Ενώ η Ευρώπη αναζητά λύσεις για την αναχαίτιση της ενεργειακής ακρίβειας και τη μείωση της κατανάλωσης, εν αναμονή μάλιστα των σημερινών προτάσεων της Κομισιόν, η τιμή του φυσικού αερίου πραγματοποιεί εντυπωσιακή «βουτιά». Το ολλανδικό συμβόλαιο αναφοράς Νοεμβρίου (TTF) υποχώρησε στα 118 ευρώ ανά μεγαβατώρα, επιστρέφοντας στα σχετικώς χαμηλά επίπεδα που «εδραζόταν» πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η αποκλιμάκωση που βρίσκεται εν εξελίξει τις τελευταίες εβδομάδες και κορυφώνεται σήμερα είναι ομολογουμένως τεράστια, αν αναλογιστεί κάποιος ότι μόλις πριν δύο μήνες και δη στα τέλη Αυγούστου (26 Αυγούστου), η τιμή του φυσικού αερίου είχε εκτοξευθεί στα 349,9 ευρώ. Πρόκειται δηλαδή για «γιγαντιαία» πτώση που ξεπερνάει το 65%! Μέσα σε ένα μήνα, από τις 18 Σεπτεμβρίου όπου η τιμή είχε φτάσει στα 226 ευρώ ανά μεγαβατώρα, καταγράφει ισχυρή πτώση 40%.
Είναι πρόδηλο ότι η αγορά ενέργειας βρίσκεται σε φάση ουσιαστικής αποκλιμάκωσης, κάτι που αποτυπώνεται και στις τιμές του πετρελαίου. Αυτό, προφανώς δεν συνεπάγεται ότι η κατάσταση δε μπορεί να εκτραχυνθεί εν μια νυκτί, καθώς διάγουμε ημέρες πολέμου και έντονης συγκρουσιακής φόρτισης ανάμεσα σε Δύση και Ρωσία, που δεν έχει κοπάσει. Ωστόσο εξάγεται ως συμπέρασμα το οποίο έχει ρεαλιστική βάση, ότι οι επενδυτές… αναλογίζονται τα εξής:
πρώτον, ολοκληρώθηκε ο εφοδιασμός της Ευρώπης για τον χειμώνα, με πληρότητα πάνω από 90% στις αποθήκες και, παράλληλα, υπάρχει τεράστια ουρά φορτίων LNG που ξεφορτώνουν αυτή την περίοδο στους σταθμούς FSRU της Ευρώπης, με αποτέλεσμα να πέφτει κατακόρυφα η ζήτηση για αέριο αγωγών, τις τιμές του οποίου απεικονίζει το ολλανδικό TTF.
Δεύτερον ότι οι προτάσεις της Κομισιόν, που δεν εμπεριέχουν ένα γενικευμένο πλαφόν στο φυσικό αέριο αλλά περιλαμβάνουν μεταρρυθμίσεις στην αγορά ενέργειας, θα αποτελέσουν μια ισχυρή βάση πάνω στη οποία η Ευρώπη θα διαμορφώσει ένα τελικό πλάνο δράσης απέναντι στην ενεργειακή κρίση.
Τρίτον στο γεωπολιτικό επίπεδο ενδεχομένως να εκτιμούν, βάσει και της εξέλιξης των στρατιωτικών επιχειρήσεων στο ουκρανικό μέτωπο, ότι πλησιάζει το «πλήρωμα» του χρόνου έτσι ώστε οι αντίπαλες πλευρές να οδηγηθούν σε μία έστω προσωρινή ανακωχή, που θα αποτελέσει προπομπό μιας συνολικότερης διευθέτησης της κρίσης, που θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα και για το μείζον ενεργειακό ζήτημα της Ευρώπης.
Κομισιόν: Οχι σε γενικευμένο πλαφόν - Αναθεώρηση του δείκτη αγοράς TTF
Οι προτάσεις που θα παρουσιάσει σήμερα η Κομισιόν δεν θα περιλαμβάνουν γενικευμένο πλαφόν στο φυσικό αέριο, αλλά την υιοθέτηση μεταρρυθμιστική δράσεων με κυριότερη τη δημιουργία ενός «δυναμικού διαδρόμου» για τον περιορισμό των τιμών του φυσικού αερίου στον κόμβο ΤΤF.
Η Κομισιόν επιδιώκει την αναθεώρηση του δείκτη της ολλανδικής αγοράς TTF, που χρησιμοποιείται ως αναφορά στις ευρωπαϊκές συναλλαγές για το φυσικό αέριο. Σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, η εκτόξευσή του τροφοδοτήθηκε από την κερδοσκοπία και τις ανησυχίες των επενδυτών που οδήγησαν σε τεχνητή διόγκωση των τιμών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να δημιουργήσει εντός των επόμενων έξι μηνών εναλλακτικό δείκτη, πιο αντιπροσωπευτικό της πραγματικότητας της τροφοδοσίας, που θα βρίσκεται σε λειτουργία για την επόμενη περίοδο πλήρωσης των αποθεμάτων.
Μέχρι τότε, η Επιτροπή προτείνει έναν «προσωρινό μηχανισμό» διόρθωσης των τιμών. Σύμφωνα με ευρωπαϊκή πηγή, πρόκειται για έναν «δυναμικό διάδρομο», μια ψαλίδα που θα πλαισιώνει την διακύμανση των τιμών στην αγορά TTF και θα επιτρέπει τον μετριασμό της αστάθειας των τιμών του φυσικού αερίου. Ενα βραχυκύκλωμα θα περιορίζει την κατ' εξαίρεσιν υπερθέρμανση.
Πετρέλαιο
Στην αγορά του πετρελαίου, παρά τις απώλειες των τελευταίων ημερών στα συμβόλαιο αργού παραδόσεως Νοεμβρίου και στο brent Δεκεμβρίου, φαίνεται να έχει επικρατεί ψυχραιμία και να έχει περιοριστεί σημαντικά ο μακροπρόθεσμος κίνδυνος τόσο για τα αποθέματα όσο και για ενδεχόμενη άμεση όξυνση στις τιμές. Η απόφαση των ΗΠΑ θα διοχετεύσουν στην αγορά ακόμη 10 ως 15 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου από τα στρατηγικά αποθέματά της, είναι μια έμπρακτη απόδειξη ότι ένας μεγάλος γεωενεργειακός παίκτης, όπως η Ουάσιγκτον, δεν διαβλέπει άμεσο κίνδυνο στο εγγύς μέλλον.