«Η χώρα μας είναι αποφασισμένη να στείλει ένα μήνυμα προς Ανατολάς και Δύση, προς όλους τους φίλους μας και μη, ότι για όποιον παραβιάζει τις αρχές της κυριαρχίας και του σεβασμού απέναντί μας θα λαμβάνονται τα αντίστοιχα μέτρα. Η εποχή που θεωρούνταν διπλωματία το να κάνεις την κότα πέρασε. Αυτή είναι μια διπλωματία για κοτέτσι και όχι για εξωτερική πολιτική» τονίζει σε τηλεοπτική συνέντευξη στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς.
Ερωτηθείς για την ένταση που υπάρχει τις τελευταίες ημέρες στις ελληνορωσικές σχέσεις και σε ό,τι αφορά την επίσκεψη του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών στην Αθήνα, ο κ. Κοτζιάς υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι δεν ανησυχεί και εκφράζει την ελπίδα πως τα όποια προβλήματα θα επιλυθούν με φιλικό τρόπο.
«Ο Σεργκέι Λαβρόφ, τον οποίο εγώ τον θεωρώ έναν από τους καλύτερους διπλωμάτες που έχει το διεθνές στερέωμα και έχουμε μία φιλική σχέση, μου ζήτησε να τον προσκαλέσω. Να έρθει στην Ελλάδα για να προετοιμαστεί το ταξίδι του πρωθυπουργού, του κ. Τσίπρα, στη Μόσχα, που πάλι εκείνοι τον καλέσανε. Εγώ έδωσα αυτήν την πρόσκληση, αν θέλει θα έρθει, αν δεν θέλει δεν θα έρθει, πάλι καλοδεχούμενος θα είναι. Αν νιώθει ότι πρέπει να ταυτιστεί με αυτούς που απελάσαμε ή αυτούς που δεν αφήσαμε να μπουν στην Ελλάδα είναι δικαίωμά του. Εγώ προσπάθησα, όπως ξέρετε και το λέει και η ανακοίνωσή μας, να μην ταυτίσω αυτές τις κακές περιπτώσεις με την επίσημη Ρωσία, είναι θέμα της Ρωσίας αν θέλει να ταυτιστεί μαζί τους ή όχι».
Ο υπουργός Εξωτερικών επισημαίνει με έμφαση στη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «δεν με ανησυχούν οι ελληνορωσικές σχέσεις, με ανησυχεί μια ανατροπή που αναπτύσσεται στη χώρα μας, που όταν εγώ ζητάω να φύγουν τα τουρκικά στρατεύματα από την Κύπρο, μου λένε όχι δεν είναι πατριωτικό αυτό, άφησε μερικά. Όταν εγώ ζητάω να λύσω το ονοματολογικό, το σκοπιανό πρόβλημα, μου λένε όχι μην βιάζεσαι. Όταν παίρνω μέτρα απέναντι σε ανθρώπους που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τους κανόνες φιλοξενίας στη χώρα, μου λένε κακώς το κάνεις. Δεν το αντιλαμβάνομαι γιατί. Γιατί από τη μια μεριά χρησιμοποιούνε κάποιοι ρητορική μίσους για το εσωτερικό της χώρας και απέναντι σε μικρές χώρες είναι η μελλοντική Βόρεια Μακεδονία, η Αλβανία κ.λπ. και από την άλλη, όταν μεγάλες χώρες παραβιάζουν τους κανόνες μας, να λένε ότι πρέπει να ανεχόμαστε και να υποκλινόμαστε. Εγώ είπα και στην ημερίδα του Επιστημονικού Συμβουλίου του Υπουργείου Εξωτερικών ότι δεν πρόκειται για πατριώτες αλλά για προσκυνημένους».
Ο κ. Κοτζιάς χαρακτήρισε πάντως «πολύ καλό» το γεγονός ότι από την πλευρά της ελληνικής αξιωματικής αντιπολίτευσης υπήρξαν χαμηλοί τόνοι και προσεκτικές διατυπώσεις στο θέμα των ελληνορωσικών σχέσεων.
