Αποχωρεί αιφνιδιαστικά από τη σύνοδο κορυφής της G7 στον Καναδά ο Ντόναλντ Τραμπ, λίγες ώρες αφότου κάλεσε ανοιχτά τους κατοίκους της Τεχεράνης να εγκαταλείψουν την ιρανική πρωτεύουσα, καθώς οι επιθέσεις του Ισραήλ κλιμακώνονται με στόχο τις πυρηνικές υποδομές της χώρας.
Η απόφαση του Τραμπ έχει τροφοδοτήσει έντονες φήμες για πιθανή άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ στην ισραηλινή επίθεση στο Ιράν, με την εκπρόσωπο του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ να επικαλείται τις "εξελίξεις στη Μέση Ανατολή" ως αιτία για την αποχώρηση. Ο Τραμπ επρόκειτο να παραστεί σε δείπνο πριν εγκαταλείψει τον Καναδά το βράδυ της Δευτέρας (τοπική ώρα).
Η ανησυχία εντάθηκε έπειτα από ανάρτηση του προέδρου των ΗΠΑ στα κοινωνικά δίκτυα, όπου προειδοποίησε: «Το Ιράν δεν έπρεπε να αρνηθεί τη συμφωνία που τους είχα προτείνει. Πόσο κρίμα, και τι σπατάλη ανθρώπινων ζωών. Το είπα πολλές φορές: ΤΟ ΙΡΑΝ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΚΤΗΣΕΙ ΠΥΡΗΝΙΚΑ ΟΠΛΑ. Όλοι πρέπει να εκκενώσουν άμεσα την Τεχεράνη!».
Κλιμάκωση των επιθέσεων και διπλωματική κινητικότητα
Λίγη ώρα μετά τη δήλωση του Τραμπ, ιρανικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν εκρήξεις στα ανατολικά της Τεχεράνης, ενώ οι ισραηλινές αρχές είχαν ήδη καλέσει κατοίκους συγκεκριμένων περιοχών να εκκενώσουν, προκαλώντας τεράστια κυκλοφοριακή συμφόρηση. Η κρατική τηλεόραση του Ιράν χτυπήθηκε κατά τη διάρκεια ζωντανής μετάδοσης, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει πυρκαγιά.
Παρά τις φήμες για στρατιωτική εμπλοκή των ΗΠΑ, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου διαβεβαίωσε ότι οι αμερικανικές δυνάμεις «παραμένουν σε αμυντική διάταξη». Ωστόσο, η αγορά έδειξε ανησυχία: τα συμβόλαια του S&P 500 σημείωσαν πτώση έως 0,6%, ενώ το πετρέλαιο σημείωσε άνοδο σχεδόν 2%.
Ιράν: Ανοιχτοί σε συνομιλίες, αλλά με προϋποθέσεις
Η Τεχεράνη, σύμφωνα με τη Wall Street Journal, έχει εκφράσει πρόθεση για αποκλιμάκωση και επιστροφή στις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό της πρόγραμμα, υπό την προϋπόθεση ότι οι ΗΠΑ δεν θα εμπλακούν στρατιωτικά. Παρόμοιο μήνυμα φέρεται να μεταβίβασε μέσω διαμεσολαβητών όπως το Κατάρ, η Σαουδική Αραβία και το Ομάν.
Ο Ιρανός ΥΠΕΞ Αμπάς Αραγτσί δήλωσε σε Ευρωπαίους ομολόγους του: «Η Ισλαμική Δημοκρατία δεν έχει εγκαταλείψει ποτέ το τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Όμως αυτή τη στιγμή προέχει μια αποτελεσματική απάντηση στην επιθετικότητα του Ισραήλ».
Η στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ συνεχίζεται με υψηλή ένταση. Σύμφωνα με τις ισραηλινές αρχές, έχουν πληγεί σοβαρά βασικές ιρανικές εγκαταστάσεις, ενώ ο ίδιος ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να στοχοποιηθεί ακόμη και ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Χαμενεΐ.
Η Ισλαμική Δημοκρατία απάντησε με μαζικές επιθέσεις drones και πυραύλων, ενώ ο Πρόεδρος Πεζεσκιαν σε συνομιλία με τον Τούρκο ομόλογό του επανέλαβε ότι «δεν επιθυμούμε κλιμάκωση, αλλά θα ανταποκριθούμε με τρόπο που θα μετανιώσουν».
Αντιδράσεις στο Κογκρέσο και φόβοι για περιφερειακό πόλεμο
Στην Ουάσιγκτον, διακομματική ομάδα βουλευτών δηλώνει ότι θα καταθέσει πρόταση για να εμποδίσει τη συμμετοχή των ΗΠΑ στη σύρραξη. «Αυτός δεν είναι δικός μας πόλεμος», είπε ο Ρεπουμπλικανός Τόμας Μάσι, ενώ ο Δημοκρατικός Ρο Κάνα ζήτησε να τεθεί το θέμα σε ψήφισμα.
Αναλυτές φοβούνται ότι η αντιπαράθεση μπορεί να οδηγήσει σε ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση, με απρόβλεπτες συνέπειες για την παγκόσμια ασφάλεια και την ενεργειακή σταθερότητα.
