Ο Λιβυκός Εθνικός Στρατός (LNA) του στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ, του ισχυρού άνδρα της ανατολικής Λιβύης, στο δυτικό τμήμα της χώρας ανακοίνωσε «την αναστολή των στρατιωτικών επιχειρήσεων» στη διάρκεια του μήνα του Ραμαζανιού, που στη χώρα ξεκίνησε στις 24 Απριλίου.
Ωστόσο, φίλοι του στρατηγού Χάφταρ λένε ότι επιτείνει την προσοχή του στον εμφύλιο πόλεμο που ξεκίνησε πριν από έξι χρόνια. Η πολυετής πολιορκία του στην Τρίπολη, έδρα της αναγνωρισμένης από τον ΟΗΕ κυβέρνησης της εθνικής ενότητας (GNA) της Λιβύης έχει εντατικοποιηθεί τελευταία. Ομάδες πιστές σε αυτόν δημιούργησαν χάος με την τροφοδοσία και το νερό της πόλης. Οι βομβαρδισμοί του LNA έπληξαν νοσοκομεία. «Είναι δύσκολο να πιστέψεις ότι δεν είναι σκόπιμο», λέει ένας διπλωμάτης. Στα ανατολικά ο στρατηγός Χάφταρ προσπαθεί να εδραιώσει την εξουσία του. Στις 27 Απριλίου διεκδίκησε «λαϊκή εντολή» για το LNA και έθεσε την περιοχή υπό στρατιωτική κυριαρχία.
Αυτές οι κινήσεις δεν μπορούν να κρύψουν το γεγονός ότι, για πρώτη φορά ο στρατηγός Χάφταρ βρίσκεται σε θέση άμυνας. Οι πολιτοφυλακές που συμμάχησαν με το GNA και υποστηρίχθηκαν από την Τουρκία έχουν ανακτήσει μια σειρά πόλεων που συνδέουν την Τρίπολη με τα σύνορα της Τυνησίας. Στρίμωξαν το LNA μέσα στην αεροπορική βάση της al-Watiya, την έδρα της για δυτικές επιχειρήσεις, και πολιορκούν την Tarhuna, ένα από τα προπύργια της. Η απώλεια αυτών των θέσεων θα μπορούσε να καταστρέψει την εκστρατεία του στρατηγού Χάφταρ στα δυτικά και να οδηγήσει στη διχοτόμηση της Λιβύης.
Μέχρι πρόσφατα ο στρατηγός Χάφταρ είχε το προβάδισμα, χάρη στη μυστική υποστήριξη από την Αίγυπτο, τη Γαλλία, τη Ρωσία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ). Αλλά ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πρόεδρος της Τουρκίας, αμφισβητεί την επιρροή τους στην ανατολική Μεσόγειο. Τον Νοέμβριο υπέγραψε σύμφωνο με τον πρωθυπουργό της GNA, Σάρατζ, δεσμευμένος να υπερασπιστεί την Τρίπολη με αντάλλαγμα δικαιώματα εξερεύνησης φυσικού αερίου στα ύδατα της Λιβύης. Έκτοτε τα τουρκικά όπλα και οι μυστικές υπηρεσίες, καθώς και 4.000 μαχητές από τα τουρκικά ελεγχόμενα μέρη της Συρίας, έχουν μετατοπίσει την ισορροπία στο έδαφος στη Λιβύη. Από τον ουρανό τα τουρκικά αεροσκάφη χτυπούν τις μεγάλες γραμμές τροφοδοσίας του στρατηγού Χάφταρ.
Τον Ιανουάριο, δυνάμεις πιστές στον στρατηγό Χάφταρ κατέλαβαν τους ανατολικούς τερματικούς σταθμούς πετρελαίου της Λιβύης, εμποδίζοντας τις εξαγωγές, οι οποίες αντιπροσωπεύουν σχεδόν όλα τα κρατικά έσοδα. Αλλά αυτό του πρόσθεσε επίσης πίεση. Η κεντρική τράπεζα, η οποία εισπράττει τα έσοδα, πληρώνει τις επιδοτήσεις των καταναλωτών και τους μισθούς των κυβερνητικών εργαζομένων σε όλη τη Λιβύη. Αξιωματούχοι στα ανατολικά λένε ότι τα ταμεία τους μπορεί να είναι άδεια μέχρι τον Ιούνιο. «Ο στρατηγός κρατά ένα όπλο στο κεφάλι του», λέει ο Tim Eaton του Chatham House, ένας οργανισμός hink tank που εδρεύει στο Λονδίνο.
Για τις επιχειρήσεις του στα ανατολικά, ο Χάφταρ επικαλείται τον κίνδυνο των εξτρεμιστών ισλαμιστών, παρότι είναι μακριά από την Τρίπολη. Πολλοί από τους ανθρώπους της Ανατολής, αν και αναζητούν περισσότερη αυτονομία, παραπονιούνται για το υψηλό κόστος του πολέμου. Το LNA καταναλώνει το ένα τρίτο του προϋπολογισμού της Ανατολής. Περίπου 7.000 άντρες του σκοτώθηκαν τον τελευταίο χρόνο. «Κάθε οικογένεια έχει χάσει κάποιον», λέει ο Muhammad Eljarh, αναλυτής στην πόλη του Tobruk.
Στις 23 Απριλίου, ο Aguila Saleh, ισχυρός πολιτικός στα ανατολικά, παρουσίασε ένα σχέδιο ειρήνης που εγκρίθηκε από τον ΟΗΕ. Τέσσερις μέρες αργότερα ο στρατηγός Χατάρ έκανε την ανακοίνωσή του.
Οι υποστηρικτές του στρατηγού ακούγονται επίσης κουρασμένοι. "Δεν εγκρίνουμε τη δήλωση ότι ο Στρατάρχης Χαφτάρ θα αποφασίσει τώρα μόνος του πώς πρέπει να ζήσει ο λαός της Λιβύης", δήλωσε ο Σεργκέι Λαβρόφ, υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας. Η Ρωσία και οι άλλες χώρες ασχολούνται με το covid-19 και αναρωτιούνται εάν η πρόσβαση στο πετρέλαιο της Λιβύης αξίζει τον μπελά, δεδομένης της χαμηλότερης τιμής. Ωστόσο, η Ρωσία έστειλε μισθοφόρους για να πολεμήσει το GNA, και η υποστήριξη των ΗΑΕ προς τον στρατηγό Χάφταρ αυξάνεται.
Ο στρατάρχης είναι απίθανο να δεχτεί νοκ άουτ. Οι πολιτοφυλακές που υποστηρίζουν το GNA είναι πάρα πολύ απείθαρχοι για να πραγματοποιήσουν μια συνεχή εκστρατεία. Το Misrata, το οποίο φιλοξενεί μερικές από τις πιο ισχυρές ένοπλες ομάδες, υποστηρίζει το GNA αλλά είναι ένα ξεχωριστό κέντρο εξουσίας.
Εν τω μεταξύ, ο επικεφαλής της αποστολής των Ηνωμένων Εθνών στη Λιβύη, Ghassan Salame, αποχώρησε τον Μάρτιο. «Δεν μπορώ πλέον να συνεχίσω με αυτό το επίπεδο άγχους», είπε. Ο διάδοχός του, ο οποίος είναι ανώνυμος ακόμη, θα είναι το τέταρτο άτομο που θα αναλάβει τη δουλειά από το 2014. Το να προσπαθήσουμε να επαναφέρουμε τη Λιβύη είναι εξαντλητικό έργο.
Πηγή: newsday24