«Ήταν ώριμες οι συνθήκες για τη συμφωνία με τα Σκόπια»
Αναφερόμενος στη συμφωνία των Πρεσπών, ο υπουργός Εξωτερικών σημειώνει ότι ήταν ώριμες οι συνθήκες για την επίλυση της διένεξης με τα Σκόπια. «Μας λένε βιαστήκαμε. Οι συνθήκες ήταν ώριμες. Οι συνθήκες όταν είναι ώριμες σημαίνει ότι αυτό που μπορεί να κάνεις πρέπει να το κάνεις. Υπάρχει η δεύτερη σχολή που λέει άσ' τα τα προβλήματα για να τρεφόμαστε από τα προβλήματα. Εγώ ρωτάω: Θέλουμε μια πΓΔΜ που να είναι κάτω από την επιρροή της Τουρκίας ή μία πΓΔΜ η οποία να έχει φιλική σχέση με εμάς; Αυτό πρέπει να απαντήσουμε και όχι αν βιαζόμαστε ή όχι. Θέλουμε μία πΓΔΜ στην οποία θα αναπτυχθεί ο σλαβικός φονταμενταλισμός και θα έχουμε ρεύματα τρομοκρατίας από τον Βορρά στην ελληνική Μακεδονία ή θέλουμε να απαλείψουμε τις αιτίες και τις δυνατότητες ενίσχυσης του σλαβικού φονταμενταλισμού και της τρομοκρατίας στα βόρειά μας; Θέλουμε μια χώρα η οποία να σταθεροποιηθεί και θα είναι δεμένη μαζί μας οικονομικά, γεωγραφικά, κοινωνικά ή θέλουμε μια χώρα η οποία να μας βλέπει σαν εχθρό και να προσβλέπει στη συνεργασία με άλλες χώρες που δεν θα μας ήτανε και πολύ ευχάριστο;» υπογραμμίζει στη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Σε ερώτηση αν αυτή ήταν η καλύτερη συμφωνία που θα μπορούσε να κάνει η χώρα μας με τα Σκόπια, ο κ. Κοτζιάς τονίζει: «Ότι μπορούσε κανείς να κάνει μία καλύτερη συμφωνία, αν εσείς και εγώ καθόμασταν στο σπίτι και φτιάχναμε μια συμφωνία χωρίς να υπάρχει η άλλη πλευρά, εντάξει. Όπως είπα, έτσι δεν θα τη λέγαμε Βόρεια Μακεδονία, θα τη λέγαμε Βόρεια Αλάσκα. Και αν μάλιστα δεν είχαν προηγηθεί η παράδοση και η υποχωρητικότητα στις διαπραγματεύσεις, όλα αυτά τα 25 χρόνια, όλα θα ήταν πιο εύκολα. Αλλά εμείς έχουμε δύο ζητήματα: ένα, ότι πρέπει να συμφωνήσει και η άλλη πλευρά, διότι δεν την καταλάβαμε διά πολέμου για να της υπαγορεύσουμε το τι θέλουμε εμείς. Θέλουμε η άλλη πλευρά να πείσει και τη δικιά της κοινωνία, να κερδίσει στη Βουλή την πλειοψηφία, το δημοψήφισμα, να αναθεωρήσει το Σύνταγμά της, να κάνει δύσκολα πράγματα».
«Εμείς βρήκαμε τετελεσμένα και τα διορθώσαμε όσο μπορούσαμε»
«Δεύτερον, εμείς βρήκαμε τετελεσμένα και με αυτά τα τετελεσμένα δεν μπορείς να συνεχίσεις μια διαπραγμάτευση χωρίς να τα πάρεις υπόψη σου. Αυτά που κάναμε ήταν ότι τα διορθώσαμε όσο μπορούσαμε. Η συνέχεια του κράτους, που είναι μία πάγια αρχή του Διεθνούς Δικαίου, υπάρχει. Πρώτον, έγινε αλλαγή του ονόματος, Βόρεια Μακεδονία. Μερικοί αναφέρονται στο τι λέει ο Ζάεφ σήμερα. Μα δεν έχει επικυρωθεί ακόμη η συμφωνία και δεν έχει αρχίσει να λειτουργεί. Δεύτερον, στη συμφωνία προβλέπεται ότι θα αλλάξει το άρθρο 49 του Συντάγματος, που μιλάει για μακεδονικό έθνος στις γείτονες χώρες, δηλαδή για μειονότητες, και το οποίο οι προηγούμενες κυβερνήσεις το άφησαν στην Ενδιάμεση Συμφωνία. Ο Ζάεφ έχει συμφωνήσει ότι θα αλλάξει και θα αντιγράψει κατά λέξη σε αυτή την παράγραφο το ελληνικό Σύνταγμα στην παράγραφο 18, που δεν μιλάει βέβαια για μειονότητες στο εσωτερικό, αλλά αναφέρεται στην προάσπιση και τη βοήθεια προς τον απόδημο Ελληνισμό και τη Διασπορά μας. Και ήμουν απόλυτα σύμφωνος μαζί του, να αντιγράψουν την πολύ καλή ελληνική διατύπωση. Όσον αφορά δε τα σύνορα, αναφέρεται με ειδική παράγραφο στη συμφωνία το απαραβίαστο των συνόρων, αλλά και ότι δεν θα επιτρέψουμε να εκδηλώνεται βία από το εσωτερικό της κάθε χώρας προς τα εδώ ή από εμάς προς τα εκεί» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπουργός Εξωτερικών.
