Οι "ανταποδοτικοί δασμοί" του Ντόναλντ Τραμπ προς την Κίνα δεν ενεργοποίησαν μόνο τους αναμενόμενους κρατικούς μηχανισμούς, αλλά και κύματα ιδιωτών επενδυτών πρόθυμων να στηρίξουν τις αγορές της πατρίδας τους. Εν ριπή οφθαλμού στην Κίνα έχει δημιουργηθεί ένα «πατριωτικό μέτωπο» μικροεπενδυτών, που βλέπουν το χρηματιστήριο ως πεδίο στήριξης της πατρίδας τους – και όχι απαραίτητα ως μέσο κέρδους.
Αυτοί οι επενδυτές, ευθυγραμμιζόμενοι με τη λεγόμενη «εθνική ομάδα», που στηρίζεται από το κράτος, στοχεύουν σε μετοχές στρατηγικής σημασίας για το εσωτερικό οικονομικό σχέδιο της Κίνας – όπως η άμυνα, η κατανάλωση και οι ημιαγωγοί.
Η ροή κεφαλαίων από μικροεπενδυτές έφθασε τα 45 δισ. γουάν μετά την πτώση της αγοράς στις 4 Απριλίου, σύμφωνα με δεδομένα της Datayes. Πρόκειται για σημαντική μεταστροφή σε σύγκριση με τις έξι διαδοχικές συνεδρίες εκροών ύψους 91,8 δισ. γουάν πριν την «Ημέρα Απελευθέρωσης» του Τραμπ.
Η συμπόρευση ιδιωτών και κρατικών επενδυτών είναι αξιοσημείωτη, καθώς σε προηγούμενες περιπτώσεις –όπως κατά την κρίση του 2015 ή μετά την καταστολή του τεχνολογικού τομέα από το Πεκίνο– υπήρξαν σοβαρές συγκρούσεις που αποδυνάμωσαν τις προσπάθειες διάσωσης της αγοράς. Σήμερα, ωστόσο, κοινός στόχος είναι η αποτροπή των οικονομικών συνεπειών της επιθετικής εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ, την οποία το Πεκίνο περιγράφει ως «εκφοβισμό».
Μετά την πτώση 7% στις 7 Απριλίου, κρατικά ιδρύματα δήλωσαν δημόσια ότι θα αγοράσουν μετοχές, κορυφαίες χρηματιστηριακές δεσμεύτηκαν να σταθεροποιήσουν τις τιμές, ενώ πολλές εισηγμένες εταιρείες ανακοίνωσαν σχέδια επαναγοράς μετοχών. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός Λι Τσιάνγκ κάλεσε τις αρχές να εντείνουν τις προσπάθειες σταθεροποίησης της αγοράς.
Το κινεζικό χρηματιστήριο ανέκαμψε κατά 8% από τα χαμηλά επτά μηνών στις αρχές Απριλίου και καταγράφει πτώση μόλις 1,3% για τον μήνα, σε αντίθεση με την κάμψη άνω του 8% στις αγορές των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τον Meng Lei, στρατηγικό αναλυτή μετοχών στην UBS Securities, η αγορά μετοχών τύπου A στην Κίνα έχει αποκτήσει στρατηγική σημασία και η «πατριωτική επένδυση» έχει βελτιώσει αισθητά το επενδυτικό κλίμα.
Η πατριωτική προσέγγιση αντικατοπτρίζεται όχι μόνο στις επιλογές των μετοχών –κατανάλωση, άμυνα, αγροτική παραγωγή και τεχνολογία– αλλά και στη στάση επενδυτών που δεσμεύονται να διατηρήσουν τις θέσεις τους, ανεξαρτήτως απωλειών.
Εταιρείες όπως η JD.com, η Freshippo της Alibaba, καθώς και αλυσίδες σούπερ μάρκετ όπως η CR Vanguard και η Yonghui Superstores, έχουν ανακοινώσει πρωτοβουλίες για να βοηθήσουν εξαγωγείς να στραφούν στην εγχώρια αγορά. Η υποστήριξη αυτή έχει εμπνεύσει επιχειρηματίες και ιδιώτες επενδυτές να ενισχύσουν τον τοπικό οικονομικό ιστό.
Οι τομείς στους οποίους διοχετεύονται τα επενδυτικά κεφάλαια αντανακλούν τις προτεραιότητες της κινεζικής κυβέρνησης για αυτάρκεια και ενίσχυση των εθνικών πρωταθλητών, ειδικά σε κλάδους που πλήττονται από τους δασμούς και τον αποκλεισμό από διεθνείς αγορές. Οι μετοχές καταναλωτικών αγαθών και ημιαγωγών κατέγραψαν άνοδο, παρότι οι συνολικές αγορές παραμένουν υποτονικές, ενώ μετοχές που σχετίζονται με τον τουρισμό και τη γεωργία ανέκαμψαν ταχύτερα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η εκρηκτική άνοδος των διαπραγματεύσιμων αμοιβαίων κεφαλαίων (ETFs), που αποτελούν πλέον δημοφιλές εργαλείο για τους επενδυτές στην Κίνα. Από τις 7 Απριλίου, οι εισροές κεφαλαίων στα ETFs ξεπέρασαν τα 230 δισ. γουάν, οδηγώντας τη συνολική αξία του κλάδου πάνω από τα 4 τρισ. γουάν για πρώτη φορά. Δεν είναι σαφές τι ποσοστό αυτών των κεφαλαίων προέρχεται από ιδιώτες επενδυτές και τι από την «εθνική ομάδα».
Το κλίμα πατριωτισμού έχει επηρεάσει ακόμα και επαγγελματίες επενδυτές. Διαχειριστές κεφαλαίων, όπως ο Yang Tingwu της Tongheng Investment, αναφέρουν ότι έχουν μετατρέψει όλα τα διαθέσιμα μετρητά σε μετοχές. Για πολλούς, η κατάσταση μοιάζει με «πόλεμο χωρίς καπνό από σφαίρες» – έναν οικονομικό πόλεμο με γεωπολιτικές προεκτάσεις, στον οποίο κάθε επένδυση λειτουργεί ως ψήφος εμπιστοσύνης στο μέλλον της χώρας.
Χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, διαχειριστές hedge funds, ακόμη και καθημερινοί μικροεπενδυτές διαμορφώνουν τα χαρτοφυλάκιά τους με κριτήριο την «αντίσταση» απέναντι στις πιέσεις από τις ΗΠΑ. Για πολλούς, η οικονομική στήριξη της αγοράς είναι πράξη εθνικής υπερηφάνειας – με έμπρακτη άρνηση να πωλήσουν μετοχές και με μποϊκοτάζ προϊόντων αμερικανικών εταιρειών, όπως η Nike και η Starbucks.
Η νέα αυτή μορφή οικονομικού πατριωτισμού διαμορφώνει μια ιδιότυπη συμμαχία μεταξύ Κράτους και πολιτών, δημιουργώντας ένα ανάχωμα απέναντι στις εξωτερικές πιέσεις και ενισχύοντας την ανθεκτικότητα της κινεζικής κεφαλαιαγοράς.
