπεζες μεγαλύτερη ευελιξία στην κατηγοριοποίηση των ΝΡΕ θα οδηγήσει σε ηπιότερες πιέσεις στις μετρήσεις πιστωτικής ποιότητας ενώ οι πρόσφατες αποφάσεις της ΕΚΤ για περισσότερη ρευστότητα μετριάζουν τα ρίσκα για τις ελληνικές τράπεζες.
