Παραγράφονται τα χρέη προς τον ΕΦΚΑ προ του έτους 2006, ακόμη και αν έχουν βεβαιωθεί και έχει κοινοποιηθεί ειδοποίηση προς τον οφειλέτη, όπως προκύπτει από την εγκύκλιο που εξέδωσε το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών.
Κομβική ημερομηνία για την παραγραφή ή μη των χρεών προς τα ασφαλιστικά Ταμεία είναι η 12η Μαΐου 2016, που τέθηκε σε ισχύ ο ν.4387/2016, ο οποίος αύξησε από 10 σε 20 χρόνια την περίοδο παραγραφής των χρεών προς τον ΕΦΚΑ.
Βασική παράμετρος της παραγραφής ή μη των χρεών προς τον ΕΦΚΑ είναι, ότι η περίοδος παραγραφής διακόπτεται με την έκδοση βεβαίωσης οφειλής, οπότε το χρέος παραμένει ενεργό.
Ωστόσο, όπως τονίζεται στην εγκύκλιο, η προθεσμία παραγραφής διακόπτεται μεν με την κοινή κοινοποίηση των καταλογιστικών πράξεων αλλά μόνο εφόσον η κοινοποίηση έχει πραγματοποιηθεί από τις 12/5/2016 κι εντεύθεν διότι προγενέστερα καμία διάταξη νόμου δεν όριζε την απλή κοινοποίηση των καταλογιστικών πράξεων ως διακοπτικό γεγονός.
Παράδειγμα
Η απαίτηση του e-Ε.Φ.Κ.Α. για την είσπραξη μη καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών από απασχόληση προσωπικού σε ατομική επιχείρηση κατά το διάστημα από 01/06/2016 έως και 31/12/2016 παραγράφεται αρχικά την 01/01/2027.
Η αρμόδια Τοπική Δ/νση e-Ε.Φ.Κ.Α. στις 03/12/2018, εντός της νέας δεκαετούς προθεσμίας παραγραφής, καταλόγισε τις μη καταβληθείσες εισφορές βεβαιώνοντας την απαίτησή του e-Ε.Φ.Κ.Α. εν ευρεία έννοια και κοινοποίησε την καταλογιστική πράξη (Π.Β.Ο.) στον εργοδότη της ατομικής επιχείρησης στις 18/1/2019.
Με την κοινοποίηση της καταλογιστικής πράξης η αρχική προθεσμία της παραγραφής η οποία έληγε στις 31/12/2026 ανανεώθηκε ισόχρονα με αποτέλεσμα να λήγει εκ νέου στις 18/1/2029, οπότε η απαίτηση του e-Ε.Φ.Κ.Α. να εισπράξει την οφειλή, αν δεν συντελεστεί κάποιο άλλο διακοπτικό ή ανασταλτικό γεγονός, θα παραγραφεί στις 19/1/2029.
Η διακοπή της παραγραφής
Σε ότι αφορά στο νέο χρόνος παραγραφής το ΚΕΑΟ διευκρινίζει, πως αυτός είναι πλέον ενιαίος, υπό την έννοια ότι δεν υπάρχει διάκριση μεταξύ της αποσβεστικής προθεσμίας του δικαιώματος του e-Ε.Φ.Κ.Α. για καταλογισμό της οφειλής (βεβαίωση υπό ευρεία έννοια) και της παραγραφής του δικαιώματος για είσπραξη της οφειλής (που εκκινεί από τη βεβαίωση της οφειλής εν στενή εννοία), αλλά τίθεται κατά τρόπο ενιαίο, ώστε να καλύπτει τόσο τη βεβαίωση, όσο και την είσπραξη της οφειλής. Επίσης:
- Αρχίζει από την πρώτη μέρα του επόμενου έτους εντός του οποίου παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία και δεν εκκινεί από τη βεβαίωση της οφειλής.
