Σε μια υπόθεση-ορόσημο για τη σχέση της τεχνητής νοημοσύνης με τα πνευματικά δικαιώματα, η Meta επικράτησε δικαστικά απέναντι σε 13 συγγραφείς, ανάμεσά τους οι Sarah Silverman και Ta-Nehisi Coates, οι οποίοι κατηγόρησαν την εταιρεία ότι χρησιμοποίησε τα έργα τους χωρίς άδεια για την εκπαίδευση του μεγάλου γλωσσικού της μοντέλου Llama. Ωστόσο, όπως υπογράμμισε ο δικαστής, η απόφαση δεν συνιστά γενική νομιμοποίηση της πρακτικής.
Ο Αμερικανός περιφερειακός δικαστής Vince Chhabria έκρινε ότι η χρήση προστατευμένων έργων για την εκπαίδευση τεχνητής νοημοσύνης από τη Meta εμπίπτει στη νομική αρχή της “εύλογης χρήσης” (fair use), όπως ορίζεται από τη νομοθεσία περί πνευματικής ιδιοκτησίας των ΗΠΑ.
Οι ενάγοντες υποστήριξαν ότι η Meta παραβίασε το νόμο, καθώς δεν ζήτησε ποτέ άδεια για να χρησιμοποιήσει τα βιβλία τους. Όμως, ο δικαστής έκρινε ότι δεν κατόρθωσαν να αποδείξουν πως υπέστησαν σημαντική οικονομική ζημία, ή ότι η χρήση των έργων τους από τη Meta επηρέασε ουσιαστικά την αγορά.
«Με βάση τα στοιχεία που προσκομίστηκαν, η Meta κατάφερε να αντικρούσει τα –μάλλον αδύναμα– επιχειρήματα περί “σοβαρής ζημίας στην αγορά”», ανέφερε ο Chhabria, αν και σημείωσε πως αυτό το συμπέρασμα ίσως απέχει από την πραγματικότητα.
Ο δικαστής δέχτηκε ότι η αντιγραφή έγινε «με μετασχηματιστικό σκοπό», άρα εντάσσεται στη λογική της “εύλογης χρήσης”. Παράλληλα όμως, επεσήμανε τα κενά στη νομική άμυνα της Meta και απέρριψε τον ισχυρισμό ότι η απαγόρευση τέτοιας χρήσης θα σταματούσε την πρόοδο της τεχνολογίας.
«Το να υποστηρίζει η Meta πως η απαγόρευση χρήσης προστατευμένων έργων χωρίς πληρωμή θα έθετε σε κίνδυνο όλη την ανάπτυξη των μεγάλων γλωσσικών μοντέλων, είναι απλώς ανοησία», έγραψε ο δικαστής.
Ανοικτό το ενδεχόμενο νέων αγωγών
Η απόφαση αφορά μόνο τους συγκεκριμένους 13 συγγραφείς, καθώς δεν πρόκειται για συλλογική αγωγή. Όπως επεσήμανε ο Chhabria, αυτό σημαίνει πως άλλοι δημιουργοί των οποίων τα έργα χρησιμοποιήθηκαν για την εκπαίδευση του Llama διατηρούν το δικαίωμα να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη.
«Η απόφαση αυτή δεν σημαίνει ότι η χρήση προστατευμένων έργων από τη Meta είναι νόμιμη γενικά», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, παραμένει σε εξέλιξη άλλη νομική διεκδίκηση των συγγραφέων, η οποία αφορά την πιθανή παράνομη διανομή των έργων τους μέσω διαδικτυακού “torrenting” από την πλευρά της Meta.
Η υπόθεση έρχεται λίγες ημέρες μετά από παρόμοια εξέλιξη σε ξεχωριστή δίκη, όπου η εταιρεία Anthropic (δημιουργός του μοντέλου Claude) δικαιώθηκε προσωρινά, καθώς ο δικαστής έκρινε πως η χρήση των βιβλίων ήταν μετασχηματιστική. Ωστόσο, στην περίπτωση της Anthropic, θα υπάρξει κανονική δίκη για το αν έγινε χρήση πειρατικών αντιγράφων βιβλίων κατά την εκπαίδευση του μοντέλου.
