Το φράγμα των 180 δισ. ευρώ, έσπασε το 2018 το ύψος του ΑΕΠ, καταγράφοντας αυξητική πορεία για έβδομο διαδοχικό τρίμηνο, ωστόσο οι αναπτυξιακές επιδόσεις της οικονομίας «πληγώνονται» από τις έντονες διακυμάνσεις της πορείας των επενδύσεων.
Η ετήσια επίδοση του 2018, κατά 1,9%, είναι οριακά χαμηλότερη από τον στόχο του προϋπολογισμού, που τοποθέτησε τον πήχη στο 2,1%. Η άνοδος του ΑΕΠ «έτρεξε» από τις εξαγωγές και την ιδιωτική κατανάλωση, αλλά φρέναρε από την επενδυτική δαπάνη.
Η κάμψη των επενδύσεων, οφείλεται βασικά στην κατάσταση των τραπεζών, οι οποίες δεν χρηματοδοτούν την οικονομία και συνεπώς, ο επιχειρηματίας, που θέλει να επενδύσει, δεν μπορεί να βρει τα αναγκαία κεφάλαια. Εξαίρεση αποτελούν τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα είτε από κοινοτικούς είτε από εθνικούς πόρους. Το πρόβλημα των τραπεζών πηγάζει από το βάρος των «κόκκινων» δανείων, που οι ίδιες (και η κρίση) δημιούργησαν και το οποίο δύσκολα αντιμετωπίζεται.
Σε κάθε περίπτωση, τα συνολικά στοιχεία για την εξέλιξη της οικονομίας δείχνουν ότι βρίσκεται σε φάση ανάκαμψης, την ώρα που στην ευρωζώνη οι επιδόσεις φρενάρουν. Σε ετήσια βάση, το ΑΕΠ αυξάνεται, από το β΄τρίμηνο του 2017 για επτά συναπτά τρίμηνα, μια επίδοση που είχε πάνω από μια δεκαετία να καταγραφεί στην ελληνική οικονομία, η οποία προ εξαμήνου εξήλθε από το 8ετές μνημόνιο.
Η ανεργία μειώνεται, η βιομηχανική παραγωγή αυξάνεται, οι εξαγωγές αυξάνονται, ενώ ο τουρισμός σημείωσε ρεκόρ το 2018.
Ειδικότερα, το ύψος των επενδύσεων (ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου) στο δ’ τρίμηνο του 2018 παρουσίασε μείωση κατά 27,2 σε σχέση με το δ’ τρίμηνο του 2017, όταν οι επενδύσεις τότε, είχαν αυξηθεί κατά 26,1%! Η αξία τους διαμορφώθηκε στο ποσό των 4.981 εκατ. ευρώ, έναντι 6.842 εκατ. ευρώ στο δ΄ τρίμηνο του 2017.
Οι έντονες διακυμάνσεις στην αξία των επενδύσεων οφείλονται στην επίδραση των αγορών πλοίων από τους Έλληνες εφοπλιστές. Η απόκτηση πλοίου καταγράφεται ως επενδυτική δαπάνη στη συγκεκριμένη περίοδο που πραγματοποιείται και ανεβάζει τη βάση σύγκρισης για τις επόμενες συγκριτικές περιόδους. Όμως, οι αγορές πλοίων, δεν έχουν γραμμική συμπεριφορά, υπό την έννοια ότι δεν γίονται κάθε τρίμηνο.
Πλην των επενδύσεων, οι υπόλοιπες συνιστώσες του ΑΕΠ ήταν θετικές. Ειδικότερα:
- Η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη παρουσίασε αύξηση 0,3% σε σχέση με το 4o τρίμηνο του 2017.
- Αύξηση κατά 10,6% σε σχέση με το 4o τρίμηνο του 2017 παρουσίασαν οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 8,2% ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 12,8%.
- Αύξηση κατά 2,0% σε σχέση με το 4o τρίμηνο του 2017 παρουσίασαν οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 0,2% και οι εισαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 13,1%.
Πάνω από 180 δισ. ευρώ το ύψος του ΑΕΠ
Το ύψος του ΑΕΠ το 2018, σε σταθερές τιμές του προηγούμενου έτους ξεπέρασε το φράγμα των 180 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα διαμορφώθηκε σε 183,7 δις. ευρώ, από 179,14 δις. ευρώ, το 2017. Σημειώνεται ότι το ΑΕΠ βρισκόταν σε πτωτική τροχιά από το 2009 μέχρι και το έτος 2016. Ειδικότερα το 2008 το ΑΕΠ είχε διαμορφωθεί σε 231,92 δισ. ευρώ, που είναι και η ιστορικά υψηλότερη επίδοση ενώ κατόπιν άρχισε η πτώση μέχρι και το 2016. Στην περίοδο αυτή χάθηκαν 55 δισ. ευρώ, καθώς το ΑΕΠ, το έτος 2016 έπεσε στα 176,92 δισ. ευρώ.
Την τελευταία διετία, το ΑΕΠ ανέκαμψε και συνολικά αυξήθηκε κατά 6,78 δισ. ευρώ, περιορίζοντας τις απώλειες από το 2008 σε 48,21 δισ. ευρώ. Για το 2020 προβλέπεται ότι το ΑΕΠ θα υπερβεί το ποσό των 200 δισ. ευρώ, σύμφωνα με το νέο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής.
Τονίζεται ότι το συγκεκριμένο μέγεθος του ΑΕΠ (σε όρους όγκου, σε σταθερές τιμές προηγούμενου έτους) είναι εκείνο που αποτελεί την τιμή αναφοράς για τον υπολογισμό του δημοσίου χρέους και άλλων μεγεθών που υπολογίζονται ή μετρώνται ως ποσοστά του ΑΕΠ.
Επίσης, σύμφωνα με τα μη εποχικά διορθωμένα στοιχεία, το ΑΕΠ το 2018 σε όρους όγκου ανήλθε σε 190,8 δισ. ευρώ έναντι 187,2 δισ. ευρώ το 2017, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1,9%. Αυτή η αύξηση οφείλεται στις επιμέρους μεταβολές που καταγράφηκαν ανά συνιστώσα του ΑΕΠ.
Ακόμη, το ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές το 2018 ανήλθε σε 184,7 δισ. ευρώ έναντι 180,2 δισ. ευρώ το 2017, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,5%. Αυτή η αύξηση οφείλεται στις επιμέρους μεταβολές που καταγράφηκαν ανά συνιστώσα του ΑΕΠ.
