Ποιοι πρέπει να υποβάλουν φορολογική δήλωση και ποιοι εξαιρούνται

Τους υπόχρεους υποβολής φορολογικής δήλωσης φέτος, τους απαλλασσόμενους όπως και εκείνους που υποβάλουν φορολογική δήλωση για λογαριασμό άλλου, προσδιορίζει η ΑΑΔΕ με νεότερο Οδηγό που εξέδωσε, που περιέχει νέες οδηγίες.

Η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων είναι σε εξέλιξη, αλλά οι ρυθμοί υποβολής είναι αργοί, καθώς επί συνόλου περίπου 6,5 εκατ. φορολογικών δηλώσεων έχουν υποβληθεί 1.263.793.

Σύμφωνα με τις νεότερες οδηγίες της φορολογικής Αρχής, οι οποίες εκδόθηκαν ενώ είναι σε εξέλιξη η διαδικασία υποβολής των δηλώσεων, υποχρέωση να υποβάλλει φορολογική δήλωση (έντυπο Ε1), έχει κάθε φυσικό πρόσωπο, εφόσον έχει την φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα, έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, ανεξάρτητα από το αν είναι εξαρτώμενο μέλος ή όχι και εφόσον αποκτά πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα.

Στη δήλωση συμπληρώνονται υποχρεωτικά όλα τα εισοδήματα ανεξάρτητα από τον τρόπο φορολόγησής τους, καθώς και τα απαλλασσόμενα από τον φόρο. Σε κάθε περίπτωση παρακράτησης φόρου ακόμη και στην περίπτωση αυτοτελώς ή με ειδικό τρόπο φορολογούμενων εισοδημάτων, συμπληρώνεται και ο παρακρατηθείς ή αποδοθείς, κατά περίπτωση, φόρος.

Φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας

Οι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας είναι υπόχρεοι υποβολής δήλωσης στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• Φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, ενήλικος, ανεξάρτητα από το αν είναι εξαρτώμενο μέλος ή όχι, όταν αποκτά πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα, πηγής Ελλάδας ή εξωτερικού, για όλα τα εισοδήματά του, φορολογούμενα με οποιοδήποτε τρόπο ή απαλλασσόμενα. Στην περίπτωση υποβολής κοινής δήλωσης συζύγων, ο σύζυγος είναι υπόχρεος και για τη δήλωση των εισοδημάτων της συζύγου του.
• Φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, ανήλικος, μόνο για το εισόδημα από προσωπική (μισθωτή) εργασία ή από σύνταξη λόγω θανάτου του πατέρα ή της μητέρας του. Τα λοιπά εισοδήματά του προστίθενται στα εισοδήματα του γονέα που ασκεί τη γονική μέριμνα.
• Φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, που έχει μεταφέρει τη φορολογική του κατοικία στην Ελλάδα και επιλέγει την εναλλακτική φορολόγηση του εισοδήματος που προκύπτει στην αλλοδαπή 
• Ενήλικος όταν αποκτά πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα πηγής Ελλάδας φορολογούμενο με οποιοδήποτε τρόπο ή απαλλασσόμενο και
• Ανήλικος μόνο για το εισόδημα πηγής Ελλάδας από προσωπική (μισθωτή) εργασία ή από σύνταξη λόγω θανάτου του πατέρα ή της μητέρας του (τα λοιπά εισοδήματά του πηγής Ελλάδας προστίθενται στα εισοδήματα του γονέα που ασκεί τη γονική μέριμνα).
• Για τα εισοδήματα που προκύπτουν στην αλλοδαπή, και τα οποία υπόκεινται στην εναλλακτική φορολόγηση δεν υφίσταται υποχρέωση δήλωσής τους.

Φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής

Οι κάτοικοι εξωτερικού είναι υπόχρεοι για υποβολή δήλωσης μόνο όταν αποκτούν πραγματικό εισόδημα φορολογούμενο με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. βάσει κλίμακας ή αυτοτελώς) ή απαλλασσόμενο από πηγές Ελλάδος.

