Ο ΕΦΚΑ «ξεχνάει» τα παλαιά χρέη των οφειλετών και ο εισπρακτικός μηχανισμός επικεντρώνεται στα «φρέσκα» χρέη που θεωρούνται ως πιθανότερο να εισπραχθούν, όπως προκύπτει από τις χθεσινές δηλώσεις του υπουργού εργασίας Κωστή Χατζηδάκη.
Ερωτώμενος σχετικά, απάντησε «πολλά από αυτά είναι παλαιών ετών και αμφισβητείται η εισπραξιμότητά τους. Είναι ένα θέμα που απασχολεί επί δεκαετίες την Ελλάδα, ενώ υπάρχει αντίστοιχο θέμα και στο υπουργείο Οικονομικών.
Πέρα από τις ρυθμίσεις για την διευκόλυνση των πολιτών, επικεντρωνόμαστε σε αυτά που είναι περισσότερο εισπράξιμα ώστε να έχουμε καλύτερους ισολογισμούς και καλύτερη διαχείριση στα ασφαλιστικά ταμεία».
Πρόκειται για χρέη δεκάδων δισ. ευρώ, τα οποία θα παραμείνουν ανείσπρακτα, καθώς είτε πρόκειται για οφειλές δεκαετιών είτε προέρχονται από μεγάλους οφειλέτες είτε πρόκειται για «φέσια» επιτήδειων οι οποίοι δεν πληρώνουν και έχουν φροντίσει να διασφαλιστούν έναντι πιθανών κατασχέσεων καταθέσεων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων.
Ωστόσο, η «ομολογία» του κ. Χατζηδάκη, για την αδυναμία είσπραξής τους παρότι, έχει μια δόση ρεαλιστικότατα, εντούτοις δίνει αρνητικό σήμα στην αγορά και ειδικά στους συνεπείς ασφαλισμένους.
Ελάχιστα τα εισπράξιμα από τα 39 δισ. ευρώ
Στο τέλος του περασμένου Σεπτεμβρίου, τα συνολικά χρέη προς τον ΕΦΚΑ που διεκδικεί το ΚΕΑΟ, ανήλθαν σε 38,8 δισ. ευρώ.
Ωστόσο από την ανάλυση του ΚΕΑΟ προκύπτουν τα σημαντικά προβλήματα είσπραξης του μεγαλύτερου τμήματος των οφειλών. Συγκεκριμένα:
- Μια ομάδα 2.149 μεγαλοοφειλετών έχουν χρέη άνω του 1 εκατ. ευρώ έκαστος, οι οποίοι οφείλουν συνολικά το ποσό των 9,4 δισ. ευρώ ή το 24,2% των συνολικών χρεών προς τον ΕΦΚΑ. Σαφώς και η είσπραξή τους είναι ανέφικτη, ενώ άλλωστε η συγκεκριμένη ομάδα, απέφυγε να ενταχθεί ακόμη και στη ρύθμιση των 120 δόσεων, που σημαίνει δεν έχει πρόθεση πληρωμής.
- Το 74,3% του συνόλου των χρεών ή ποσό ύψους 28,8 δισ. ευρώ δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά το 2009 ή παλαιότερα.
- Μόνο το 25,73% του συνόλου των χρεών ή ποσό ύψους 9,98 δισ. ευρώ, δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά από το 2010 και μετά.
Ποια εισπράττονται και ποια όχι
Το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών παραδέχεται ότι πολλές από τις οφειλές εμφανίζουν πολύ χαμηλή ή μηδενική εισπραξιμότητα και για το λόγο αυτό τις διαχωρίζει σε εισπράξιμες και μη.
Στην κατηγορία των οφειλών χαμηλής εισπραξιμότητας εντάσσονται, ενδεικτικά, οφειλές για την είσπραξη των οποίων έχουν ληφθεί επανειλημμένα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης χωρίς αποτέλεσμα, οφειλές προσώπων που έχουν αποβιώσει και οι κληρονόμοι αποποιήθηκαν την κληρονομιά, οφειλές επιχειρήσεων που έχουν πτωχεύσει ή βρίσκονται σε αδράνεια, κ.α.
Ακόμη αναφέρει ότι το Κ.Ε.Α.Ο. έχει θέσει σε εφαρμογή τη διαδικασία διαχωρισμού των ανεπίδεκτων είσπραξης οφειλών, η οποία περιλαμβάνει πολλά στάδια και καταλήγει στην καταχώρηση στο ειδικό βιβλίο ανεπίδεκτων είσπραξης για όσες περιπτώσεις κριθεί ότι πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου. Ειδικότερα:
- Η Δ/νση Ανάλυσης και Αξιολόγησης Κινδύνου, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων που θέτει, εντοπίζει και διαχωρίζει τις οφειλές με χαμηλό, ίσως και μηδενικό βαθμό εισπραξιμότητας.
- Περιπτώσεις οφειλετών με χαμηλό ή μηδενικό βαθμό εισπραξιμότητας μπορεί να εντοπίσουν και οι αρμόδιες Περιφερειακές Υπηρεσίες.
- Η διαδικασία προϋποθέτει ενδελεχή έλεγχο από τις αρμόδιες περιφερειακές υπηρεσίες για εντοπισμό όλων των πηγών αποπληρωμής της οφειλής και εξάντληση κάθε εισπρακτικού μέσου σε βάρος του οφειλέτη, ώστε να μπορούν τα αρμόδια όργανα να προτείνουν και να εισηγηθούν με ασφάλεια το χαρακτηρισμό μιας οφειλής ως ανεπίδεκτης είσπραξης.