Σε ένα συμβιβασμό που θα απελευθερώσει μεγάλα ποσά ενισχύσεων για τις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο από την πανδημία, αλλά με πολύ αυστηρούς όρους, φαίνεται ότι οδηγούνται οι συζητήσεις των ηγετών της Ευρώπης για το Ταμείο Ανάκαμψης, με τις χώρες του μεσογειακού μπλοκ, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, να ανησυχούν για τη διαφαινόμενη σύνδεση των κονδυλίων του νέου χρηματοδοτικού μηχανισμού με μνημόνια για μεταρρυθμίσεις.
Στη σημερινή τηλεδιάσκεψη των ηγετών δεν αναμενόταν να υπάρξει οριστική συμφωνία, παρότι η επικεφαλής της ΕΚΤ και η Γερμανίδα καγκελάριος μίλησαν σε δραματικούς τόνους για την ανάγκη γρήγορων αποφάσεων. Έτσι, κρίσιμη είναι επόμενη σύνοδος, που θα γίνει με φυσική παρουσία τον Ιούλιο, καθώς μέχρι τότε, δηλαδή πριν τις διακοπές του Αυγούστου, θα πρέπει να έχει βρεθεί ένας συμβιβασμός, ώστε να μην μείνει ανοικτή μια επικίνδυνη εκκρεμότητα όλο το καλοκαίρι.
Οι ηγέτες των τεσσάρων χωρών της λιτότητας (Αυστρία, Ολλανδία, Δανία, Σουηδία) φάνηκε σήμερα ότι είναι διατεθειμένες να αποσύρουν το βέτο τους στην πρόταση της Κομισιόν για ένα «πακέτο» 750 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 500 δισ. ευρώ θα δοθούν στις χώρες που έχουν ανάγκη ως επιδοτήσεις (δωρεάν χρήμα), παρότι μέχρι στιγμής επέμεναν ότι το ποσό θα πρέπει να είναι μικρότερο και κυρίως να δοθούν δάνεια, ώστε να μην επιβαρυνθούν οι δικοί τους φορολογούμενοι από την εξυπηρέτηση του νέου χρέους που θα εκδοθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όμως, για να αποσύρουν το βέτο και να ανοίξει ο δρόμος για μια συμφωνία, αφού οι αντιρρήσεις που έχουν διατυπώσει οι χώρες του Βίζεγκραντ θεωρείται πιο εύκολο να ξεπερασθούν, οι Τέσσερις της Λιτότητας θέτουν δύο βασικές προϋποθέσεις, που οδηγούν σε κάποιας μορφής μνημόνια: να αξιοποιηθούν τα κεφάλαια μόνο για επενδύσεις που θα αυξήσουν την παραγωγικότητα και όχι για την κατανάλωση και να αναλάβουν οι χώρες που θα ενισχυθούν την υποχρέωση μεταρρύθμισης των οικονομιών. Προφανώς, αν και αυτό δεν έχει συζητηθεί ακόμη, αυτές οι προϋποθέσεις θα πρέπει να συνδεθούν και με κάποιας μορφής επιτήρηση.
Ο Αυστριακός καγκελάριος, Σεμπάστιαν Κουρτς, δήλωσε στη Σύνοδο, σύμφωνα με το Bloomberg, ότι τα κεφάλαια που θα δοθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης πρέπει να συνδεθούν αυστηρά με μεταρρυθμίσεις και όχι να ενισχύσουν την κατανάλωση. «Είναι συνδεδεμένα τα κεφάλαια με μεταρρυθμίσεις; Μας κάνουν πιο ανταγωνιστικούς; Θα πάνε στην ψηφιοποίηση και την πράσινη ανάπτυξη; Αυτό είναι το σωστό», είπε χαρακτηριστικά ο Κουρτς, τονίζοντας ότι δεν θα πρέπει να πάνε χαμένα σε καταναλωτικές δαπάνες, όπως η χρηματοδότηση προγραμμάτων βασικού εισοδήματος για όλους ή τα κουπόνια για τουρισμό.
Μέρκελ, Μακρόν, Λαγκάρντ πιέζουν για συμφωνία
Η Άνγκελα Μέρκελ πάντως, άσκησε έντονη πίεση στους ηγέτες να επιταχύνουν το βηματισμό τους για συμφωνία τον Ιούλιο, τονίζοντας ότι η Ευρώπη έχει κάθε συμφέρον να υπάρχει το Ταμείο Ανάκαμψης έως το τέλος του καλοκαιριού. Προειδοποίησε τους Ευρωπαίους ηγέτες ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει τη βαθύτερη ύφεση από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και ότι αυτό θα οδηγήσει πραγματικά σε πολύ, πολύ δύσκολους καιρούς. Αναρωτήθηκε, μάλιστα, αν ο κόσμος έχει καταλάβει ακριβώς τι σημαίνει αυτό, ενώ πρόσθεσε ότι οι ηγέτες πρέπει να συνεδριάσουν δια ζώσης το συντομότερο δυνατό για να μπορέσουν να καταλήξουν σε μία συμφωνία.
Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, είπε στους Ευρωπαίους ομολόγους του ότι τα μέτρα της ευρωπαϊκής βοήθειας θα πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον 500 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις λόγω της έκτασης της οικονομικής επίπτωσης της πανδημίας. Ο Γάλλος πρόεδρος πρόσθεσε ότι η συμφωνία πρέπει να ολοκληρωθεί έως τον Ιούλιο λόγω των ευαισθησιών των αγορών και της πίεσης από τις διαπραγματεύσεις για το Brexit.
Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Κριστίν Λαγκάρντ τόνισε μιλώντας στους ηγέτες ότι η οικονομία βρίσκεται σε «δραματική πτώση» και κάλεσε το μπλοκ να ενεργήσει προκειμένου να υπάρξει ανάκαμψη. Η Λαγκάρντ είπε ότι η οικονομία της ευρωζώνης οδεύει προς «απότομη μείωση» της τάξης περίπου του 13% το δεύτερο τρίμηνο και επανέλαβε τις προβλέψεις της τράπεζας για μείωση του ΑΕΠ κατά 8,7% το 2020 και ανάκαμψη κατά 5,2% το 2021.
Είπε επίσης ότι οι πλήρεις επιπτώσεις της χειρότερης οικονομικής κάμψης της ΕΕ δεν έχουν ακόμα αποτυπωθεί στην αγορά εργασίας και ότι η ανεργία στην ευρωζώνη μπορεί να φθάσει στο 10%. Η Λαγκάρντ κάλεσε επίσης τους ηγέτες να συμφωνήσουν γρήγορα στο σχέδιο ανάκαμψης και είπε ότι χρηματοπιστωτικές αγορές είναι σχετικά ήρεμες λόγω των προσδοκιών ότι το ευρωπαϊκό μπλοκ θα ενεργοποιηθεί για να δείξει ότι η ΕΕ είναι και «πάλι σε δράση».
