Σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι εισέρχεται η τουρκική κρίση σήμερα, καθώς ο υπουργός Οικονομικών και γαμπρός του Ερντογάν, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, επιχειρεί να αποκαταστήσει τη σχέση της Άγκυρας με τα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια, μέσα από μια γιγαντιαία τηλεδιάσκεψη με συμμετοχή 3.000 εκπροσώπων επενδυτικών και τραπεζικών οίκων, που είναι προγραμματισμένη να αρχίσει στις 16.00.
Η λίρα ενισχύεται και σήμερα στην αγορά συναλλάγματος, με την ισοτιμία να διαμορφώνεται στις 5,8 λίρες/δολάριο, αρκετά μακριά από το όριο κινδύνου των 7 λιρών, στο οποίο είχε υποχωρήσει την Δευτέρα.
Πρόκειται για μια άνοδο που δεν οφείλεται σε μια επάνοδο των επενδυτικών ροών προς την Τουρκία, αλλά στα μέτρα που έλαβαν από την Δευτέρα οι αρχές.
Μόνο την Δευτέρα, «κάηκαν» 6 δισ. δολ. από τα συναλλαγματικά αποθέματα και άλλα 3 δισ. δολ. από το απόθεμα χρυσού, προκειμένου να στηριχθεί η λίρα, ενώ έχουν ληφθεί αυστηρά μέτρα για τον περιορισμό της μετατροπής λιρών σε συνάλλαγμα από Τούρκους υπηκόους, αλλά και περιορισμοί στο δανεισμό λιρών από ξένους, οι οποίοι τις χρησιμοποιούσαν για στρατηγικές short. Σημαντική βοήθεια πρόσφερε στη λίρα και η υπόσχεση του Κατάρ για άμεσες επενδύσεις 15 δισ. δολ.
Ωστόσο, η τουρκική ηγεσία επιμένει στο «όχι» στην αύξηση των επιτοκίων, που είναι και το βασικό μέτρο για τη σταθεροποίηση του νομίσματος και τον έλεγχο του πληθωρισμού, καθώς ο Ερντογάν φοβάται ότι θα φέρει σοβαρή επιβράδυνση στην ανάπτυξη της οικονομίας.
Ο Τούρκος ΥΠΟΙΚ θα κληθεί σήμερα να εξηγήσει στους ξένους επενδυτές ποια είναι τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο σχέδιο που παρουσίασε, πριν από λίγες ημέρες, για τη σταθεροποίηση του νομίσματος και της οικονομίας. Ως τώρα, ο γαμπρός του Ερντογάν έχει παρουσιάσει μόνο βασικές αρχές και στόχους, αφήνοντας σε «θολό πεδίο» τα μέτρα πολιτικής που θα εφαρμοσθούν.
Σύμφωνα με πληροφορίες των “Financial Times”, πάντως, ο Αλμπαϊράκ δεν θα έλθει σε άμεσο διάλογο με τους επενδυτές σε αυτή τη γιγαντιαία τηλεδιάσκεψη, αλλά θα απαντήσει μόνο σε ερωτήσεις που αυτοί έχουν στείλει εκ των προτέρων. Έστω κι έτσι, όμως, όλα τα κρίσιμα ερωτήματα αναμένεται να τεθούν στην τηλεδιάσκεψη και από το βαθμό ικανοποίησης των επενδυτών από τις απαντήσεις του Αλμπαϊράκ θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό αν θα καθησυχασθούν οι ανησυχίες των επενδυτών για την πορεία της τουρκικής οικονομίας.
Ο Χόλγκερ Σμίντινγκ, αναλυτής της αρχαιότερης επενδυτικής τράπεζας της Γερμανίας, Berenberg, τόνισε σε ανάλυσή του ότι η Τουρκία θα μπορούσε να αποφύγει μια ύφεση και να περιέλθει μόνο σε μια επιβράδυνση της οικονομίας, αν εφαρμόσει άμεσα ορισμένα μέτρα.
Όμως, η… λίστα για ψώνια του Γερμανού τραπεζίτη περιλαμβάνει μέτρα που έρχονται σε ευθεία αντίθεση με βασικές επιλογές του Ερντογάν, αν και πρόκειται για παρεμβάσεις που οι περισσότεροι ξένοι επενδυτές θα ζητούσαν. Είναι χαρακτηριστικό ότι προτείνεται, μεταξύ άλλων, να αντικατασταθεί ο Αλμπαϊράκ στο υπουργείο Οικονομικών από πρόσωπο χωρίς συγγενική σχέση με τον πρόεδρο Ερντογάν.
Στη λίστα των μέτρων περιλαμβάνονται η επάνοδος της κεντρικής τράπεζας σε καθεστώς ανεξάρτητης λειτουργίας, ώστε να μπορεί να ακολουθεί μια πολιτική που θα προκαλεί πόνο βραχυπρόθεσμα, για να υπάρξουν οφέλη μακροπρόθεσμα (βλ. αύξηση επιτοκίων), η εφαρμογή αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής, καθώς και η αποκατάσταση των σχέσεων με ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Οι αμερικανικές κυρώσεις», τονίζει η Berenberg, «δεν είναι η αιτία των προβλημάτων της τουρκικής οικονομίας, που έχουν απόλυτα εσωτερική προέλευση. (…) Οτιδήποτε θα έδειχνε ότι η Τουρκία ενισχύει το κράτος δικαίου, μπορεί να κάνει τη χώρα λίγο πιο ελκυστική για άμεσες ξένες επενδύσεις ξανά».
