Αμερικανοί και άλλοι αστρονόμοι ανακάλυψαν μια άγνωστη έως τώρα τεράστια δομή στο γαλαξία μας, η οποία έχει μορφή κύματος και αποτελείται από πολλά διασυνδεμένα «εκκολαπτήρια» άστρων. Η «μονολιθική» δομή, πιθανώς η μεγαλύτερη στο γαλαξία μας, έχει μήκος 9.000 ετών φωτός (σχεδόν το ένα δέκατο της διαμέτρου του γαλαξία μας) και πλάτος 400 ετών, ενώ περιλαμβάνει γύρω στα 800 εκατομμύρια άστρα.
Βρίσκεται σε απόσταση περίπου 500 ετών φωτός από τον Ήλιο μας και ονομάσθηκε Κύμα Ράντκλιφ προς τιμή του Ινστιτούτου Radcliffe του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, επιστήμονες του οποίου έκαναν πρώτοι την ανακάλυψη. Σχετική ανακοίνωση έγινε στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας στη Χαβάη, καθώς και δημοσίευση στο περιοδικό «Nature». Η ανακάλυψη βασίστηκε στις παρατηρήσεις του ευρωπαϊκού διαστημικού τηλεσκοπίου Gaia, που είχε εκτοξευθεί το 2013 και επέτρεψε να δημιουργηθεί ένας νέος τρισδιάστατος χάρτης του γαλαξία μας.
Όλα τα άστρα στο σύμπαν -και ο Ήλιος μας- σχηματίζονται όταν νέφη αερίων και σκόνης υφίστανται βαρυτική κατάρρευση. Οι περιοχές όπου γίνεται μαζική γέννηση άστρων, αποτελούν ένα είδος εκκολαπτηρίου. Το Κύμα Ράντκλιφ, όπως σημειώνει το ΑΜΠΕ, συνενώνει πολλές τέτοιες περιοχές.
«Αυτό που παρατηρήσαμε, είναι η μεγαλύτερη συνεκτική δομή αερίων που γνωρίζουμε στο γαλαξία μας, οργανωμένη όχι ως δακτύλιος αλλά σαν ένα τεράστιο κυματοειδές νήμα. Ο Ήλιος μας απέχει μόνο 500 έτη φωτός από το Κύμα, το οποίο βρίσκεται ακριβώς μπροστά στα μάτια μας όλο αυτόν τον καιρό, αλλά δεν μπορούσαμε να το δούμε έως τώρα. Ακόμη δεν ξέρουμε τι προκαλεί αυτό το σχήμα του», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής, καθηγητής αστροφυσικής Ζοάο Άλβες του Πανεπιστημίου της Βιέννης και του Ινστιτούτου Ράντκλιφ των ΗΠΑ.
«Κανένας αστρονόμος δεν περίμενε ότι ζούμε δίπλα σε μια γιγάντια κυματοειδή δομή αερίων, η οποία συνιστά τον τοπικό βραχίονα του γαλαξία μας. Σοκαριστήκαμε τελείως, όταν συνειδητοποιήσαμε για πρώτη φορά πόσο μακρύ και ευθύ είναι το Κύμα Ράντκλιφ», πρόσθεσε η καθηγήτρια αστρονομίας Αλίσα Γκούντμαν του Χάρβαρντ.
Πολλές από τις περιοχές εκκόλαψης άστρων που βρέθηκαν να αποτελούν τμήμα του Κύματος Ράντκλιφ, έως τώρα θεωρούνταν λανθασμένα ότι ανήκαν σε μια άλλη δομή του γαλαξία μας, τη δακτυλιοειδή Ζώνη Γκουλντ πλάτους 3.000 ετών φωτός, η οποία είχε ανακαλυφθεί το 1879. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το ηλιακό μας σύστημα πέρασε μέσα από το Κύμα Ράντκλιφ πριν 13 εκατομμύρια χρόνια, κάτι που θα ξανασυμβεί μετά από άλλα 13 εκατ. χρόνια.