Στο ερώτημα πώς ερμηνεύει το γεγονός ότι έξι στους δέκα Έλληνες φέρονται στις δημοσκοπήσεις να λένε «όχι» στη συμφωνία, κ. Κοτζιάς επισημαίνει: «Νομίζω ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων, όπως και εγώ, συναισθηματικά λένε καλά θα ήταν να μην χρειάζεται να κάνουμε καμία συμφωνία. Επίσης, νομίζω ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης λίγο θρέφονται από τη μη λύση. Και εδώ πρέπει να ξεχωρίσουμε ανάμεσα σε εκείνους που η ειδίκευσή τους είναι να δημιουργούν προβλήματα, όπως είναι η σημερινή αντιπολίτευση- ΝΔ και ΠΑΣΟΚ που κυβέρνησαν τη χώρα επί δεκαετίες μετά την κατάρρευση της χούντας- και σε εκείνους που φέρνουν τη λύση των προβλημάτων. Η χώρα έχει ανάγκη το δεύτερο, όχι το πρώτο. Αλλά είναι και πιο δύσκολο.
Και όπως είπα και στην ομιλία μου στην ημερίδα, αν στην εξωτερική πολιτική δεν κάνεις τίποτα, συνήθως δεν υπάρχει θέμα. Μόλις όμως αρχίζεις να λύνεις προβλήματα, ο καθένας λέει πώς θα μπορούσε να ήταν καλύτερη ή χειρότερη λύση. Πιστεύω όμως βαθιά ότι με ενέργειες, όπως η ημερίδα του Επιστημονικού Συμβουλίου του Υπουργείου Εξωτερικών, και γι’ αυτό την αποσιωπούν τα Μέσα που σας ανέφερα, ο ελληνικός λαός θα καταλάβει καλύτερα τα συμφέροντά του. Επίσης, λέγονται τρομερά πράγματα.
Παραδείγματος χάρη μια κυρία μού είπε στον δρόμο, "δεν ντρέπεσαι που παρέδωσες τη Θεσσαλονίκη να γίνει πρωτεύουσα του κράτους των Σκοπίων". Κολοκύθια, χαζά πράγματα, ανόητα πράγματα. Αλλά όπως λέει και ο ελληνικός λαός, ξέρετε τι είναι ακατανίκητο στη χώρα μας; η κακία και η έλλειψη σωστών πληροφοριών. Δεν φταίει η κυρία, είναι αυτοί που σκόπιμα, προκειμένου να προωθήσουν το αντιπολιτευτικό τους λόγο, υπονομεύουν μια συμφωνία, που όπως θα είδατε, έγκυρες εφημερίδες του εξωτερικού την χαρακτηρίζουν αριστούργημα διπλωματικής συμφωνίας».
«Σε όλα τα επίσημα έγγραφα θα αναφέρεται Βόρεια Μακεδονία»
Ερωτηθείς αν στη συμφωνία θα μπορούσε να υπάρξει πρόβλεψη για την ονομασία των πολιτών στην πΓΔΜ ως «Σλαβομακεδόνων» ή «Βορειομακεδόνων» και όχι όπως θέλουν οι ίδιοι, ο υπουργός Εξωτερικών σημειώνει: «Προσέξτε, πρέπει να ξεχωρίσουμε τα πράγματα: Επίσημα, και τα θεσμικά θα μπουν μπροστά, στα πάντα ο όρος "Βόρεια Μακεδονία".