- Ο δεκαετής χρόνος παραγραφής ισχύει αναδρομικά από τότε που ίσχυσε αρχικά ο ν.4387/2016, δηλαδή από 12/5/2016, επομένως τυχόν καταλογιστικές πράξεις, οι οποίες εκδόθηκαν από τις 12/5/2016 και μεταγενέστερα για εισφορές χρονικών περιόδων ασφάλισης πέραν της προηγηθείσας δεκαετίας, δηλαδή πριν από την 01/01/2006 για καταλογιστικές πράξεις εκδοθείσες από τις 12/5/2016 και μεταγενέστερα, πριν από την 01/01/2007 για καταλογιστικές πράξεις εκδοθείσες από 01/01/2017 και μεταγενέστερα, πριν από την 01/01/2008 για καταλογιστικές πράξεις εκδοθείσες από 01/01/2018 και μεταγενέστερα κ.ο.κ., είναι ακυρώσιμες, διότι η απαίτηση του e-Ε.Φ.Κ.Α. για την είσπραξή τους είχε ήδη παραγραφεί κατά τον χρόνο έκδοσης της καταλογιστικής πράξης.
- Επιπλέον, προβλέπεται ότι τυχόν διακοπτικά γεγονότα (όπως κοινοποίηση ατομικής ειδοποίησης, καταβολή έναντι της οφειλής, ρύθμιση) τα οποία έλαβαν χώρα μετά την συμπλήρωση του χρόνου της 10ετούς παραγραφής, δεν λειτουργούν ως διακοπτικά γεγονότα υπό την έννοια ότι δεν αναβιώνουν την παραγραφείσα αξίωση, καθώς και ότι τυχόν χρηματικά ποσά τα οποία έχουν καταβληθεί για την εξόφληση παραγεγραμμένων οφειλών δεν αναζητούνται.
Παράδειγμα
Στις 20/5/2016 συντάχθηκε καταλογιστική πράξη (ΠΒΟ) κατά ασφαλισμένου για την μη καταβολή εισφορών χρονικής περιόδου μηνών από 12/2005 έως και 1/2006, στις 20/12/2016 κοινοποιήθηκε στον ασφαλισμένο η ΠΒΟ και στις 10/01/2017 η οφειλή εξοφλήθηκε από αυτόν.
Η απαίτηση του e-Ε.Φ.Κ.Α. πότε παραγράφηκε / παραγράφεται; Η κοινοποίηση της ΠΒΟ λειτούργησε ως διακοπτικό γεγονός και για ποιες χρονικές περιόδους; Το ποσό που καταβλήθηκε μπορεί να αναζητηθεί;
Η απαίτηση του e-Ε.Φ.Κ.Α. για την είσπραξη των μη καταβληθεισών εισφορών μηνός 12/2005 καθίσταται με το νέο άρθρο 95 παραγεγραμμένη την ημέρα του καταλογισμού (20/5/2016) και συγκεκριμένα παραγράφεται από την 1/1/2016, διότι, με βάση την αναδρομική ισχύ του νέου άρθρου 95, η δεκαετής προθεσμία παραγραφής εκκίνησε την 01/01/2006 και έληξε την 31/12/2015. Η απαίτηση του e-Ε.Φ.Κ.Α. για την είσπραξη των μη καταβληθεισών εισφορών για τον 1/2006 δεν ήταν παραγεγραμμένη την ημέρα του καταλογισμού ούτε καθίσταται παραγεγραμμένη με το νέο άρθρο 95, διότι η δεκαετής προθεσμία παραγραφής εκκίνησε την 01/01/2007 και έληγε μετά τον καταλογισμό και συγκεκριμένα την 31/12/2016.
Η κοινοποίηση στις 20/12/2016 της ΠΒΟ όπως περιγράφεται, στη συνέχεια διακόπτει την παραγραφή, αλλά στην προκειμένη περίπτωση δεν λειτούργησε ως διακοπτικό γεγονός για την απαίτηση μηνός 12/2005 εφόσον αυτή είχε ήδη παραγραφεί από την 1/1/2016.
