H ιστορικά χειρότερη χρονιά για τον ελληνικό τουρισμό κλείνει με την υπουργική επιβεβαίωση της άνευ προηγουμένου καθίζησης αφίξεων τουριστών και εισπράξεων, ενώ αφήνει έναν κλονισμένο τουριστικό κλάδο-τη βαριά βιομηχανία της χώρας- με έντονες ανησυχίες για το 2021.
Ο υπουργός Τουρισμού Χάρης Θεοχάρης σε έναν απολογισμό έκανε γνωστό στη χθεσινή (30/9) συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου ότι το γ΄τρίμηνο του έτους την Ελλάδα επισκέφθηκαν 3,9 εκατ. τουρίστες, που σημαίνει ότι σημειώθηκε πτώση 78% σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Επίσης, εκτίμησε ότι η χρονιά θα κλείσει με μείωση εσόδων από τον τουρισμό κατά 80% (περί τα 3,5 δισ. ευρώ) σε σχέση με εκείνα του 2019 που ήταν 18,15 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ.
Ωστόσο, τα δύσκολα για τον ελληνικό τουρισμό δεν φαίνεται να τελειώνουν φέτος, καθώς υπάρχουν εκτιμήσεις για σοβαρές επιπτώσεις της κρίσης του κορονοϊού και το 2021! Τουριστικοί παράγοντες εκτιμούν ότι η παράταση της πανδημίας σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και τοπικά δεν επιτρέπει σε αυτή την φάση αισιοδοξία για ισχυρή ανάκαμψη του χρόνου.
Οι ίδιοι επισημαίνουν ότι αν η πανδημία συνεχιστεί έως την ερχόμενη άνοιξη, όπως οι ειδικοί προβλέπουν, τότε θα χαθεί το αρχικό τμήμα της τουριστικής περιόδου, ενώ θα επιβραδυνθεί και η προσδοκώμενη δυναμική αύξηση αφίξεων και εσόδων το καλοκαίρι, καθώς ένα μεγάλο κομμάτι των τουριστικών πακέτων κλείνει τους πρώτους μήνες κάθε έτους. Σε αυτό το πιθανό σενάριο, το 2021 θα είναι μεν καλύτερο από το ζοφερό 2020, αλλά θα υπολείπεται κατά πολύ του 2019.
Υπενθυμίζεται ότι ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody's σε πρόσφατη έκθεσή του προέβλεψε ότι η πτώση του τουρισμού στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας) είναι πιθανόν να διαρκέσει και πέραν του 2020.
«Η ζήτηση για τον τουρισμό θα παραμείνει αδύναμη και πέρα από την ταξιδιωτική περίοδο του 2020. Παρά την άρση των ταξιδιωτικών απαγορεύσεων μεταξύ των χωρών της ΕΕ, οι συνεχιζόμενες ανησυχίες των καταναλωτών σχετικά με την υγεία και την ασφάλεια, οι κανόνες της καραντίνας και η οικονομική ύφεση λόγω της κρίσης σημαίνουν ότι η τρέχουσα πτώση είναι όλο και περισσότερο πιθανό να διαρκέσει και μετά την περίοδο του καλοκαιριού του 2020», εκτίμησε ο Moody's.
«Ο ελληνικός τουρισμός παλεύει με τον ιό στην εντατική»
Στο μήνυμα του προέδρου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων Γρηγόρη Τάσιου για την πρόσφατη Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού, εκφράζεται η έντονη ανησυχία για το μέλλον του τουριστικού κλάδου:
«Στη χώρα μας, η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι χρειάζεται επιτακτικά να «χτίσουμε» νέες αντοχές και να δημιουργήσουμε ασφαλιστικές δικλείδες για να επιβιώσουμε. Με το τεράστιο οικονομικό πλήγμα που προκαλεί η πρωτόγνωρη κατάσταση οι προσδοκίες ψαλιδίζονται και ο ελληνικός τουρισμός παλεύει με τον ιό «στην εντατική», μαζί με τις ελπίδες για επάνοδο της αγοράς. Αυτό πρέπει άμεσα να σταματήσει!
