Το αίνιγμα με το χαρτοφυλάκιο δεκάδων χιλιάδων ακινήτων της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ), τα οποία παραμένει ακόμη και σήμερα άγνωστο πόσο μπορεί να αξίζουν και πώς θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν, θα επιχειρήσει να λύσει η κυβέρνηση μέσα στον επόμενο χρόνο, μέσα από ένα πλέγμα συνεργασιών του Υπερταμείου και της ΕΤΑΔ με ιδιώτες, ανάμεσά τους και εταιρείες από τον χώρο του real estate.
Όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού για το 2022 και, ειδικότερα, στο κεφάλαιο που αναφέρεται στα σχέδια της ΕΕΣΥΠ (Υπερταμείο) για τον επόμενο χρόνο,
- Πέρα από τις ιδιαίτερα θετικές προβλέψεις της ΤτΕ και του ΔΝΤ για την πορεία της οικονομίας το 2022, η ΕΕΣΥΠ είναι ακόμη πιο αισιόδοξη για την πορεία των εταιρειών του χαρτοφυλακίου της, καθώς θα είναι η πρώτη χρονιά της πλήρους εφαρμογής του Στρατηγικού Σχεδίου. Ενδεικτικά, μερικά από τα σημαντικά γεγονότα που αναμένεται να λάβουν χώρα εντός του 2022 περιλαμβάνουν (…) την εκκίνηση του πλάνου αξιολόγησης των ακινήτων που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο της ΕΤΑΔ, που θα πραγματοποιηθεί μέσα από συμπράξεις με τον ιδιωτικό τομέα και εταιρείες real estate.
Μέσα στο 2021, η δραστηριότητα της ΕΤΑΔ, που είναι πλέον θυγατρική του Υπερταμείου, ήταν μάλλον περιορισμένη. Όπως σημειώνεται στην εισηγητική έκθεση, η εταιρεία «ολοκλήρωσε τον διαγωνισμό για την πώληση ακινήτου στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά με τελικό τίμημα 37,3 εκατ. ευρώ (+21,5% από την τιμή εκκίνησης). Παράλληλα ολοκλήρωσε την παραχώρηση του Ολυμπιακού Κέντρου Γαλατσίου, ενώ συμφωνήθηκε η παράταση της εκμίσθωσης της μαρίνας Γουβιών στην Κέρκυρα για 15 χρόνια».
Η μεγάλη πρόκληση, όμως, για την εταιρεία που συγκεντρώνει τον μεγαλύτερο όγκο ακινήτων του Δημοσίου και έχει μετοχικό κεφάλαιο 309 εκατ. ευρώ, χωρίς να υπάρχει ως τώρα μια αξιόπιστη αποτίμηση της αξίας του ενεργητικού της, είναι να επιταχύνει τον βηματισμό στην αξιοποίηση αυτών των ακινήτων.
Η ιδέα που θέλει να εφαρμόσει η διοίκηση του Υπερταμείου, υπό τον διευθύνοντα σύμβουλο Γρηγόρη Δημητριάδη, είναι να εμπλακεί ο ιδιωτικός τομέας στην αξιολόγηση αυτών των ακινήτων. Αν και δεν είναι σαφές ακόμη με ποιο τρόπο θα γίνει αυτή η σύμπραξη με ιδιωτικές εταιρείες, το πιθανότερο σενάριο είναι να δημιουργηθούν από την ΕΤΑΔ επιμέρους χαρτοφυλάκια ακινήτων και να ανατεθεί σε εταιρείες real estate να αξιολογήσουν τις προοπτικές αξιοποίησής τους και να προτείνουν τρόπους για να γίνει αυτό. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, σύμφωνα με τη θεωρία της διοίκησης του Υπερταμείου, θα επιταχυνθεί η αξιοποίηση και θα αναδειχθεί η πραγματική αξία των ακινήτων.
