Ενώ το κυβερνητικό “αφήγημα” για την οικονομία εστιάζει από πέρυσι στο θέμα της επενδυτικής βαθμίδας, που βρέθηκε επίσης στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος διεθνών οίκων και της χρηματιστηριακής αγοράς, στον επιχειρηματικό χώρο συντελείται πραγματική κοσμογονία.
Μεγάλες επενδύσεις, ενυπωσιακά deals εξαγορών και κινήσεις αποκρατικοποίησης αλλάζουν τον επιχειρηματικό χάρτη σε πολλούς κλάδους, οδηγώντας σε αναδιάταξη δυνάμεων και σε αναδιανομή της αγοράς.
Νέα σχήματα συγκροτούνται σε συνεργασία με ξένους διεθνείς ομίλους, ελληνικές επιχειρήσεις διεθνοποιούνται, ενώ μέσα από συγκρούσεις, ανακατατάξεις και συμμαχίες αναδύονται καινούργιοι πόλοι οικονομικής ισχύος, με φανερούς ή κρυφούς βραχίονες στα media και με προσβάσεις και επιρροή σε πολιτικό επίπεδο.
Στο επίκεντρο οι χρηματοπιστωτικός τομέας, η ενέργεια, οι κατασκευές, το real estate, τα ξενοδοχεία και τα μεγάλα δίκτυα λιανικών πωλήσεων.
Τράπεζες σε ξένα χέρια
Κορυφή του παγόβουνου και επιστέγασμα αυτών των διεργασιών η περαιτέρω διεθνοποίηση – κατ΄άλλους “αφελληνισμός” - του τραπεζικού συστήματος, με την παραχώρηση μεριδίων κρατικής συμμετοχής σε ξένους χρηματοπιστωτικούς ομίλους, ενώ παράλληλα “τρέχει” η διαδικασία εξυγίανσης μικρότερων τραπεζών, που θα περιορίσουν κατά τι την ολιγοπωλιακή διάρθρωση του κλάδου.
Μετά από χρόνια κυριαρχικής παρουσίας του κράτους στον κλάδο – λόγω των ανακεφαλαιοποιήσεων, οι συστημικές τράπεζες περνούν πλέον στα χέρια διεθνών επενδυτών, ενώ υπό ελληνικό έλεγχο θα παραμείνουν οι δύο μικρότερες (Attica Bank και Optima)
Μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία επιλογής στρατηγικού επενδυτή που θα αγοράσει το 9% της Alpha Bank από το ΤΧΣ. Απουσία ανταγωνιστικής προσφοράς, το πακέτο θα περιέλθει στην ιταλική UniCredit, που έχει ήδη καταθέσει πρόταση εξαγοράς του.
Θα ακολουθήσει η διάθεση του 20% με 25% της Εθνικής, από το 40,6% που κατέχει το Δημόσιο μέσω ΤΧΣ. Επόμενη κίνηση σε σύντομο χρονικό διάστημα η πώληση του ποσοστού (26,2%) της Τρ. Πειραιώς που κατέχει το ΤΧΣ.
“Πινελιές” αλλαγών στον τραπεζικό χάρτη της χώρας προσθέτουν η εμφάνιση στο προσκήνιο της Optima Bank του ομίλου Βαρδινογιάννη και η αναδιάρθρωση-εξυγίανση της Attca Bank, που θα συγχωνευτεί με την Παγκρήτια και θα απορροφήσει την συνεταιριστική Τρ. Κεντρικής Μακεδονίας – πιθανότατα και άλλες συνεταιριστικές.
Ασφαλής ένδειξη όσον αφορά τις προοπτικές στον χρηματοπιστωτικό τομέα είναι οι τοποθετήσεις κεφαλαίων από Βαρδινογιάννη/Motor Oil, από το γκρουπ UniCredit και από το νεοπαγές επιχειρηματικό-επενδυτικό σχήμα Μπάκου-Καϋμενάκη- Εξάρχου.
Στη “σκιά” των τραπεζών κινούνται οι διεργασίες στον ασφαλιστικό κλάδο, όπου τα τελευταία deals ήταν η πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής στο fund CVC και η εξαγορά της Ευρωπαϊκής Πίστης από τη γερμανική Allianz. Τα “λιμνάζοντα ύδατα τάραξε” η εξαγορά της ασφαλιστικής εταιρείας “Υδρόγειος” από το ιταλικό συνεταιριστικό γκρουπ Reale.
Ο μεγάλος πόλεμος στην ενέργεια
Ποταμοί κεφαλαίων κινούνται και στον κλάδο ενέργειας, όπου έχουν αναδυθεί ισχυρά επιχειρηματικά συγκροτήματα, που επενδύουν, αξιοποιούν ευκαιρίες και βρίσκονται σε φάση ταχείας επέκτασης, προσελκύοντας το ενδιαφέρον διεθνών επενδυτών και πολυεθνικών ομίλων.
