«Συν Αθηνά και χείρα κίνει» έλεγαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι – «μην τα περιμένεις όλα από το Θεό, κάνει κι εσύ κάτι για τον εαυτό σου». Η λογική αυτή υιοθετείται τώρα στην άσκηση επιδοματικής κοινωνικής πολιτικής από το υπουργείο Εργασίας, τον ΟΑΕΔ και τους άλλους αρμόδιους φορείς.
Στόχος είναι η ενεργοποίηση όσων παίρνουν διαφόρων μορφών επιδόματα, ώστε να βελτιώσουν την προσωπική-οικογενειακή τους κατάσταση, να αξιοποιήσουν δυνατότητες απασχόλησης και να αποφύγουν την ιδιότυπη «ιδρυματοποίηση». Να μην καταλήξουν δηλαδή να ζουν εξαρτώμενοι αποκλειστικά από τα κοινωνικά επιδόματα, μένοντας μονίμως εκτός αγοράς εργασίας.
Θεσπίζονται λοιπόν διάφοροι κανόνες και υποχρεώσεις για τους επιδοτούμενους, οι οποίοι πρέπει να αποδεικνύουν ότι μεριμνούν για τους ίδιους και τις οικογένειες τους, ότι συνεργάζονται με τον ΟΑΕΔ και τις άλλες αρμόδιες υπηρεσίες, ότι ενδιαφέρονται για εξεύρεση εργασίας κλπ.
Το νέο κανονιστικό πλαίσιο μπαίνει σε εφαρμογή από τον Νοέμβριο για τον καθορισμό των δικαιούχων του Κοινωνικού Επιδόματος Αλληλεγγύης. Θα γίνει λοιπόν ένα πρώτο «φιλτράρισμα» και θα αποκλεισθούν όσοι δεν πληρούν τα κριτήρια, ή δεν θα ανταποκριθούν στις οριζόμενες υποχρεώσεις τους.
Πολλές παροχές
Επισημαίνεται ότι πέραν του επιδόματος, οι δικαιούχοι εξασφαλίζουν μια σειρά παροχές, συμπληρωματικές κοινωνικές υπηρεσίες και αγαθά, που τους επιτρέπουν να ζουν χωρίς άλλους πόρους-εισοδήματα:
- Δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ανασφάλιστων
- Κοινωνικό τιμολόγιο παροχών ηλεκτρικής ενέργειας.
- Κοινωνικό τιμολόγιο παροχών ύδρευσης.
- Κοινωνικό τιμολόγιο Δήμων και Δημοτικών Επιχειρήσεων.
- Ενταξη σε δομές και υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας και υποστήριξης
- Ένταξη σε προγράμματα και κοινωνικές δομές για την αντιμετώπιση της φτώχειας και την στήριξη των απόρων
Κινδυνεύουν λοιπόν να τα χάσουν όλα αυτά, αν αγνοήσουν το «συν Αθηνά και χείρα κίνει» και συνεχίσουν να τα περιμένουν όλα από τον ΟΑΕΔ και το κράτος.
Οι υποχρεώσεις
Μία από τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν οι επιδοτούμενοι, είναι να μεριμνήσουν για τη βελτίωση των γραμματικών τους γνώσεων, ώστε να έχουν περισσότερες δυνατότητες απασχόλησης.
Για παράδειγμα, οι δικαιούχοι ενήλικες έως 45 ετών που δεν έχουν ολοκληρώσει τη φοίτηση τους στην υποχρεωτική εκπαίδευση, για να συνεχίσουν να λαμβάνουν το ΚΕΑ είναι πλέον υποχρεωμένοι να συμμετάσχουν σε εξετάσεις απόκτησης απολυτηρίου δημοτικού σχολείου, ή να εγγραφούν σε: α) σχολεία δεύτερης ευκαιρίας ή στα παραρτήματα αυτών, β) εσπερινά γυμνάσια.
Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται άλλα δύο κριτήρια:
1. Εφόσον δύνανται να εργαστούν, οι δικαιούχοι υποχρεούνται:
- Να εγγράφονται στο Μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ
- Να ανανεώνουν την κατάσταση ανεργίας τους, σύμφωνα με το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο του ΟΑΕΔ – υπό την επιφύλαξη λόγων ανωτέρας βίας
- Να επισκέπτονται όποτε κληθούν τα Κ.Π.Α.2 που εξυπηρετούν το Δήμο διαμονής τους και να συνεργάζονται με τους εργασιακούς συμβούλους για την παροχή υπηρεσιών εξατομικευμένης προσέγγισης
- Να αποδέχονται κάθε προτεινόμενη κατάλληλη θέση εργασίας, όπως αυτή ορίζεται από το εκάστοτε ισχύον κανονιστικό πλαίσιο του Ο.Α.Ε.Δ., ή τη συμμετοχή σε κάθε δράση προώθησης στην εργασία, όπως δράσεις επαγγελματικής κατάρτισης, συμβουλευτικής και επιχειρηματικότητας.
Επίσης, οι δικαιούχοι οφείλουν να συναινούν στη διενέργεια κοινωνικής έρευνας και σε κατ’ οίκον επισκέψεις από αρμόδιους υπαλλήλους των Δήμων ή των Κέντρων Κοινότητας, για επιτόπια επαλήθευση της σύνθεσης και των συνθηκών διαβίωσης του νοικοκυριού, ώστε να αποκλεισθούν περιπτώσεις δικαιούχων που φαίνονται αναξιοπαθούντες μόνο στα χαρτιά.
Άλλες υποχρεώσεις των δικαιούχων είναι να:
- Υποβάλλουν Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος κάθε έτος.
- Συναινούν στη χρήση της βάσης δεδομένων της Γ.Γ.Π.Σ., καθώς και στο σύνολο των διασταυρώσεων που πραγματοποιεί η Η.ΔΙ.Κ.Α. για την επιβεβαίωση των στοιχείων όλων των μελών του νοικοκυριού, συμπεριλαμβανομένων των φιλοξενούμενων.
- Ανταποκρίνονται σε ειδοποίηση για την παροχή υπηρεσιών εξατομικευμένης προσέγγισης, όπως ψυχοκοινωνικής στήριξης, επαγγελματικής συμβουλευτικής καθοδήγησης κ.ο.κ. από ειδικευμένους υπαλλήλους της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Δήμου διαμονής τους, των Κέντρων Κοινότητας και των ΚΠΑ του ΟΑΕΔ.
- Να εξασφαλίζουν τη φοίτηση των παιδιών τους στην υποχρεωτική εκπαίδευση.