Αλλά αν νομίζετε εσείς ότι μπορώ να επιβάλλω εγώ στον κάθε πολίτη να ονομάζεται Βορειομακεδόνας, θα σας θέσω το εξής πάρα πολύ απλό ερώτημα: Είναι ένας κάτοικος στα Σκόπια και λέει στη φιλενάδα του ότι είναι Μακεδόνας. Τί θα κάνουμε τώρα; Θα στήσουμε ένα μεταφυσικό κράτος που θα τον βάζει φυλακή; Αυτό που είπαμε είναι ότι οι πολίτες αυτής της χώρας έχουν το δικαίωμα να αυτοπροσδιορίζονται όπως θέλουν. Είναι ένα παγκόσμιο δικαίωμα που δεν μπορούμε να το αλλάξουμε. Αλλά ταυτόχρονα και εμείς μπορούμε να τους λέμε όπως θέλουμε. Μπορούμε να τους λέμε με τη σλαβική τους ονομασία, μπορούμε να μιλάμε για σλαβομακεδονική γλώσσα, σλαβομακεδονικό έθνος.
Όταν πάμε στο επίπεδο του ιδιώτη, μόνον ένα κράτος ολοκληρωτικό και ένα κράτος δυνάστης μπορεί να ελέγξει πώς ο άνθρωπος αυτός θα λέγεται ανεπίσημα. Στην κρατική ταυτότητα όμως, τη θεσμική ταυτότητα, όλα θα φέρουν την ονομασία Βόρεια Μακεδονία. Δηλαδή, το υπουργείο Εξωτερικών δεν θα είναι υπουργείο Εξωτερικών της Μακεδονίας ή των Μακεδόνων. Θα είναι υπουργείο Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας. Το σχολείο τάδε θα είναι το σχολείο της Βόρειας Μακεδονίας. Όμως, δεν μπορείς έξω από το θεσμικό σύστημα και τον δημόσιο χώρο να επιβάλεις στους ανθρώπους πώς θα αυτοπροσδιορίζονται. Ο άλλος θέλει να αυτοχαρακτηρίζεται "εδώ είναι Βαλκάνια και δεν είναι παίξε γέλασε", όπως είπε κάποιος ή "εμείς είμαστε ανατολίτες" ή άλλοι λένε "εμείς είμαστε δυτικοί". Θα πρέπει να αρχίσουμε να τους τιμωρούμε και να τους βάζουμε στις φυλακές; Και τι θα αποφασίσουμε; Είμαστε δυτικοί ή ανατολίτες εμείς ή μείγμα; Οι άνθρωποι αυτοπροσδιορίζονται όπως θέλουνε...».
Εξασφαλίσαμε την κατάργηση του αλυτρωτισμού
«Σε μια διαπραγμάτευση κάνεις συμβιβασμό. Λέγονται "Μακεδόνες πολίτες της Βορείου Μακεδονίας". Μέχρι σήμερα αυτοί πέρναγαν στην Ελλάδα και μέχρι σήμερα περνάνε με ταξιδιωτικά έγγραφα ως "Μακεδόνες". Και όλοι αυτοί που κάνουν κριτική στη συμφωνία κάνουν σαν να το ξεχνούν ή δεν το ξέρουν. Και το ερώτημα δεν είναι πώς εμείς θέλουμε να τους λένε, αλλά με βάση τα τετελεσμένα και τις δικές τους ανάγκες το ερώτημα είναι: Μακεδόνες καλύτερα ή πολίτες του Βορείου Μακεδονίας; Αυτή είναι η εναλλακτική. Και βέβαια η ονομασία "πολίτες της Βορείας Μακεδονίας" είναι πολύ καλύτερο. Και θα πρέπει πάντα να θυμόσαστε ότι δεν κάναμε πόλεμο απέναντί τους, δεν τους καταλάβαμε, δεν τους επιβάλλουμε κατοχικό σύνταγμα, αλλά κάναμε φιλική διαπραγμάτευση.
Και πήραμε το κύριο για μας, που ήταν η κατάργηση του αλυτρωτισμού, η αναγνώριση των συνόρων, η αναγνώριση ότι δεν υπάρχουν μειονοτικά δικαιώματα στην Ελλάδα και απαιτήσεις, αναγνώριση ότι πρέπει να αλλάξουν το όνομα τους σε Βόρεια Μακεδονία, αναγνώριση ότι αυτό θα πρέπει να είναι για όλες τις χρήσεις, αναγνώριση ότι θα πρέπει να κάνουν συνταγματικές αλλαγές... Η συμφωνία είναι ανάμεσα σε δύο κράτη. Δεν δεσμεύει τα πρόσωπα και τα άτομα.