Οι επόμενοι μήνες θα είναι οι πιο καθοριστικοί για την πορεία του κλάδου. Ναι, ο δρόμος δε θα είναι εύκολος… Εάν όμως δε λάβουμε γενναία βιώσιμα μέτρα, μοιραία μπορεί να οδηγηθούμε μέχρι και στην κατάρρευση του «αιμοδότη» της ελληνικής οικονομίας, με συνέπεια να έχουμε σοβαρούς κλυδωνισμούς στην απασχόληση, την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή. Οι δραματικές επιπτώσεις στην τουριστική οικονομία επιβάλλεται να μας κρατούν σε εγρήγορση, τόσο συλλογικά, όσο και εθνικά και ευρωπαϊκά. Αλλιώς, αρκετές επιχειρήσεις δε θα κατορθώσουν να φτάσουν έως το 2021.»
Οδικώς μόνο το 15% των φετινών αφίξεων
Στην ενημέρωση του υπουργικού συμβουλίου για την πορεία της φετινής τουριστικής περιόδου ο υπουργός Τουρισμού Χάρης Θεοχάρης ανέφερε ότι από τον Μάρτιο και μετά η πανδημία έπληξε τις μετακινήσεις παντού στον κόσμο, όπως και στην Ελλάδα, λόγω και της επιβολής lockdown. Το αποτέλεσμα ήταν να μειωθούν οι εισπράξεις σε ποσοστό περίπου 95%. Η κατάσταση άρχισε να βελτιώνεται μετά το σταδιακό άνοιγμα της χώρας στον κόσμο. Τον Ιούλιο διαμορφώθηκαν στα 577 εκατ. ευρώ, με ετήσια μείωση 84,4%. Τα έσοδα τον Αύγουστο εκτιμάται ότι θα αγγίξουν τα 1,6 δισ. ευρώ με πτώση περίπου 60%. Με αυτό το δεδομένο, η εκτίμηση του υπουργού Τουρισμού είναι ότι «ως το τέλους του έτους θα κλείσουμε τη χρονιά αναπληρώνοντας περίπου το 20% των εσόδων του 2019».
Με βάση τα στοιχεία από τις φόρμες PLF, την Ελλάδα επισκέφθηκαν 3,9 εκατ. τουρίστες ως σήμερα. Αριθμός που αντιστοιχεί στο 22% των περσινών αφίξεων της ίδιας περιόδου (γ΄τρίμηνο έτους). Σημαντικές αγορές προέλευσης όπως οι ΗΠΑ, Ρωσία, Τουρκία και το Ισραήλ παρέμειναν κλειστές, ενώ ελάχιστες ήταν οι ροές από ανοιχτές αγορές εκτός Ευρώπης, όπως ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Λατινική Αμερική κλπ, καθώς τα υπερατλαντικά ταξίδια σημείωσαν κάθετη πτώση.
Οι αεροπορικές αφίξεις από το άνοιγμα και μέχρι τέλος Ιουνίου στο «Ελ. Βενιζέλος» κινήθηκαν στο -80% σε σύγκριση με πέρυσι, μειώνοντας τις απώλειες στο -60% στη διάρκεια των Ιουλίου-Αυγούστου, ενώ πτωτική είναι η πορεία και από τις αρχές Σεπτεμβρίου, καθώς κινούνται στο -70% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019. Στα περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας, η συνολική κίνηση ήταν μειωμένη κατά 70%, με τις καλύτερες επιδόσεις να καταγράφονται σε Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Ρόδο, Κέρκυρα, Μύκονο, Ζάκυνθο, Χανιά και Σαντορίνη. Ιδιαίτερα χαμηλή, ωστόσο, ήταν η κίνηση στη Λέσβο και τη Σάμο. Συνολικά καταγράφηκαν 3,3 εκατ. αεροπορικές αφίξεις ως σήμερα.
Οι οδικές αφίξεις - που παραδοσιακά αποτελούν το 25% των συνολικών αφίξεων και αφορούν κυρίως τις όμορες χώρες και την ανατολική Ευρώπη - περιορίστηκαν στις 500.000, με πρώτη σε αφίξεις τη Βουλγαρία, ακολουθούμενη από τη Ρουμανία και την Αλβανία. Το δεύτερο κύμα της πανδημίας που έπληξε τις βαλκανικές χώρες τον Ιούλιο περιόρισε τελικά πάρα πολύ τις εισερχόμενες οδικές ροές. Έτσι, φέτος ήρθε οδικώς μόνο το 15% των συνολικών αφίξεων.