Όπως δήλωνε πρόσφατα (στο συνέδριο της Prodexpo για την αγορά ακινήτων) ο κ. Δημητριάδης:
- «Ξεκινάμε μια σοβαρή προσπάθεια αποτίμησης των ακινήτων του Υπερταμείου, με τη συνεργασία κλάδων του Ιδιωτικού Τομέα. Η προσπάθεια αυτή θα γίνει σε συνεργασία με την Εταιρεία ακινήτων του Δημοσίου και θα προσκληθεί και ο ιδιωτικός τομέας ως αρωγός, με στόχο την σωστή εκτίμηση της αξίας τους και την αναγνώριση των προβλημάτων τους, με στόχο να μπορέσουν να αξιοποιηθούν στον καλύτερο δυνατό βαθμό».
Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΤΑΔ, Στέφανος Βλαστός έδωσε, μιλώντας στο ίδιο συνέδριο, μια εικόνα για το μέγεθος και την πολυπλοκότητα αυτού του εγχειρήματος, σημειώνοντας ότι η ΕΤΑΔ διαχειρίζεται 72.569 τίτλους ακινήτων , οι οποίοι έχουν τελείως διαφορετικές χρήσεις και αποτύπωμα και άλλο βαθμό ωρίμανσης των σχεδίων αξιοποίησης. Πρόκειται, μεταξύ άλλων, για επιχειρηματικές μονάδες τουριστικού ενδιαφέροντος, όπως χιονοδρομικά, πλαζ, κάμπινγκ, μονάδες Ξενία κ.α.
Η ΕΤΑΔ προχωράει σε επενδύσεις σε ορισμένα από τα ακίνητα του χαρτοφυλακίου της, από το Χιονοδρομικό Κέντρο στον Παρνασσό, ως τα ανθοπωλεία της Βουλής. Όμως, Το μεγάλο πρόβλημα που δεν έχει ξεπερασθεί είναι οι καταπατήσεις των ακινήτων του δημοσίου. Περισσότερα από 28.00λέχη τ0 ακίνητα είναι καταπατημένα, ανάμεσά τους ακόμη και η εμβληματική πλαζ στη Βουλιαγμένη.
Πάντως, η διαδικασία που φαίνεται να έχει επιλεγεί αφήνει πολλά αναπάντητα ερωτήματα για τη φύση της συνεργασίας που θα υπάρξει με ιδιώτες. Ο κ. Δημητριάδης έχει μιλήσει για προσπάθεια «αποτίμησης», ενώ στον προϋπολογισμό γίνεται λόγος για «αξιολόγηση», δύο έννοιες αρκετά διαφορετικές μεταξύ τους, που οδηγούν σε εμπλοκή ιδιωτικών εταιρειών διαφορετικής κατηγορίας.
Δεν είναι σαφές, επίσης, αν η διαδικασία θα γίνει σε ένα ή σε δύο στάδια. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να γίνουν διαγωνισμοί για αξιολόγηση και αξιοποίηση επιμέρους χαρτοφυλακίων ακινήτων, ή να σπάσει η διαδικασία σε δύο στάδια, όπου μετά την αξιολόγηση των ακινήτων θα γίνονται οι διαγωνισμοί για την αξιοποίησή τους.
Στελέχη της αγοράς του real estate υπογραμμίζουν ότι η αξιοποίηση του χαρτοφυλακίου της ΕΤΑΔ είναι ίσως το μεγαλύτερο project της αγοράς ακινήτων μαζί με το Ελληνικό και η ΕΕΣΥΠ με την ΕΤΑΔ θα πρέπει να δώσουν μεγάλη έμφαση στη διαμόρφωση διαφανών όρων συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα, ώστε αυτό το project να μην εμπλακεί σε αμφισβητήσεις και αντιπαραθέσεις μεταξύ ιδιωτών, που θα μπορούσαν να το εκτροχιάσουν, όπως έχει αποδειχθεί σε πολλές περιπτώσεις.