Να σας φέρω ένα παράδειγμα: στην Ενδιάμεση Συμφωνία λέγεται ότι απαγορεύεται η εκδήλωση αλυτρωτισμού από τις δυο πλευρές. Στη διαδήλωση που έγινε εδώ στο Σύνταγμα και στη διαδήλωση που έγινε στη Θεσσαλονίκη, κάποια ακροδεξιά στοιχεία -όχι ο απλός κόσμος που από ανησυχία και καλά έκανε και κατέβηκε σε αυτές τις εκδηλώσεις -φώναζαν "φέρτε μας τα όπλα να μπούμε στα Σκόπια". Αυτό τι είναι; Δεν είναι αλυτρωτισμός; Και τα κόμματα και οι Μητροπόλεις που υποστήριξαν αυτές τις εκδηλώσεις, με άφησαν με μια απορία. Γιατί δεν καταδίκασαν αυτά τα συνθήματα; Θεωρούν αυτονόητο κάποιοι στην Ελλάδα να φωνάζουν σήμερα "φέρτε τα όπλα να μπούμε στα Σκόπια";
Δηλαδή, αν εμείς ακούγαμε τέτοια συνθήματα σε διαδηλώσεις στην Τουρκία, στην Κωνσταντινούπολη, στην Άγκυρα, δεν θα θεωρούσαμε ότι είναι πρόκληση; Δεν θα καταγγέλλαμε τέτοια αλυτρωτικά φαινόμενα; Πώς επιτρέπουμε στον εαυτό μας τέτοια "δικαιώματα" που δεν δίνουμε σε άλλους. Εγώ για να είμαι ειλικρινής τέτοια συνθήματα στα Σκόπια δεν έχω ακούσει.
Ο αλυτρωτισμός - και σωστά το είπε η καθηγήτρια Μαριλένα Κοππά στην ημερίδα- εκφράζει τη διάθεση να ανακαταλάβεις εδάφη που έχεις χάσει. Αλυτρωτισμός σημαίνει, πρώτον, ότι έχεις εδαφικές διεκδικήσεις και, δεύτερον, ότι αυτές τις διεκδικήσεις θα τις υλοποιήσεις με όλα τα μέσα. Εγώ δεν βλέπω πια να υπάρχουν εδαφικές διεκδικήσεις.
Από το πρωί μέχρι το βράδυ αυτά λέει ο Ζάεφ. Τώρα, αν υπάρχουν ανόητοι αντιπολιτευόμενοι διαδηλωτές ή άνθρωποι που κάνουν μπίζνες με αυτά και λένε ότι υπάρχουν αλυτρωτικά, πρέπει οι κοινωνίες να πάρουν μέτρα, φυσικά όχι κατασταλτικά. Μέτρα είναι, για παράδειγμα, αυτό που προβλέπουμε να αλλάξουμε στα βιβλία. Ήδη ξεκίνησε η διαδικασία από τις 17 Ιουλίου, ένα μήνα μετά τη συμφωνία ξεκίνησε η επαφή και η δημιουργία επιστημονικών ομάδων γι’ αυτό το θέμα. Αλυτρωτισμός είναι επίσης ότι διεκδικούσαν την κληρονομία τη δικιά μας, την αρχαιοελληνική. Αυτό έχει τελειώσει. Άλλαξε ήδη το όνομα του αεροδρομίου των Σκοπίων, έγινε Διεθνές Αεροδρόμιο των Σκοπίων, άλλαξε ο δρόμος που συνέδεε τα σύνορά τους με τα Σκόπια, τα αγάλματα ή τα κατέβασαν ήδη ή τα κατεβάζουν. Νομίζω ότι όλα αυτά είναι πολύ σοβαρά θέματα, διότι παλεύουμε μαζί με την κυβέρνηση Ζάεφ να μπει τέλος στη δηλητηρίαση του κόσμου από φανατισμούς που δεν έχουν θέση στον σημερινό κόσμο. Εμείς θέλουμε τη φιλία. Θέλουμε την κοινή πορεία για να συμβάλλουμε να αναπτυχθεί αυτή η περιοχή και αυτή η περιοχή να συμβάλλει στην ανάπτυξη όλων των Βαλκανίων... Αν διαβάσετε βιβλία όπως του Μιχάλη Παπακωνσταντίνου της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και του κ. Σκυλλακάκη, Γενικού Γραμματέα του κόμματος της κ. Μπακογιάννη και πρώην Γ.Γ. εδώ, στο υπουργείο Εξωτερικών, θα δείτε τι λένε όλοι τους.
