Προσωρινή θεωρεί η Τράπεζα της Ελλάδος την εμπλοκή στους πλειστηριασμούς από εταιρείες διαχείρισης δανείων για λογαριασμό fund του εξωτερικού, ως αποτέλεσμα της απόφασης 822/2022 του Αρείου Πάγου, προεξοφλώντας ότι είναι θέμα χρόνου να εκδοθεί απόφαση από την Ολομέλεια του Ανώτατου Δικαστηρίου που θα δικαιώνει τους servicer.
Η απόφαση 822/2022 έχει προκαλέσει σοβαρή εμπλοκή στους πλειστηριασμούς που επισπεύδουν οι servicer για λογαριασμό των ξένων εταιρειών που κατέχουν δάνεια από τιτλοποιήσεις, καθώς:
Οι τιτλοποιήσεις έγιναν με τον σχετικό νόμο του 2003, επειδή προβλέπει πολύ ευέλικτες διαδικασίες, ενώ ο νόμος του 2016 επιβάλει στις τράπεζες, πριν προχωρήσουν σε μια τιτλοποίηση δανείου, να απευθύνονται στον οφειλέτη για να διαπιστώνεται αν υπάρχει δυνατότητα ρύθμισης.
Αυτή η διαδικασία παρακάμφθηκε εντελώς με τιτλοποιήσεις που έγιναν μαζικά με εγγυήσεις από το Δημόσιο (σχέδιο «Ηρακλής») με βάση τον νόμου του 2002. Όμως, από τον νόμο αυτό δεν δίνεται η δυνατότητα στις εταιρείες διαχείρισης να εκπροσωπούν τα fund σε διαδικασίες πλειστηριασμών (νομιμοποίηση), κάτι που έγινε δεκτό με την απόφαση του Αρείου Πάγου, με αποτέλεσμα να μείνουν μετέωροι όλοι οι πλειστηριασμοί που επισπεύδονται από servicer.
Δεδομένου ότι υπάρχουν και άλλες δύο αποφάσεις του Αρείου Πάγου που ερμηνεύουν διαφορετικά τη νομοθεσία, οι εταιρείες διαχείρισης περιμένουν τώρα ότι το θέμα θα φθάσει στην Ολομέλεια του Ανώτατου Δικαστηρίου, ώστε να ξεκαθαρίσει η «γραμμή» από την πλευρά της Δικαιοσύνης.
Η Τράπεζα της Ελλάδος αναγνωρίζει (στην τελευταία έκθεση για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα) ότι αυτή η νομική εμπλοκή έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην ανάκτηση δανείων που έχουν αναλάβει να διαχειρίζονται οι servicer για λογαριασμό των fund.
Όπως σημειώνει η κεντρική τράπεζα, «η ικανότητα των εν λόγω εταιριών να διαχειριστούν τα δάνεια για λογαριασμό των Εταιριών Απόκτησης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις και των Πιστωτικών Ιδρυμάτων δυσχεραίνεται από την πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου 822/2022 και τις σχετικές εφετειακές αποφάσεις αναφορικά με την νομιμοποίησή τους να προβούν σε δικαστικές ενέργειες και κυρίως να συμμετέχουν σε διαδικασίες πλειστηριασμών».
Όμως, η ΤτΕ εμφανίζεται αισιόδοξη ότι το θέμα θα λυθεί πολύ σύντομα, αφήνοντας να εννοηθεί ότι αναμένει απόφαση από την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου που θα δικαιώνει τους servicer, ή ότι, σε αντίθετη περίπτωση, θα σπεύσει η κυβέρνηση να δώσει λύση με μια νομοθετική ρύθμιση, την οποία πάντως ο υπουργός Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρας, έχει απορρίψει.
«Η αποτελεσματικότητα των Εταιρειών Διαχείρισης Ανοιγμάτων από Δάνεια και Πιστώσεις αναμένεται να διαφανεί τους επόμενους μήνες με την άρση των παραπάνω περιορισμών», τονίζει η ΤτΕ.
Επιπλέον, τονίζει ότι θα λυθεί και το πρόβλημα που έχουν οι servicer με την επίσπευση πλειστηριασμών για πρώτη κατοικία ευάλωτων δανειοληπτών, εκτιμώντας ότι αυτό θα ξεπερασθεί με τον νέο μηχανισμό που θα καταλήγει στη μεταβίβαση των κατοικιών σε νέο, ιδιωτικό Φορέα Απόκτησης.
Όπως αναφέρει η ΤτΕ, η αποτελεσματικότητα των servicer θα ενισχυθεί και με την «πρόσφατη έναρξη (Σεπτέμβριος 2022) της λειτουργίας της ψηφιακής πλατφόρμας για την πρώτη κατοικία των ευάλωτων νοικοκυριών, η οποία θα είναι σε ισχύ μέχρι τη μεταβίβασή της στο Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων».
Πάντως, τα ως τώρα αποτελέσματα των servicer στη διαχείριση δανείων που έχουν αποκτηθεί από fund και, ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τις ανακτήσεις μέσω ρευστοποίησης εγγυήσεων, δηλαδή με πλειστηριασμούς, είναι απογοητευτικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, οι servicer διαχειρίζονταν στα τέλη Ιουνίου δάνεια ύψους 67,8 δισεκ. ευρώ για λογαριασμό fund και από πλειστηριασμούς κατάφεραν να εισπράξουν το α’ εξάμηνο του έτους μόλις 298,5 εκατ. ευρώ.
