Ένα επαγγελματικό σχολείο στην Τιαντζίν της Κίνας παρουσιάζει το μέλλον μέσα από ένα μοντέλο εργοστασιακού αυτοματισμού βασισμένο σε chips της Huawei Ascend και προγραμματισμένο όχι σε Python ή Java, αλλά σε κινεζικούς χαρακτήρες. Η επιλογή αυτή, που παρακάμπτει τόσο τη λατινική αλφάβητο, όσο και την αμερικανική Nvidia, υπογραμμίζει τη φιλοδοξία του Πεκίνου να δημιουργήσει ένα τεχνολογικό οικοσύστημα με κινεζικό αποτύπωμα.
Η επίδειξη έγινε στο πλαίσιο κρατικής ξενάγησης γύρω από τη Σύνοδο του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), μιας πλατφόρμας που ενώνει χώρες εκτός της αμερικανικής επιρροής. Στις συναντήσεις του Σι Τζινπίνγκ με περισσότερους από 12 ηγέτες δόθηκε έμφαση όχι μόνο στην οικονομική συνεργασία, αλλά και σε νέες συμπράξεις στην τεχνητή νοημοσύνη, τη ρομποτική και την αυτοκινητοβιομηχανία.
Η στρατηγική των “Luban Workshops”
Στο προσκήνιο βρίσκεται το πρόγραμμα “Luban Workshops”, επαγγελματικά εργαστήρια εκπαίδευσης που έχουν ήδη εξαπλωθεί σε περισσότερες από 20 χώρες, από την Αίγυπτο έως την Πορτογαλία.
Πλέον η Κίνα δεν εξάγει μόνο τεχνολογικό εξοπλισμό, αλλά και εκπαιδευτικά προγράμματα, συνδέοντας την εκπαίδευση με τη βιομηχανία.
Στο κολέγιο της Τιαντζίν, οι διεθνείς σπουδαστές παρακολουθούν υποχρεωτικά εισαγωγικό μάθημα τεχνητής νοημοσύνης, ενώ επενδύσεις και συνεργασίες με κινεζικές εταιρείες οικιακών συσκευών και ανεμογεννητριών πλαισιώνουν την εκπαίδευση. Από τον Σεπτέμβριο αναμένεται να φοιτήσουν εκεί 12 Αιγύπτιοι σπουδαστές, ακολουθώντας το παράδειγμα φοιτητών από την Ουγκάντα.
Ο Σι έχει ήδη εξαγγείλει 10 Luban workshops σε χώρες του SCO μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, ενώ προανήγγειλε άλλα 10 για την επόμενη πενταετία και επιπλέον 10.000 υποτροφίες.
Εκπαίδευση, τεχνολογία και επιρροή
Η Κίνα δεν περιορίζεται στην επαγγελματική κατάρτιση. Από το 2026 θα αυξήσει τις υποτροφίες για φοιτητές από χώρες του SCO, εγκαινιάζοντας και διδακτορικά προγράμματα στις επιστήμες και την τεχνολογία. Παράλληλα, σχεδιάζει τη δημιουργία τριών κέντρων καινοτομίας, ανώτατης εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης, ενώ έχει ήδη εγκαινιάσει την “Αναπτυξιακή Ζώνη SCO” στην επαρχία Σαντόνγκ.
Στη "Διακήρυξη της Τιαντζίν" τα μέλη του SCO δεσμεύθηκαν για ενίσχυση της εκπαιδευτικής συνεργασίας και μείωση του ψηφιακού χάσματος, ενώ η δημιουργία ενός κέντρου καινοτομίας AI στο Καζακστάν εντάσσεται σε αυτό το σχέδιο.
Η επιθετική προώθηση της τεχνολογίας και της εκπαίδευσης εντάσσεται στη στρατηγική του Πεκίνου να αποκτήσει πλεονέκτημα στον παγκόσμιο ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ για την τεχνητή νοημοσύνη. Αναλυτές εκτιμούν ότι η Κίνα θα είναι η μεγαλύτερη ωφελημένη οικονομικά από την AI, κάτι που ενισχύει τις προοπτικές όχι μόνο για τους εγχώριους κατασκευαστές chips, αλλά και για τις επιχειρήσεις που θα αξιοποιήσουν τις εφαρμογές τους.
Η διπλωματική διάσταση παραμένει κρίσιμη. Χώρες όπως -για παράδειγμα- το Αζερμπαϊτζάν, με μικρή οικονομία σε σύγκριση με άλλες, βλέπουν στην Κίνα έναν στρατηγικό εταίρο, επιβεβαιώνοντας ακόμη και την κινεζική θέση για την Ταϊβάν ως αντάλλαγμα για συμφωνίες σε AI, ενέργεια και τηλεπικοινωνίες.
Την ίδια στιγμή, αναλυτές όπως ο Μπράχμα Τσελανεϊ στην Ινδία προειδοποιούν ότι η συμμετοχή στο SCO μπορεί να εξελιχθεί σε «αυταρχικό συνασπισμό» απέναντι στη Δύση, ενώ άλλοι, όπως ο Jeremy Chan της Eurasia Group, βλέπουν ότι οι χώρες επιδιώκουν περισσότερη «πολυπολικότητα» και εναλλακτικές στρατηγικές επιλογές, παρά ένα νέο διπολικό σχήμα με ΗΠΑ και Κίνα.
Εν τω μεταξύ, εταιρείες όπως η Alibaba συνεχίζουν να επενδύουν δυναμικά στην τεχνητή νοημοσύνη, παρουσιάζοντας αύξηση εσόδων στο cloud και ετοιμάζοντας νέο AI chip. Παράλληλα, η αυτοκινητοβιομηχανία δείχνει ανάμεικτες τάσεις: η Nio ενισχύει τις παραδόσεις της, ενώ η Li Auto καταγράφει πτώση για τρίτο συνεχόμενο μήνα.
Στο παρασκήνιο, η αβεβαιότητα στις εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ–Κίνας παραμένει, με τις αγορές να αναμένουν πιθανή συνάντηση Τραμπ–Σι, ενώ στο τέλος Αυγούστου υπήρξαν επαφές Κινέζων αξιωματούχων με το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών και Εμπορίου.