Ότι πριν από 25 χρόνια, δυστυχώς, δεν πήραμε χαμπάρι ότι θα άλλαζε ο κόσμος και αντί να ασχοληθούμε με τα ουσιαστικά προβλήματα, τσακωνόμασταν για τυπικά και φορμαλιστικά προβλήματα. Και ότι δυστυχώς δεν πήραμε χαμπάρι ότι έπρεπε τη βόρεια γείτονα χώρα να την κάνουμε την καλύτερη μας φίλη και τη βάζαμε απέναντι χωρίς να κατανοούν τις αλλαγές που έγιναν στον κόσμο. Το ίδιο συμβαίνει για κάποιους και σήμερα» τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπουργός Εξωτερικών.
Δεν υπάρχουν όμως διαφορές ανάμεσα στη σημερινή πολιτική έναντι των Σκοπίων και στην εθνική γραμμή που χάραξε ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής το 2008 στο Βελιγράδι;
«Ο Κώστας Καραμανλής το 2008 είπε ότι θα πρέπει να αλλάξει το όνομα της χώρας που αποκαλούμε μέχρι σήμερα FYROM, να αλλάξει το όνομα. Αν δεν αλλάξει το όνομα, δεν θα μπορούσε να εισέλθει στο ΝΑΤΟ. Το όνομα αλλάζει τώρα. Η διαδικασία και η διαπραγμάτευση του Βουκουρεστίου δεν είχε σαν περιεχόμενό της μια διαπραγμάτευση για το όνομα ούτε μία πρόταση συμφωνίας. Είναι άλλο πράγμα ότι δεν αφήνω να μπει η χώρα αυτή σε έναν οργανισμό και άλλο πράγμα τι συμφωνία κάνουμε οι δυο μας. Το Βουκουρέστι δεν ήταν πρόταση συμφωνίας. Το Βουκουρέστι αποτελούσε όρο, προϋπόθεση για να ενταχτεί η πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, έπρεπε να κάνουμε πρώτα συμφωνία.
Η λύση για την ονομασία των προϊόντων
Ρωτήσαμε τον υπουργό Εξωτερικών για τις διαφωνίες και τις διαμαρτυρίες που εκφράζουν επιχειρηματίες στη Βόρεια Ελλάδα σε ό,τι αφορά την ονομασία των προϊόντων.
«Να είμαστε ειλικρινείς, πιο πολλές ενστάσεις ακούγονται από επιχειρηματίες στην Αθήνα. Διότι οι επιχειρηματίες στη Θεσσαλονίκη, όπως είδατε και στο συνέδριο που είχε ανέβει και ο πρωθυπουργός, χαιρέτισαν τη συμφωνία. Και γιατί τη χαιρέτισαν; Διότι μερικοί παριστάνουν ως τα προϊόντα της γείτονος χώρας να είχαν την ονομασία μέχρι τώρα προϊόντα... Βόρειας Αλάσκας και ξαφνικά λέγονται προϊόντα Βόρειας Μακεδονίας. Λάθος και ψέμα. Τα προϊόντα αυτής της χώρας μέχρι σήμερα ονομάζονταν "προϊόντα Μακεδονίας". Και τώρα από εδώ και πέρα, μόλις ξεκινήσει η συμφωνία και επικυρωθεί, θα λέγονται προϊόντα της Βορείου Μακεδονίας.
Υπάρχει χρονικός ορίζοντας γι’ αυτό;
«Αυτόματα θα γίνει για τα προϊόντα της Βόρειας Μακεδονίας. Αυτό που θέλει ένα χρονικό διάστημα για να λυθεί είναι τα ίδια τα προϊόντα, όχι η χώρα προέλευσής τους, παραγωγής τους. Διότι υπάρχουν προϊόντα στην Ελλάδα που ορθώς λέγονται μακεδονικά προϊόντα και προϊόντα της πΓΔΜ που και εκεί λέγονται "μακεδονικά". Υπάρχουν 3.500 επιχειρήσεις από τις δύο πλευρές -τόσες κατέγραψε το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και έχουμε τη μελέτη εδώ- που φέρουν την επιγραφή "Μακεδονικό". Γι’ αυτό είπαμε ότι θα φτιάξουμε μια επιτροπή υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΟΗΕ. Κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είμαστε εμείς. Δεν ανησυχούμε. Να σας πω και το άλλο, αυτά τα προϊόντα δεν είχαν αυτούς τους τίτλους μέχρι τώρα. Τώρα πάμε να το ρυθμίσουμε. Να το λύσουμε. Αυτοί οι οποίοι έβλεπαν το πρόβλημα και δεν έκαναν τίποτα βρίζουν τώρα γιατί θέλουμε να το λύσουμε».
