Κορυφώνεται η αγωνία για τα δάνεια ύψους άνω των 20 δισ. ευρώ που έχουν τεθεί σε αναστολή πληρωμής λόγω της πανδημίας και απειλούν τις ελληνικές τράπεζες με μια νέα γενιά προβληματικών δανείων όταν θα λήξουν τα προσωρινά μέτρα αναστολής και οι δανειολήπτες θα κληθούν να εξυπηρετήσουν κανονικά τα δάνειά τους.
Η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (European Banking Authority - EBA) παρακολουθεί πολύ στενά τις εξελίξεις σε σχέση με τα δάνεια που έχουν «παγώσει» λόγω της κρίσης, το ύψος των οποίων έφθανε σε ευρωπαϊκό επίπεδο στα 871 δισ. ευρώ στο τέλος του πρώτου εξαμήνου, σύμφωνα με την ειδική έκθεση που εξέδωσε στις 20 Νοεμβρίου, για να χαρτογραφήσει, για πρώτη φορά, το ζήτημα των δανείων σε αναστολή και τους κινδύνους που απορρέουν για τις ευρωπαϊκές τράπεζες.
Τα συμπεράσματα της έκθεσης είναι ανησυχητικά για τις ελληνικές τράπεζες, παρά το γεγονός ότι οι διοικήσεις το τελευταίο διάστημα διαβεβαιώνουν ότι δεν δημιουργηθούν πολλά νέα «κόκκινα» δάνεια από αυτά που έχουν τεθεί σε προσωρινή αναστολή. Ειδικότερα, φαίνεται από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η EBA ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων που βρίσκονται σε αναστολή πληρωμής και μάλιστα με διαφορά από τις άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες.
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που βρίσκονται σε αναστολή
Όπως σημειώνει η EBA, μόνο 20 δισ. ευρώ δανείων που βρίσκονται σε αναστολή, επί συνόλου 871 δισ. ευρώ, κατατάσσονται στα μη εξυπηρετούμενα, καθώς κατά κανόνα οι τράπεζες έδιναν αναστολές μόνο σε δάνεια που μέχρι το ξέσπασμα της πανδημίας εξυπηρετούνταν ομαλά. Όμως, στην Ελλάδα οι τράπεζες είχαν το μεγαλύτερο ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων στα οποία δόθηκε αναστολή, το οποίο έφθανε το 20% του συνόλου των δανείων αυτής της κατηγορίας, δηλαδή περίπου 4 δισ. ευρώ σε απόλυτα ποσά. Ακολουθούν σε μεγάλη απόσταση οι τράπεζες της Ιρλανδίας και της Ρουμανίας με 9% μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε αναστολή. Τα περισσότερα NPL στα οποία έδωσαν αναστολή οι ελληνικές τράπεζες ήταν δάνεια προς νοικοκυριά.
Ένα στα πέντε δύσκολο να ανακτηθεί
Αυτό σημαίνει ότι από τα 20 δισ. ευρώ δανείων που έχουν «παγώσει» ήδη περίπου το ένα πέμπτο θα πρέπει να θεωρείται ότι θα είναι πολύ δύσκολο να ανακτηθούν και οι τράπεζες θα κληθούν να σχηματίσουν μεγαλύτερες προβλέψεις για ζημιές. Σύμφωνα με τα στοιχεία της EBA, ως τώρα οι ελληνικές τράπεζες έχουν καλύψει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε αναστολή με προβλέψεις που αντιστοιχούν στο 25% της αξίας τους, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το γενικό ποσοστό κάλυψης προβληματικών δανείων με προβλέψεις.
Η EBA τονίζει ότι οι τράπεζες της Ευρώπης θα πρέπει να παραμείνουν σε εγρήγορση και να αξιολογούν συνεχώς την ποιότητα των δανείων που «πάγωσαν» λόγω της πανδημίας, καθώς περίπου 17% αυτών των δανείων έχουν ενταχθεί στο Στάδιο 2, δηλαδή θεωρείται ότι είναι αυξημένου κινδύνου και βρίσκονται πολύ κοντά στο να κατηγοριοποιηθούν ως μη εξυπηρετούμενα. Αυτό το ποσοστό είναι διπλάσιο για τα δάνεια σε αναστολή, σε σχέση με τα υπόλοιπα δάνεια των τραπεζικών χαρτοφυλακίων.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, στην Ελλάδα τα δάνεια σε αναστολή θα αφήσουν μια «πληγή» πρόσθετων μη εξυπηρετούμενων δανείων της τάξεως των 8 - 10 δισ. ευρώ, αν και οι εκτιμήσεις των τραπεζικών διοικήσεων υποβαθμίζουν το πρόβλημα, κάνοντας λόγο για «κοκκίνισμα» δανείων 5 - 6 δισ. ευρώ.
