Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, σε ομιλία του στο Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων (Council on Foreign Relations), προειδοποίησε για τους κινδύνους του αυταρχισμού, του εθνικισμού και της διάβρωσης της κοινωνικής συνοχής, τονίζοντας ότι η πίστη μπορεί να αποτελέσει σταθεροποιητική δύναμη.
Κριτική σε εθνικισμό και αυταρχισμό
Ο Πατριάρχης αναφέρθηκε στον εθνικισμό ως «την πιο καταστροφική δύναμη στην ανθρώπινη ιστορία», υπενθυμίζοντας την καταδίκη του «φυλετισμού» από την Πανορθόδοξη Σύνοδο του 1872. Επέκρινε με δριμύτητα τη Ρωσική Εκκλησία για τη στήριξή της στον πόλεμο στην Ουκρανία, χαρακτηρίζοντάς την ως «βροντερή έγκριση στη δολοφονία ομόδοξων Χριστιανών» και ως υπηρεσία ενός «παρωχημένου και εξωφρενικού ιμπεριαλιστικού δόγματος».
Κοινωνική διάβρωση και η δύναμη της πίστης
Ο Βαρθολομαίος έθιξε το ζήτημα της διάβρωσης της κοινωνικής συνοχής, επισημαίνοντας την αρνητική επίδραση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των αλγορίθμων που ενισχύουν τις προκαταλήψεις. Χαρακτήρισε τα κοινωνικά δίκτυα ως «εξαιρετικά αποτελεσματικό εργαλείο διαίρεσης» και την κουλτούρα της «ακύρωσης» ως «ψηφιακή δημόσια εκτέλεση».
Η θρησκεία ως θεμέλιο της Δημοκρατίας
Τέλος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης υπογράμμισε τον ρόλο της πίστης ως θεμελίου της δημοκρατίας. Αναφέρθηκε στην ατελή φύση του ανθρώπου και στην επικινδυνότητα της απόλυτης εξουσίας, ενώ τόνισε ότι «χωρίς πίστη, δεν έχουμε άγκυρα». Παρόλα αυτά, έκλεισε με αισιοδοξία, αναφέροντας ως παραδείγματα την επιστροφή των νέων στη θρησκεία και την αντίδραση στην υπερβολική χρήση των κινητών τηλεφώνων.