Πιστεύετε ότι οι 140 χώρες σε όλο τον κόσμο που έχουν αναγνωρίσει μέχρι σήμερα την πΓΔΜ ως «Μακεδονία» θα αποδεχτούν τη νέα ονομασία;
«Δείτε το βίντεο του BBC το οποίο δείχνει πώς ονόμαζε το BBC την πΓΔΜ πριν από τη συμφωνία και μετά τη συμφωνία. Το BBC, το CNN, όλα τα μεγάλα διεθνή κανάλια πριν από τη συμφωνία λέγανε τη FYROM σκέτα νέτα "Μακεδονία" και στο χάρτη της Ελλάδος δεν υπήρχε Μακεδονία.
Μετά τη συμφωνία, η FYROM λέγεται Βόρεια Μακεδονία και στον χάρτη ως Μακεδονία εμφανίζεται η ελληνική Μακεδονία. Και σας ρωτάω, από τον χάρτη που εξαφανίζει την ελληνική Μακεδονία και τα αναφέρει ως "Μακεδονία" τα Σκόπια και το χάρτη που λέει τα Σκόπια Βόρεια Μακεδονία και τη Βόρεια Ελλάδα Μακεδονία, ποια από τα δύο είναι πιο πατριωτικά κοντά μας;... Ακούστε, έχει μεγάλο ενδιαφέρον το χθεσινό γράμμα του Ζάεφ προς το ΝΑΤΟ, που λέει ότι η χώρα κάνει αίτηση να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ με το όνομα Βόρεια Μακεδονία.
Ποιο κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ ή κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να αναφέρει πλέον και στο εξής διαφορετικά ένα κράτος με το όνομα που το ίδιο ζητάει να ενταχθεί; Και το δεύτερο, στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η πΓΔΜ είναι ότι θα γράψει σε όλα τα κράτη που το έχουν αναγνωρίσει με το σκέτο όνομα "Μακεδονία" ότι το όνομά μας είναι πλέον, λέγομαι Βόρεια Μακεδονία και από σήμερα θέλω να μας αποκαλείται με αυτόν τον τρόπο. Ακόμη και η Τουρκία αν θέλει να εξακολουθήσει να τους λέει σκέτα νέτα "Μακεδονία" πρέπει να παραβιάσει τη συμφωνία στο ΝΑΤΟ, τη συμφωνία στον ΟΗΕ και τις συμφωνίες που κάνει το ίδιο το κράτος της Βόρειας Μακεδονίας απέναντι σε κάθε τρίτο μέρος.
Πόσο ρεαλιστικό είναι, όμως, να πιστεύει κανείς ότι η συμφωνία θα γίνει τελικά δεκτή στην πΓΔΜ, με δεδομένο ότι η τελευταία δημοσκόπηση δείχνει ότι το 54% των κατοίκων της χώρας αυτής αντιτίθεται στη συμφωνία;
«Το είδα αυτό, αλλά πριν από τρεις ημέρες είχε άλλη δημοσκόπηση που έλεγε ότι το 70% είναι υπέρ της συμφωνίας. Πείτε μου την εταιρεία και τα συμφέροντα που εκπροσωπεί για να σας το σχολιάσω. Η δικιά μου γνώμη είναι ότι η πλειοψηφία του φίλου γειτονικού λαού θέλει να μπει και στο ΝΑΤΟ, να μην πω η απόλυτη πλειοψηφία του αλβανικού τους στοιχείου και η πλειοψηφία του σλαβομακεδονικού θέλει να μπει στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν αποφασίσουν να μην μπούνε, δεν το θέλω, δεν το πιστεύω, δεν νομίζω ότι θα γίνει, αλλά αν γινότανε, νομίζω ότι θα είναι φανερό ότι εμείς δεν φταίμε σε κάτι...