Η μάχη για την αναδιανομή της αγοράς και την απορρόφηση κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης κλιμακώνεται, ενώ καταλύτη περαιτέρω διεργασιών και αναδιάταξης δυνάμεων εκτιμάται ότι θα αποτελέσει η εξαγορά της αλυσίδας “Κωτσόβολος” από τη ΔΕΗ, που μπαίνει σε φάση μετασχηματισμού. Η κίνηση της ΔΕΗ θα αλλάξει τις ισορροπίες στο λιανικό εμπόριο ηλεκτρικών συσκευών και παράλληλα θα δώσει ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης-επέκτασης στις επιχειρήσεις διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.
Στο προσκήνιο της δημοσιότητας βρίσκεται συνεχώς ο ομιλος Μυτιληναίου, που ενισχύει τη θέση του στην ελληνική αγορά με εξαγορές και νέες επενδύσεις, ενώ παράλληλα υλοποιεί μεγάλα projects στο εξωτερικό και εντός της εβδομάδας πρόκειται να ανακοινώσει νέο πλάνο επενδύσεων σε ΑΠΕ στην Ελλάδα.
Ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ακολουθεί κατά πόδας. Εχοντας εστιάσει στα ΣΔΙΤ και στις μεγάλες Παραχωρήσεις, φέρεται πρόθυμος να δώσει τα ηνία της θυγατρικής ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή σε διεθνείς επενδυτές, “εξαργυρώνοντας” την τεράστια υπεραξία που έχει δημιουργήσει με τις δραστηριότητες του στον ενεργειακό τομέα. Η πώληση της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακής θα φέρει βέβαια στην Ελλάδα διεθνείς επενδυτές και τεράστια κεφάλαια προς επανεπένδυση.
Με φιλοδοξίες κινούνται στον χώρο των ΑΠΕ η κεφαλαιακά ενισχυμένη Intrakat, τα ΕΛΠΕ/Helleniq Energy και η ΔΕΗ, η οποία παράλληλα αξιοποιεί επενδυτικές ευκαιρίες στο εξωτερικό, όπως με την εξαγορά του βραχίονα της ENEL στη Ρουμανία.
Σε εξέλιξη βρίσκεται και η διαδικασία αναδιανομής της αγοράς φυσικού αερίου, με αγοραπωλησίες συμμετοχών σε εταιρείες μεταφοράς-διανομής και ισχυροποίηση των ομίλων που κυριαρχούν στον τομέα του LNG. Σε πρωταγωνιστικούς ρόλους οι Ιταλοί, ο όμιλος Μυτιληναίου και η Motor Oil.
Κατασκευές και ακίνητα
Στις κατασκευές ο επιχειρηματικός χάρτης έχει αλλάξει άρδην την τελευταία διετία, με
- την εξαγορά του ομίλου Ελλάκτωρ από την ολλανδική Reggeborgh και την εν συνεχεία απόκτηση στρατηγικού ποσοστό από την Motor Oil
- την πώληση της “Ακτωρ” στην Intrakat – η οποία είχε εξαγοραστεί νωρίτερα από το σχήμα Μπάκου-Καϋμενάκη-Εξάρχου
- την ανάληψη των ηνίων της “Δομικής Κρήτης” από τον Δημ. Κούτρα κλπ.
Τα μέτωπα και οι συμμαχίες στον κλάδο αλλάζουν συνεχώς, καθώς συνεχίζεται η μάχη για τις “χρυσοφόρες” συμβάσεις νέων ΣΔΙΤ και διαχείρισης-εκμετάλλευσης μεγάλων οδικών αξόνων.
Στον τομέα ακινήτων συνεχίζονται οι αθρόες τοποθετήσεις ξένων κεφαλαίων, με έμφαση στα ξενοδοχεία, στα ακίνητα τουριστικού ενδιαφέροντος και κτίρια που προσφέρονται προς ανακαίνιση- αναβάθμιση και αλλαγή χρήσης. Οι μεγαλύτεροι ιδιοκτήτες γης και ακινήτων στην Ελλάδα είναι πλέον ξένα funds και επενδυτικές εταιρείες. Δίπλα σ' αυτούς αναπτύσσονται ελληνικές εταιρείες όπως οι εισηγμένες Dimand και Premia και η Trade Estates του ομίλου Φουρλή.
Στις αγορές ξενοδοχείων πόλης και κατοικιών πρωταγωνιστούσαν τον τελευταίο καιρό ισραηλινά funds, που φαίνεται ότι προσωρινά “πατούν φρένο”, λόγω της αβεβαιότητας που προκαλεί η ανάφλεξη στη Γάζα.
Στα ακίνητα δίνει έμφαση και ο όμιλος Intracom/Κόκκαλη, που πούλησε τις συμμετοχές του σε εταιρείες αμυντικών συστημάτων και τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού, επενδύοντας μεγάλο μέρος της αποκτηθείσας ρευστότητας στην εισηγμένη εταιρεία ΚΛΜ (“Κλουκίνας_Λάππας”), η οποία διαθέτει μεγάλης αξίας εμπορικά ακίνητα.
