Τη δυνατότητα μεταβίβασης ακινήτων από φορολογούμενους που χρωστάνε ΕΝΦΙΑ ή άλλους φόρους και γενικότερα έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς την Εφορία, παρέχουν διατάξεις του πολυνομοσχεδίου του υπουργείου Οικονομικών.
Στόχος είναι η διευκόλυνση των μεταβιβάσεων ακινήτων ειδικά σε περιπτώσεις πολυιδιοκτησίας και πολλών κληρονόμων, οι οποίες παρουσιάζουν εξαιρετικές δυσκολίες για να ολοκληρωθούν.
Με το νέο νομοσχέδιο καθίσταται πλέον εύκολη η έκδοση πιστοποιητικού φορολογικής ενημερότητας, ενώ, ακόμη και η πληρωμή του ΕΝΦΙΑ της τελευταίας πενταετίας, που αποτελούσε απαραίτητη προϋπόθεση για να ολοκληρωθεί η μεταβίβαση, απενεργοποιείται.
Ωστόσο, υπάρχει πρόβλεψη, ότι θα γίνεται παρακράτηση των φορολογικών οφειλών από το τίμημα της πώλησης του ακινήτου.
Αναλυτικότερα το σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει τα ακόλουθα:
- Ειδικά για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ' αυτού από επαχθή αιτία (δηλαδή για πώληση ακινήτου), σε περίπτωση που υπάρχουν χρέη αλλά είναι ρυθμισμένα, θα εκδίδεται αποδεικτικό ενημερότητας με παρακράτηση ποσοστού 70 % επί του τιμήματος, εφόσον το τίμημα δεν υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας, και έως το ύψος των ληξιπρόθεσμων ρυθμισμένων οφειλών στη Φορολογική Διοίκηση.
- Εάν υφίστανται ληξιπρόθεσμες οφειλές σε αναστολή άνω των 50.000 ευρώ, ορίζεται ποσοστό παρακράτησης 50% επί του τιμήματος, εφόσον αυτό δεν υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας, και έως το ύψος των συνολικών οφειλών σε αναστολή.
- Εάν το τίμημα υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας και το ποσό της παρακράτησης, υπολογιζόμενο επί του τιμήματος είναι μικρότερο των οφειλών, εκδίδεται αποδεικτικό ενημερότητας με υπολογισμό του ποσού της παρακράτησης επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό της παρακράτησης που προκύπτει από τον υπολογισμό αυτό δεν υπερβαίνει το τίμημα.
- Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της ΑΑΔΕ δύνανται να τροποποιούνται τα ποσοστά παρακράτησης και να ορίζονται ποσοστά παρακράτησης όταν υφίστανται μη ληξιπρόθεσμες οφειλές που βεβαιώνονται από φόρο κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών και από φορολογικό και τελωνειακό έλεγχο και το αποδεικτικό ενημερότητας να εκδίδεται για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ' αυτού από επαχθή αιτία.
Πληρωμή ΕΝΦΙΑ
Απαλλάσσονται οι τελευταίοι κύριοι ή ψιλοί κύριοι ή επικαρπωτές ή επιφανειούχοι ακινήτων από την αλληλέγγυα με τον αρχικό υπόχρεο ευθύνη για την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ που βαρύνει το δικαίωμα που απέκτησαν από επαχθή αιτία.
Επίσης επαναπροσδιορίζεται το περιεχόμενο του πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α και ορίζεται ότι σε κάθε εκποιητική δικαιοπραξία για τη μεταβίβαση ακινήτων με επαχθή αιτία ή τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού, το πιστοποιητικό, πλέον, θα πιστοποιεί μόνο ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α των πέντε προηγουμένων της μεταβίβασης ετών ή έξι, εάν έχει ήδη εκδοθεί ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. του τρέχοντος έτους, και όχι ότι έχει καταβληθεί ο αναλογών φόρος για το συγκεκριμένο ακίνητο και ότι έχει ρυθμισθεί ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. των υπόλοιπων ακινήτων για τα έτη αυτά, όπως ίσχυε ως τώρα.
Συγχρόνως, απαλείφονται περιπτώσεις χορήγησης πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. με παρακράτηση του τιμήματος από τον συμβολαιογράφο, αφού πλέον με την παραπάνω τροποποίηση αυτές καθίστανται περιττές.
Ορίζεται ακόμη, ότι, εάν το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. εκδίδεται μετά την πράξη προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. του τρέχοντος έτους, στο εν λόγω πιστοποιητικό θα βεβαιώνεται ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. για έξι έτη.
Σε κάθε περίπτωση μεταβίβασης ακινήτου με επαχθή αιτία, δηλαδή σε κάθε περίπτωση πώλησης ακινήτου, εφόσον αυτό έχει αποκτηθεί από τον πωλητή με κληρονομιά, δωρεά ή γονική παροχή, δεν θα απαιτείται πλέον η προσάρτηση στο μεταβιβαστικό συμβόλαιο του πιστοποιητικού το οποίο πιστοποιεί την ολοσχερή εξόφληση των επιμεριστικά αναλογούντων στο ακίνητο φόρων κληρονομιάς, δωρεάς-γονικής παροχής.
Ως ασφαλιστική δικλείδα και με στόχο να αποκλεισθεί η μεταβίβαση με επαχθή αιτία (πώληση) αδήλωτων ακινήτων ορίζεται ότι πρέπει να γίνεται υποχρεωτική μνεία από τον συμβολαιογράφο στο συμβόλαιο που συντάσσει περί υποβολής της οικείας δήλωσης φόρου, ανάλογα με την αιτία κτήσης του μεταβιβαζόμενου ακινήτου (κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής).
Πάντως, εξακολουθεί να απαιτείται υποχρεωτικά η προσάρτηση του ως άνω πιστοποιητικού στα συμβόλαια δωρεάς ή γονικής παροχής, καθώς στις περιπτώσεις αυτές, δεν υπάρχει τίμημα αγοράς.