Στην όγδοη μείωση των επιτοκίων της από το 2024 κατά 25 μονάδες βάσης και έβδομη συνεχόμενη προχώρησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Οι αναθεωρημένες εκτιμήσεις της ΕΚΤ «δείχνουν» ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%, ενώ η οικονομία βρίσκεται σε πορεία ανάκαμψης.
Υπάρχει, όμως, ο παράγοντας Χ που είναι ο δασμικός-εμπορικός πόλεμος, που όπως επισημαίνουν οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το δίπολο πληθωρισμός-ανάπτυξη. Οι επόμενες αποφάσεις σχετικά με τη νομισματική πολιτική-αρχής γενομένης τον Ιούλιο θα έχουν ως σημείο αναφοράς, τα ενσωματωμένα-επεξεργασμένα data των μακροοικονομικών επιπτώσεων από τον δασμικό πόλεμο.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο ανακοινωθέν της ΕΚΤ«στις παρούσες συνθήκες εξαιρετικής αβεβαιότητας, θα ακολουθεί προσέγγιση βασισμένη στα δεδομένα και θα λαμβάνει αποφάσεις από συνεδρίαση σε συνεδρίαση για τον καθορισμό της κατάλληλης νομισματικής πολιτικής. Οι αποφάσεις για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγηση των προοπτικών του πληθωρισμού υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοοικονομικών στοιχείων, της δυναμικής του υποκείμενου πληθωρισμού και της ισχύος της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι αποφασισμένο να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί βιώσιμα στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%.».
Με βάση της σημερινή απόφαση του Δ.Σ. της ΕΚΤ, το βασικό επιτόκιο καταθέσεων μειώθηκε στο 2% από 2,25% προηγουμένως, και αυτά των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης και της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης υποχώρησαν σε 2,15% και 2,40% αντίστοιχα.
Οι εκτιμήσεις για πληθωρισμό-ανάπτυξη στην Ευρωζώνη
Ο πληθωρισμός κυμαίνεται σήμερα γύρω από τον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2% που έχει θέσει το Διοικητικό Συμβούλιο. Σύμφωνα με το βασικό σενάριο των νέων προβλέψεων της ΕΚΤ, ο γενικός πληθωρισμός αναμένεται να διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στο 2,0% το 2025, στο 1,6% το 2026 και στο 2,0% το 2027. Οι καθοδικές αναθεωρήσεις σε σχέση με τις προβλέψεις του Μαρτίου, κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες για τα έτη 2025 και 2026, οφείλονται κυρίως στις χαμηλότερες υποθέσεις για τις τιμές της ενέργειας και στην ενίσχυση του ευρώ. Ο πληθωρισμός εξαιρουμένων της ενέργειας και των τροφίμων αναμένεται να ανέλθει κατά μέσο όρο στο 2,4% το 2025 και στο 1,9% το 2026 και 2027, παραμένοντας ουσιαστικά αμετάβλητος σε σχέση με τον Μάρτιο.
Παράλληλα η ΕΚΤ προβλέπει πραγματική αύξηση του ΑΕΠ κατά μέσο όρο 0,9% το 2025, 1,1% το 2026 και 1,3% το 2027. Η αμετάβλητη πρόβλεψη για το 2025 αντανακλά έναν ισχυρότερο του αναμενομένου πρώτο τρίμηνο σε συνδυασμό με ασθενέστερες προοπτικές για το υπόλοιπο του έτους. Ενώ η αβεβαιότητα γύρω από τις εμπορικές πολιτικές αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά τις επενδύσεις των επιχειρήσεων και τις εξαγωγές, ιδιαίτερα βραχυπρόθεσμα, η αύξηση των δημόσιων επενδύσεων στην άμυνα και τις υποδομές θα ενισχύσει την ανάπτυξη μεσοπρόθεσμα.
Η αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων και μια ισχυρή αγορά εργασίας θα επιτρέψουν στα νοικοκυριά να αυξήσουν την κατανάλωσή τους. Μαζί με τις πιο ευνοϊκές χρηματοδοτικές συνθήκες, αυτό αναμένεται να ενισχύσει την ανθεκτικότητα της οικονομίας απέναντι σε παγκόσμια σοκ.
Στο πλαίσιο της υψηλής αβεβαιότητας, η ΕΚΤ εξέτασε επίσης μηχανισμούς μέσω των οποίων διαφορετικές εμπορικές πολιτικές θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό υπό εναλλακτικά υποθετικά σενάρια. Αυτά τα σενάρια θα δημοσιευθούν με τις προβλέψεις του προσωπικού στην ιστοσελίδα της ΕΚΤ.
Ο αντίκτυπος των δασμών
Σύμφωνα με την ανάλυση σεναρίων, μια περαιτέρω κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων τους επόμενους μήνες θα οδηγούσε σε χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης και πληθωρισμού σε σχέση με το βασικό σενάριο. Αντίθετα, μια θετική έκβαση με αποκλιμάκωση των εντάσεων θα οδηγούσε σε υψηλότερη ανάπτυξη και, σε μικρότερο βαθμό, σε υψηλότερο πληθωρισμό.
Οι περισσότερες μετρήσεις του υποκείμενου πληθωρισμού υποδεικνύουν ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί διαρκώς γύρω από τον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%. Η αύξηση των μισθών παραμένει αυξημένη αλλά συνεχίζει να παρουσιάζει ορατή επιβράδυνση, ενώ τα κέρδη των επιχειρήσεων απορροφούν εν μέρει τις επιπτώσεις της στην τιμαριθμική πίεση. Οι ανησυχίες ότι η αυξημένη αβεβαιότητα και η έντονη αντίδραση των αγορών στις εμπορικές εντάσεις του Απριλίου θα είχαν περιοριστική επίδραση στις χρηματοδοτικές συνθήκες έχουν υποχωρήσει.
Βασικά επιτόκια της ΕΚΤ
Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να μειώσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης. Κατά συνέπεια, τα επιτόκια για τη διευκόλυνση καταθέσεων, τις κύριες πράξεις αναχρηματοδότησης και τη διευκόλυνση οριακής χρηματοδότησης θα μειωθούν στο 2,00%, 2,15% και 2,40% αντίστοιχα, με ισχύ από τις 11 Ιουνίου 2025.
Πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων (APP) και Έκτακτο πρόγραμμα αγοράς λόγω πανδημίας (PEPP)
Τα χαρτοφυλάκια των APP και PEPP μειώνονται με σταθερό και προβλέψιμο ρυθμό, καθώς το Ευρωσύστημα δεν επανεπενδύει πλέον τις πληρωμές κεφαλαίου από τίτλους που λήγουν.
Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι έτοιμο να προσαρμόσει όλα τα μέσα του, στο πλαίσιο της εντολής του, για να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί βιώσιμα στον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα και να διατηρήσει την ομαλή λειτουργία της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Επιπλέον, το Εργαλείο Προστασίας της Μετάδοσης είναι διαθέσιμο για την αντιμετώπιση αδικαιολόγητων και αποδιοργανωτικών δυναμικών της αγοράς που απειλούν σοβαρά τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ, επιτρέποντας έτσι στο Διοικητικό Συμβούλιο να υλοποιεί πιο αποτελεσματικά την εντολή του για σταθερότητα των τιμών.
