Σε νέο παγκόσμιο κόμβο data centers εξελίσσεται η Ινδία, με διεθνείς κολοσσούς τεχνολογίας, Ινδούς δισεκατομμυριούχους και real estate developers να επενδύουν δισεκατομμύρια. Η δυναμικότητα αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί στα 3 GW μέσα στην επόμενη πενταετία, στηριζόμενη από την άνοδο του cloud, την ψηφιοποίηση των τραπεζών και τις εκρηκτικές ανάγκες της τεχνητής νοημοσύνης.
Η Ινδία βρίσκεται σε φάση ραγδαίας ανάπτυξης στον τομέα των data centers, με τις προβλέψεις να δείχνουν ότι η συνολική δυναμικότητα θα υπερδιπλασιαστεί από τα 1,2 GW σήμερα σε πάνω από 3 GW μέσα σε πέντε χρόνια, σύμφωνα με τη μεσιτική και συμβουλευτική εταιρεία Colliers.
Η ανάπτυξη αυτή δεν αφήνει αδιάφορους τους μεγάλους διεθνείς παίκτες. αλλά και τους τοπικούς επιχειρηματικούς κολοσσούς.
Η επένδυση σε data centers θεωρείται πλέον η «υποδομή–ραχοκοκαλιά» της ψηφιακής οικονομίας της Ινδίας, με στρατηγική σημασία για cloud, fintech, e-commerce και κυρίως για την τεχνητή νοημοσύνη.
Ποιοι μπαίνουν στη μάχη
Η Google βρίσκεται ήδη σε συζητήσεις με την τοπική κυβέρνηση του Αντάρ Πραντές για εγκατάσταση 1 GW, ενώ ο Sam Altman της OpenAI ανακοίνωσε πως σχεδιάζει επίσης data hub αντίστοιχης κλίμακας στην Ινδία.
Στους διεθνείς «γίγαντες» που δραστηριοποιούνται συγκαταλέγονται η ιαπωνική NTT, η STT GDC με τη στήριξη της Temasek από τη Σιγκαπούρη και η αμερικανική Equinix, η οποία επεκτείνεται με νέα επικεντρωμένη στην τεχνητή νοημοσύνη εγκατάσταση στο Τσενάι.
Στο εγχώριο μέτωπο, πρωταγωνιστούν οι όμιλοι Adani Group και Reliance Industries του Mukesh Ambani. Η AdaniConnex, κοινοπραξία με την αμερικανική EdgeConneX, αναβαθμίζει τη δυναμικότητά της από 40 σε 210 MW, ενώ η Reliance σχεδιάζει mega data center 3 GW στο Γκουτζαράτ με επένδυση 20–30 δισ. δολαρίων.
Αξιοσημείωτη είναι και η είσοδος developers ακινήτων πολυτελείας: η Hiranandani Group μέσω της Yotta Infrastructure, η Anant Raj Developers και η Panchshil Realty εγκαταλείπουν τον παραδοσιακό real estate προσανατολισμό και στρέφονται στη «ψηφιακή γη».
Η ζήτηση που εκτοξεύει τις επενδύσεις
Η άνοδος της αγοράς έρχεται σε τρία κύματα:
- Η ψηφιοποίηση του τραπεζικού συστήματος και οι κανονισμοί για αποθήκευση εγχώριων δεδομένων (data localization).
- Η έκρηξη του e-commerce και των cloud υπηρεσιών.
- (Σήμερα): οι τεράστιες ανάγκες επεξεργασίας δεδομένων για AI workloads.
Σύμφωνα με την Anarock Capital, το 60% της ζήτησης προέρχεται από επιχειρήσεις, το 30% από hyperscalers (όπως Microsoft, AWS, Google, τεχνολογικούς κολοσσούς που παρέχουν υπηρεσίες cloud σε τεράστια κλίμακα, καταναλώνοντας ασύλληπτες ποσότητες υπολογιστικής ισχύος και αποθηκευτικού χώρου) και το 10% από AI. Σύντομα, οι hyperscalers αναμένεται να ξεπεράσουν το 35%, ενώ η χρήση από AI μπορεί να φτάσει 20–25%.