Λειτούργησε ωστόσο ως διακοπτικό γεγονός για την απαίτηση μηνός 1/2016, ανανεώνοντας την προθεσμία παραγραφής για άλλη μία δεκαετία η οποία εκκίνησε από την κοινοποίηση της ΠΒΟ, με αποτέλεσμα η απαίτηση μηνός 1/2016 θα παραγραφόταν 20/12/2026 αν δεν είχε εξοφληθεί από τον οφειλέτη στις 10/01/2017.
Αν μέχρι τις 31/12/2016 δεν είχε κοινοποιηθεί η ΠΒΟ στον ασφαλισμένο (και δεν είχε συντελεστεί κανένα άλλο διακοπτικό ή ανασταλτικό γεγονός) τότε την 1/1/2017 η απαίτηση του e-Ε.Φ.Κ.Α. θα είχε παραγραφεί και για τον μήνα 1/2006, παρόλο που καταλογίστηκε εντός της προθεσμίας της δεκαετούς παραγραφής.
Το ποσό που καταβλήθηκε από τον ασφαλισμένο για την εξόφληση της οφειλής κατά το μέρος που αφορούσε στην παραγεγραμμένη απαίτηση μηνός 12/2005 δεν μπορεί να αναζητηθεί από αυτόν έστω και αν εξόφλησε παραγεγραμμένη οφειλή.
Οι νέοι χρόνοι παραγραφής
Η εικοσαετής προθεσμία παραγραφής της αξίωσης του e-Ε.Φ.Κ.Α. για την είσπραξη μη καταβληθεισών εισφορών καταργείται αναδρομικά από το 2016 και οι νέοι χρόνοι παραγραφής αναπροσαρμόζονται αναλόγως.
Για παράδειγμα, η αξίωση του e-Ε.Φ.Κ.Α. για την είσπραξη οφειλής από μη καταβληθείσες εισφορές:
- μηνών έως και 12/2005 παραγράφηκε την 01/01/2016, εάν δεν είχε ήδη παραγραφεί έως τότε με βάση τους χρόνους παραγραφής που ίσχυσαν πριν από την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016,
- μηνών από 01/2006 έως και 12/2006 παραγράφηκε την 01/01/2017,
- μηνών από 01/2007 έως και 12/2007 παραγράφηκε την 01/01/2018,
- μηνών από 01/2008 έως και 12/2008 παραγράφηκε την 01/01/2019,
- μηνών από 01/2009 έως και 12/2009 παραγράφηκε την 01/01/2020,
- μηνών από 01/2010 έως και 12/2010 παραγράφηκε την 01/01/2021,
- μηνών από 01/2011 έως και 12/2011 παραγράφηκε την 01/01/2022,
- μηνών από 01/2012 έως και 12/2012 παραγράφεται την 01/01/2023,
- μηνών από 01/2013 έως και 12/2013 παραγράφεται την 01/01/2024,
- μηνών από 01/2014 έως και 12/2014 παραγράφεται την 01/01/2025,
- μηνών από 01/2015 έως και 12/2015 παραγράφεται την 01/01/2026,
- μηνών από 01/2016 έως και 12/2016 παραγράφεται την 01/01/2027,
- μηνών από 01/2017 έως και 12/2017 παραγράφεται την 01/01/2028,
- μηνών από 01/2018 έως και 12/2018 παραγράφεται την 01/01/2029,
- μηνών από 01/2019 έως και 12/2019 παραγράφεται την 01/01/2030,
- μηνών από 01/2020 έως και 12/2020 παραγράφεται την 01/01/2031,
- μηνών από 01/2021 έως και 12/2021 παραγράφεται την 01/01/2032,
- μηνών από 01/2022 έως και 12/2022 παραγράφεται την 01/01/2033,
- μηνών από 01/2023 έως και 12/2023 παραγράφεται την 01/01/2034,
- μηνών από 01/2024 έως και 12/2024 παραγράφεται την 01/01/2035 και
- μηνών από 01/2025 έως και 12/2025 παραγράφεται την 01/01/2036.