Ειδικότερα, οι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής είναι υπόχρεοι υποβολής δήλωσης στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• Φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής, ενήλικος, (μόνο) όταν αποκτά πραγματικό εισόδημα φορολογούμενο με οποιονδήποτε τρόπο ή απαλλασσόμενο από πηγές Ελλάδος.
• Φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής, ανήλικος, μόνο για το εισόδημα πηγής Ελλάδας από προσωπική (μισθωτή) εργασία ή από σύνταξη λόγω θανάτου του πατέρα ή της μητέρας του. Τα λοιπά εισοδήματά του (πηγής Ελλάδας), προστίθενται στα εισοδήματα του γονέα που ασκεί τη γονική μέριμνα.

Ποιοι εξαιρούνται

Φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής, δεν υποχρεούται να υποβάλει δήλωση όταν αποκτά εισόδημα αποκλειστικά από τόκους κρατικών ομολόγων και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου, καθώς και από τόκους εταιρικών ομολογιών.

Κεκαρμένος μοναχός, δεν υποχρεούται να υποβάλει δήλωση για το καθαρό ποσό της σύνταξής του, κατά το χρονικό διάστημα που διατηρεί την ανωτέρω ιδιότητα, εφόσον αυτό δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ.

Υποβολή δήλωσης για άλλον

Υπόχρεοι υποβολής δήλωσης για εισόδημα άλλου προσώπου είναι κατά περίπτωση:

• Ο κηδεμόνας ή ο προσωρινός διαχειριστής ή ο σύνδικος πτώχευσης ή ο μεσεγγυούχος ή ο δικαστικός εκκαθαριστής για περιπτώσεις σχολάζουσας κληρονομιάς, επιδικίας, πτώχευσης, μεσεγγύησης ή δικαστικής εκκαθάρισης κληρονομιάς, αντίστοιχα.
• Ο επίτροπος ή ο κηδεμόνας ή ο δικαστικός συμπαραστάτης, στις περιπτώσεις, αντίστοιχα, ανηλίκων ή αυτών που έχουν υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.
• Οι κληρονόμοι του θανόντα για το συνολικό εισόδημά του μέχρι την ημέρα του θανάτου του.

Πως δηλώνεται το εισόδημα

Η ΑΑΔΕ διευκρινίζει επίσης πως:

• Οι σύζυγοι υποχρεούνται να υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους, εφόσον υφίσταται έγγαμη σχέση κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης, στα οποία ο φόρος, τα τέλη και οι εισφορές που αναλογούν υπολογίζονται χωριστά στο εισόδημα καθενός συζύγου. Υπόχρεος υποβολής δήλωσης είναι ο σύζυγος και για τα εισοδήματα της συζύγου του.
• Κοινή δήλωση δύνανται να υποβάλουν και τα πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης στην περίπτωση που ενημερώσουν το αρμόδιο για τα ζητήματα φορολογικού μητρώου Τμήμα της αρμόδιας για την παραλαβή της δήλωσης υπηρεσία με δήλωση μεταβολής. Στην περίπτωση αυτή έχουν την ίδια φορολογική αντιμετώπιση με τους έγγαμους. Υπόχρεος υποβολής δήλωσης είναι το μέρος συμφώνου συμβίωσης, το οποίο δηλώνεται ως υπόχρεος, και για τα εισοδήματα του άλλου μέρους συμφώνου συμβίωσης.
• Χωριστές δηλώσεις υποβάλουν οι σύζυγοι εφόσον ο ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων έχει προβεί σε ανέκκλητη δήλωση-γνωστοποίηση της επιλογής για υποβολή χωριστής δήλωσης, στην ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή στο διαδικτυακό τόπο www.aade.gr μέχρι την 28η Φεβρουαρίου εκάστου έτους 
• Οι σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης υποβάλλουν υποχρεωτικά χωριστή φορολογική δήλωση, ο καθένας για τα εισοδήματά του, στις ακόλουθες περιπτώσεις: 

Α. Έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση ή έχει λυθεί το σύμφωνο συμβίωσης κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης. Για τη διακοπή της έγγαμης συμβίωσης ή τη λύση του συμφώνου συμβίωσης το βάρος της απόδειξης φέρει ο φορολογούμενος.

Β. Όταν ο ένας από τους δύο συζύγους ή ένα από τα δύο μέρη συμφώνου συμβίωσης είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.