Οι ανάγκες των hyperscalers έχουν ήδη αλλάξει το μέγεθος της αγοράς: ενώ παλαιότερα οι απαιτήσεις δεν ξεπερνούσαν τα 10 MW, σήμερα φτάνουν τα 25–50 MW και με την τεχνητή νοημοσύνη αναμένεται να αγγίξουν τα 75–100 MW ανά έργο.
Τα στρατηγικά πλεονεκτήματα της Ινδίας
Η Ινδία διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα:
- άφθονη γη για ανάπτυξη μεγάλων εγκαταστάσεων,
- χαμηλότερο ενεργειακό κόστος σε σχέση με ώριμες αγορές όπως Σιγκαπούρη, Ιαπωνία ή Αυστραλία,
- ταχεία αύξηση δυναμικότητας ΑΠΕ, απαραίτητης για τα ενεργοβόρα data centers.
Επιπλέον, η τεράστια εγχώρια αγορά e-commerce και οι πιθανές νέες ρυθμίσεις για αποθήκευση social media δεδομένων ενισχύουν το επιχειρηματικό κλίμα.
Προκλήσεις και εμπόδια
Ως συνήθως, η ανάπτυξη δεν έρχεται χωρίς δυσκολίες. Οι developers αντιμετωπίζουν έναν γραφειοκρατικό «λαβύρινθο» από πάνω από 30 διαφορετικές εγκρίσεις ανά έργο, που οδηγούν σε σημαντικές καθυστερήσεις.
Ενδεικτική είναι η περίπτωση της αμερικανικής Colt, η οποία αγόρασε γη στη Βομβάη το 2018 για data center 100 MW, αλλά χρειάστηκε έξι χρόνια για να θέσει σε λειτουργία μόλις 22 MW. Για να επιταχύνει την ανάπτυξη, η Colt υπέγραψε κοινοπραξία 1,7 δισ. δολαρίων με την RMZ Infrastructure το 2024.
Τα προβλήματα επεκτείνονται και στη γη: μεγάλες εκτάσεις χωρίς νομικές εκκρεμότητες είναι δύσκολο να βρεθούν, ενώ η έλλειψη τυποποιημένου ρυθμιστικού πλαισίου σε επίπεδο κρατιδίων αυξάνει το ρίσκο.
Την ίδια ώρα, η εισροή τόσων πολλών παικτών δημιουργεί ανησυχία για υπερπροσφορά και πόλεμο τιμών. Σύμφωνα με την CBRE India, οι τιμές είναι ήδη χαμηλότερες σε σχέση με αγορές όπως η Ινδονησία, λόγω επιθετικού ανταγωνισμού για hyperscaler accounts.
Τι μέλλει γενέσθαι
Οι επενδύσεις κολοσσιαίας κλίμακας, όπως της Reliance στο Γκουτζαράτ και της AdaniConnex, δείχνουν ότι η Ινδία μετατρέπεται γοργά σε έναν από τους πιο ελκυστικούς κόμβους data centers παγκοσμίως.
Ωστόσο, τα επόμενα 2–3 χρόνια αναμένεται να οδηγήσουν σε συγκέντρωση της αγοράς, με συγχωνεύσεις και εξαγορές να ξεχωρίζουν τους πραγματικούς «νικητές» από το πλήθος των νέων παικτών.
Για την ώρα, η εικόνα θυμίζει περισσότερο ένα «ψηφιακό χρυσορυχείο» με απεριόριστες ευκαιρίες, αλλά και σημαντικά εμπόδια, που θα κρίνουν ποιοι θα κυριαρχήσουν στην αγορά την επόμενη δεκαετία.