Η επικύρωση θα γίνει με το δημοψήφισμα και στη συνέχεια πρέπει να ακολουθήσουν οι συνταγματικές αλλαγές. Πρέπει να καταλάβετε τι δύσκολο πράγμα είναι για μια χώρα να αλλάζει το όνομά της και να αλλάζει και το Σύνταγμά της. Και τι μεγάλη πράξη είναι από την άλλη πλευρά -κάποιοι με βρίσανε επειδή αναγνωρίζω τη δυσκολία τους- είναι δύσκολο πράγμα και το κάνουνε για να έχουν καλές σχέσεις μαζί μας και να έχουν προοπτικές στους ευρωατλαντικούς θεσμούς. Και αν θέλετε, από τη δική τους σκοπιά, θα τα κάνουν όλα αυτά μη γνωρίζοντας στο τέλος τι θα γίνει στην Ελλάδα και αν θα την επικυρώσουμε.
Αλήθεια, ποια είναι η εκτίμησή σας για τη στάση της ελληνικής πλευράς;
«Νομίζω ότι μόλις επικυρωθεί στην πΓΔΜ η αλλαγή του Συντάγματος, την άλλη μέρα πρέπει να έρθει στην ελληνική Βουλή, στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και μετά στην Ολομέλεια της Βουλής» απαντά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Κοτζιάς.
Και αν δεν εγκριθεί στη Βουλή; Πάμε αμέσως για εκλογές;
«Δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση» εκτιμά ο κ.Κοτζιάς. «Είναι στο συμφέρον και των δύο κρατών- και θα το αντιληφθούν οι πλειοψηφίες και στις δύο χώρες- ότι πρέπει να τελειώνουμε με αυτή την ιστορία. Και να σας πω και κάτι: Ακούω πολλή κριτική από την αντιπολίτευση, είπα μια φράση στη Βουλή που θα την επαναλάβω, έχω την αίσθηση ότι όλοι θέλουν να το λύσουμε εμείς το πρόβλημα για να έχουν το δικαίωμα να μας κατηγορούν. Τους βολεύει αυτό» προσθέτει.
Τί γίνεται όμως με τον κυβερνητικό σας εταίρο, τον κ. Καμμένο, ο οποίος αντιδρά;
«Νομίζω ότι δικαιούται να έχει την άποψή του, όπως δικαιούμαι να έχω και εγώ τη δική μου» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Κοτζιάς και προσθέτει: «Ας περιμένουμε να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Εγώ πιστεύω ότι όταν θα έρθει η συμφωνία για ψήφιση στη Βουλή, θα έχουμε και μια πλειοψηφία στον λαό που θα έχει κατανοήσει τα θετικά της, θα έχει δει ότι δεν πήρε κανείς τη Θεσσαλονίκη για τα Σκόπια, θα έχει δει ότι οι φοβισμένοι και οι δειλοί κατασκευάζουν καταστροφικά σενάρια και οι τολμηροί πατριώτες είναι αυτοί που είχαν δίκιο».
Αν όμως οι Ανεξάρτητοι Ελληνες καταψηφίσουν τη συμφωνία και αποχωρήσουν από την κυβέρνηση; Βλέπετε αλλαγή στη διακυβέρνηση στην Ελλάδα και επακόλουθα το ενδεχόμενο ακύρωσης της συμφωνίας;
«Δεν βλέπω πιθανή αλλαγή κυβέρνησης και καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να ακυρώνει έτσι εύκολα διεθνείς συμφωνίες, οι οποίες μάλιστα θα έχουν επιβεβαιωθεί από 28 άλλα κράτη» εκτιμά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Κοτζιάς και σημειώνει: «Αυτά είναι για τα μάτια της κοινής γνώμης. Και σας ξαναλέω, κατακρίνουν μια συμφωνία που είναι πολλαπλάσια καλύτερη από οποιαδήποτε συμφωνία. Οι αντιπολιτευόμενοι ξέρουν ότι είναι μία πολύ καλή συμφωνία, αλλά τους βολεύει αντιπολιτευτικά. Είναι ευχαριστημένοι κατά βάθος. Εμείς να κάνουμε τη σκληρή και τολμηρή δουλειά και αυτοί να παριστάνουν τις παρθένες... Όπως λέω πάντα, η ιστορία είναι σχολείο για να μεγαλώνουμε και να αναπτυσσόμαστε και να μαθαίνουμε και όχι φυλακή. Πρέπει να τελειώνουμε με τα δεσμά των φυλακών που βάλαμε τον εαυτό μας».
